Шинжлэх ухаан

x

Шинжлэх ухаан

Дэлхий ирэх сард Нарнаас хамгийн хол цэгт хүрнэ

Дэлхий Нарны эргэн тойронд эргэх эллипс хэлбэрийн замаараа долоодугаар сарын 3-ны өдөр афелид хэмээх хамгийн хол цэгтээ хүрэх бөгөөд энэ үеэр Нар Дэлхийн тэнгэрт хамгийн жижиг хэмжээтэй харагдана гэж Москвагийн одон орон судлалын төвөөс мэдээллээ.

Монголын шинжлэх ухаанд гурван эрдэмтэн академич хэргэм хүртлээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх үндэсний шинжлэх ухааны хөгжилд оруулсан онцгой хувь нэмэр, эрдэм судлалын бүтээлч ажлыг үнэлэн нэр бүхий гурван эрдэмтэнд Академич хэргэм хүртээлээ. Энэхүү хүндтэй шагналыг дараах гурван эрдэмтэн хүртсэн байна.

Дэлхийн хамгийн өндөр уулс: Байршил ба аюулын хүчин зүйлс

Дэлхий дээр найман мянган метрээс илүү өндөртэй арван дөрвөн уул байдаг бөгөөд тэдний ихэнх нь Балба, Хятад, Энэтхэг, Пакистан зэрэг орнуудад, голчлон Гималай болон Каракорумын нурууны системд оршдог. Эдгээр аварга сүрлэг оргилууд нь уулчдын хүсэл тэмүүллийг хөдөлгөдөг ч, аюултай байдлаараа алдартай.

Наран дээр X зэрэглэлийн хүчтэй дэлбэрэлт болов

Өнөөдөр Наран дээр хамгийн хүчтэй буюу X зэрэглэлийн дэлбэрэлт болсон тухай Нарны идэвхжилийг ажиглах төв мэдээллээ.

“Solar Orbiter” Нарны өмнөд туйлын зургийг илгээв

Европын сансар судлалын агентлаг (ЕКА)-ийн “Solar Orbiter” хөлөг Нарны өмнөд туйлын гэрэл зургуудыг анх удаа маш өндөр нарийвчлалтайгаар авч, Дэлхий рүү амжилттай илгээжээ. Энэ нь Нарны идэвхжил болон түүний мөчлөгийг илүү гүнзгий ойлгоход чухал түлхэц болох юм.

Эрдэмтэд хорт хавдрыг шинж тэмдэг илрэхээс гурван жилийн өмнө илрүүлэх боломжтой аргыг тогтоов

АНУ-ын Жон Хопкинсийн их сургуулийн эрдэмтэд хорт хавдрын онош тавигдахаас гурван жилийн өмнө цуснаас илрүүлж болох аргыг олсон талаар EurekAlert сэтгүүл мэдээлжээ. Судалгааны багийн дүгнэлтээр, хавдрын эсүүдийн ялгаруулдаг генетикийн материал (cfDNA)-ыг хүний цуснаас урьдчилан илрүүлэх бүрэн боломжтой болжээ.

Австралийн эрдэмтэд ХДХВ-ийг эс дотор илрүүлэх шинэ технологи боловсруулжээ

Австралийн Мельбурн хот дахь Питер Доэртигийн нэрэмжит Халдвар, дархлаа судлалын хүрээлэнгийн судлаачид ХДХВ вирусийг хүний биеийн дархлааны эсүүдийн дотор нуугдаж байхад нь илрүүлэх шинэ аргыг нээжээ. Уг судалгааны үр дүнг “Nature Communications” сэтгүүлд нийтэлсэн талаар “The Guardian” сонин мэдээлсэн байна.

Япон эрдэмтэд бүх хүнд тохирох, хоёр жил хадгалагдах хиймэл цус бүтээжээ

Японы эрдэмтэд цусны бүлгээс үл хамааран бүх хүнд сэлбэх боломжтой, өрөөний температурт хоёр жил хүртэл хадгалах боломжтой шинэ төрлийн хиймэл цус гарган авсан талаар Tokyo Weekender мэдээлэв. Уг технологи нь яаралтай тусламжийн үр нөлөөг дээшлүүлж, цусны нөөцийн хомсдлыг шийдэх боломжтой гэж үзэж байна.

“Дэлхийн мандалт” зураг дээр нар харагдахгүй байгаагийн шалтгаан юу вэ?

1968 оны арванхоёрдугаар сарын 24-нд Аполлон-8 хөлгийн баг сарны тойрог замд байхад авсан “Дэлхийн мандалт” хэмээх алдарт гэрэл зураг нь түүхэн утга, шинжлэх ухааны ач холбогдлоороо үнэ цэнтэй. Гэсэн ч энэ зураг сүүлийн жилүүдэд нигилист буюу үгүйсгэгч үзэлтнүүдийн анхааралд өртөж, "Нар хаана байна?" гэсэн асуултыг дагуулж ирсэн.

“WFME World Conference 2025” чуулганд 92 орны төлөөлөгчид оролцож, анагаахын боловсролын чанарыг хэлэлцлээ

Анагаахын Боловсролын Дэлхийн Холбоо (WFME), Анагаахын Боловсролын Магадлан Итгэмжлэлийн Хүрээлэн (IMEAc)-ийн хамтран зохион байгуулсан “WFME World Conference 2025: Health for All – Through Quality Medical Education” сэдэвт олон улсын чуулган 2025 оны тавдугаар сарын 25-28-ны өдрүүдэд Тайландын Бангкок хотноо амжилттай болж өндөрлөлөө. Чуулганд дэлхийн 92 орны 900 гаруй төлөөлөгч оролцсон нь анагаахын боловсролын салбарын хамгийн өргөн цар хүрээтэй, нөлөө бүхий арга хэмжээ байлаа.

Леонардо да Винчийн удам судрыг 21 үе дамнуулан судалж, амьд 15 удамтныг тогтоожээ

Италийн суут сэтгэгч, зохион бүтээгч, зураач Леонардо да Винчийн удам судрын 21 үеийн 400 гаруй хүнийг хамарсан генеалогийн өргөн хүрээтэй судалгааг “Genìa Da Vinci” буюу “Суутан да Винчи” нэртэй номонд эмхэтгэн нийтэлжээ. Энэхүү 30 жилийн турш үргэлжилсэн судалгааны үр дүнд орчин үед амьдарч буй угсаа нэгтэй 15 хүнийг олсон тухай EurekAlert! сайт мэдээллээ.

Гватемалын хойд нутгаас 2800 жилийн өмнөх Майягийн хот илэрч, эртний соёлын шинэ нээлт болов

Гватемалын хойд хэсгээс археологичид МЭӨ 800-500 оны үед хамаарах, эртний Майя соёл иргэншлийн ул мөр бүхий томоохон хот сууринг илрүүлсэн тухай тус улсын Соёлын яам мэдэгдлээ. Энэхүү нээлт нь тус бүс нутгийн археологийн судалгаанд шинэ хуудас нээж, Майягийн соёлын үүсэл, хөгжлийн талаар илүү гүнзгий ойлголт өгөхөд хүргэж байна.

Алт дэлхийн цөмөөс дээш “цацагдаж” гарч ирдэг байж болзошгүйг эрдэмтэд тогтоожээ

Геттингений их сургуулийн судлаачид дэлхийн гүн дэх алтны нөөц хаанаас гаралтайг тогтоох шинэ баримт илрүүллээ. “Нэйчур” (Nature) сэтгүүлд нийтлэгдсэн судалгаагаар, дэлхийн цөмд агуулагддаг металлууд халуун мантийн урсгалаар дээш хөдөлж, галт уулын идэвхжилээр дамжин газрын гадаргад хүрдэг байж болзошгүй хэмээн дүгнэсэн байна.

Хүн хичнээн хугацаанд хоолгүй байж чадах вэ?

Хүний бие махбод ямар ч хоол тэжээлгүйгээр тэсвэрлэх хугацаа тухайн хүний эрүүл мэнд, биеийн жин, орчны нөхцөл, хөдөлгөөн, ус уух боломж зэргээс ихээхэн хамаардаг. Гэхдээ ерөнхий дүр зураг тодорхой байдаг.

Жендэр ба уур амьсгалын өөрчлөлтийн олон улсын хурал Улаанбаатарт эхэллээ

Монгол Улсын Засгийн газар, Байгаль орчин, уур амьсгалын өөрчлөлтийн яам, Жендэрийн Үндэсний хороо хамтран “Жендэрийн тэгш байдал ба уур амьсгалын өөрчлөлт” сэдэвт олон улсын хурлыг Азийн Хөгжлийн Банкны дэмжлэгтэйгээр Улаанбаатар хотноо тавдугаар сарын 22-23-ны өдрүүдэд зохион байгуулж байна.

Нүдний ухархайгаар дамжуулан хүзүүний нугалмын хорт хавдрыг амжилттай авлаа

АНУ-ын мэс засалчид дэлхийд анх удаа нүдний ухархайгаар дамжуулан хүзүүний дээд нугалмын хорт хавдрыг амжилттай авсан талаар The Washington Post сонин болон Мэрилендийн их сургуулийн Анагаах ухааны төв мэдээлэв. Уг мэс заслыг мэдрэлийн мэс заслын эмч Мохамед Лабиб удирдан гүйцэтгэсэн бөгөөд энэ нь анагаах ухаанд шинэ хуудас нээсэн чухал үйл явдал боллоо.

Нобелийн хороо Японд цөмийн зэвсгийг хураах сэдвээр арга хэмжээ зохион байгуулна

Норвегийн Нобелийн хороо Япон улсад ирэх долоодугаар сард цөмийн зэвсгийг хураах, үл дэлгэрүүлэх асуудлаар олон улсын арга хэмжээ зохион байгуулахаар төлөвлөж байгааг NHK телевиз мэдээллээ. Энэ арга хэмжээ нь өнгөрсөн онд Нобелийн Энх тайвны шагналыг хүртсэн “Nihon Hidankyo” байгууллагын үйл ажиллагаатай уялдуулан зохион байгуулагдахаар төлөвлөгджээ. Тус байгууллага нь Хирошима, Нагасаки хотуудад хаясан атомын бөмбөгдөлтөөс амьд үлдсэн хүмүүсийг төлөөлдөг юм.

Японы “ispace” компанийн буугч аппарат Сарыг тойрон эргэлдэж эхэллээ

Японы хувийн “ispace” компанийн бүтээсэн буугч аппарат “Resilience” Сарны тойрог замд амжилттай оржээ. Тус компани өнөө өглөө албан ёсоор мэдэгдэл гаргаж, Саран дээр буух хүртэлх хугацааг тоолохоор болж буйгаа зарлалаа. “Resilience” нь Сарны хөрснөөс дээж цуглуулж, шинжлэх ухааны туршилт хийх зориулалттай бичил аппараттай юм.

Азид цор ганц “ханын зурагт бунхан” болох Шороон бумбагарын дурсгал Архангайгаас олджээ

Булган аймгийн Баяннуур сумын Шороон бумбагар хэмээх дурсгал Монгол төдийгүй Азид цөөн олдох ханын зураг бүхий бунхан байдлаараа онцлог бөгөөд 1500 жилийн тэртээх нүүдэлчдийн соёл, урлагийг хадгалсан хосгүй өв болон бүртгэгдэж байна.

Монголын анагаах ухааны эртний номуудыг ЮНЕСКО-н жагсаалтад бүртгэв

“Хүйс толгойн бичиг”, “Дээрээс тогтоосон дүрсийн тус бүрийг бүртгэсэн бичиг” номыг ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн дурсамж хөтөлбөрийн олон улсын жагсаалтад бүртгэжээ. “Дээрээс тогтоосон дүрсийн тус бүрийг бүртгэсэн бичиг” ном нь Дэлхийн дурсамж хөтөлбөрийн жагсаалтад Монгол Улсаас анх удаагаа бүртгүүлж байгаа анагаах ухааны эртний сурвалж бичиг болов.

1 2 3 4 »

iРедакцийн сонголт

Цагаан зун

iШинэ мэдээ

Амазоны агуулахуудад 1 сая гаруй робот ажиллаж байна 1 цаг 21 мин "Ливерпүүл"-ийн довтлогч Диогу Жота ослоор амиа алдлаа 1 цаг 35 мин Игавахара Масарү: Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан, Эрхэм дээд Хатны айлчлал нь хоёр орны харилцаанд шинэ хуудсыг нээх алхам болно 1 цаг 43 мин Усик, Фьюри нар гурав дахь удаагаа тулалдана 2 цаг 0 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 13 хэм дулаан 2 цаг 1 мин Төрийн өмчит топ 10 аж ахуйн нэгжийг “Эрдэнэс Тавантолгой” тэргүүллээ 2 цаг 54 мин Хуульчийн мэргэжлийн шалгалтыг аравдугаар сард зохион байгуулна 4 цаг 47 мин Цахилгаан скүүтер, дугуйн хөдөлгөөнийг зохицуулах хуулийн төсөл өргөн барив 4 цаг 48 мин Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль бус бизнесийн хэргээр шалгаж байна 4 цаг 49 мин Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо 4 цаг 51 мин Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргөн барив 4 цаг 51 мин ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэвтрүүлжээ 4 цаг 53 мин Үер, түймэр, газар хөдлөлтийн эрсдэл өндөр байгааг анхаарууллаа 4 цаг 57 мин Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо 4 цаг 58 мин Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвшүүллээ 4 цаг 59 мин Баяр наадмын үеэр хүнсний аюулгүй байдлыг 171 байцаагч хянана 5 цаг 1 мин Гол мөрний усны түвшин нэмэгдэж, үерийн аюул өндөр байна 5 цаг 3 мин Жүдо бөхийн Улаанбаатар их дуулга долдугаар сард болно 5 цаг 7 мин Үндэсний их баяр наадмын соёл, урлагийн арга хэмжээний нэгдсэн хөтөлбөр 10 цаг 19 мин Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ОХУ-ын Байгалийн нөөц, экологийн сайдыг хүлээн авч уулзлаа 10 цаг 25 мин

iИх уншсан

Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Я.Баяраа: Уран зохиол бол ял, эх хэл бол дөнгө гэж ойлгосон ... Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Төрийн байгууллагын бүтэц, орон тоог цомхон болгохоор шийдвэ... Байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Хойд нутгаар бороо, бага зэрэг сэрүүсэл хүлээгдэж байна Увс аймагт бага насны хүүхэд ачааны машинд дайруулж амиа алд... Гэр хороолол, орон сууцны бүсэд авто зогсоол шинээр төлөвлөн... Дундговь аймгийн Дэлгэрцогт суманд 5.0 магнитудын хүчтэй газ... Эрчим хүчний төрийн өмчит компаниудыг нэгтгэж, бүтцийг цомхо... Нийслэлийн түгжрэлийг бууруулах хуулийн төслийг яаралтай хэл... Эрүүл мэндийн салбарт нийцлийн асуудлаар 235.2 тэрбум төгрөг... Нүүдлийн шувуудын хамгаалалд чиглэсэн хамтын ажиллагааны сан... АНУ-ын USAID агентлагийг хаахаар шийдвэрлэв

Top