Шинжлэх ухаан
Уур амьсгалын өөрчлөлт хиймэл дагуулуудын тоонд нөлөөлж магадгүй
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас дэлхий орчмын сансрын орчин өөрчлөгдөж, энэ зууны төгсгөл гэхэд нам дор тойрог замд ажиллах хиймэл дагуулуудын тоо цөөрөх эрсдэлтэй гэж Массачусетсийн Технологийн хүрээлэн (MIT)-ийн судлаачид тогтоолоо.
2025-03-12
Дэлхийн дотоод цөм 15 жилийн дараа бүрэн зогсоно гэж эрдэмтэд анхаарууллаа
АНУ, Хятад, Францын эрдэмтэд манай гаргийн дотоод цөмийн эргэлт 15 жилийн дараа бүрэн зогсох магадлалтай гэж дүгнэжээ. Энэхүү судалгааны материал шинжлэх ухааны Nature сэтгүүлд нийтлэгдсэн бөгөөд цөмийн хөдөлгөөнд гарч буй өөрчлөлт Дэлхийн соронзон орон болон бусад геологийн үйл явцад нөлөөлж болзошгүйг онцолсон байна.
2025-02-19
“Ялтын бага хурал-80 ба Монгол Улс” эрдэм шинжилгээний хурал боллоо
Гадаад харилцааны яам, Шинжлэх ухааны академи, Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн Стратеги судалгааны хүрээлэн хамтран зохион байгуулсан “Ялтын бага хурал-80 ба Монгол Улс” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал өнөөдөр ГХЯ-нд боллоо.
2025-02-10
2025 он – Квантын шинжлэх ухаан, технологийн олон улсын жил
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблей 2025 оныг "Квантын шинжлэх ухаан, технологийн олон улсын жил" болгон зарлаж, ЮНЕСКО уг арга хэмжээг удирдан зохион байгуулахаар боллоо.
2025-02-05
Бенну астероидын дээжнээс амьдралын үндэс болох органик нэгдлүүд илрүүлжээ
АНУ-ын сансар судлалын НАСА агентлагийн "Осирис-Рекс" хөтөлбөрийн хүрээнд авчирсан Бенну астероидын дээжнээс амьдрал үүсэн бий болоход зайлшгүй шаардлагатай органик нэгдлүүд болон эрдэс бодис илрүүлсэн нь эрдэмтдийн дунд шуугиан тариад байна.
2025-01-30
Монгол нутгаас олдсон Буддын хамгийн эртний дүрслэл илэрлээ
Монгол Улсын нутаг дэвсгэрээс 1000 гаруй хүн чулуун хөшөө олдсон байдаг ч, Ингэт толгой орчмоос илрүүлсэн энэхүү хүн чулуу нь онцгой ач холбогдолтой болохыг археологичид тогтоолоо. Судалгаагаар уг хүн чулуу нь 1500 орчим жилийн настай буюу Жужан улсын төгсгөл үеэс хамаарах Буддагийн дүрслэлтэй шашны эхэн үеийн дэлгэрэлтийг батлах анхны биет өв болох нь тогтоогджээ.
2025-01-30
Сүүлийн 100 жилд эрчүүд эмэгтэйчүүдээс илүүтэй өсчээ
Сүүлийн 100 жилд дэлхийн эрчүүдийн жин, өндөр эмэгтэйчүүдээс илүү хурдтай нэмэгдсэн нь эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн биологийн үзүүлэлтийн ялгааг нэмэгдүүлж байна. Энэ талаар Рохэмптоны их сургуулийн эрдэмтдийн хийсэн судалгаа баталж, The Guardian сонин мэдээлжээ.
2025-01-23
Газрын ховор элементүүд ашиглахгүйгээр цахилгаан хөдөлгүүр бүтээжээ
Дэлхийн автомашины үйлдвэрлэгчид газрын ховор элементүүдийг орлох материалыг эрж хайсаар байгаа юм. Дэлхийн нийт газрын ховор элементийн нийлүүлэлтийн ихэнх хувийг Хятад улс хангадаг.
2025-01-21
Хятадад бүтээсэн "хиймэл нар" шинэ дээд амжилт тогтоов
Шинжээчдийн мэдээлснээр, EAST (Experimental Advanced Superconducting Tokamak) нэртэй энэ реактор 120 сая градус цельсийн температурт 403 секундийн турш ажилласан нь урьд өмнө байгаагүй өндөр үзүүлэлт болжээ. Энэ нь нарны төвд байдаг температураас даруй 7 дахин их юм.
2025-01-21
Тэнгэрийн ван гаригийн тухай худал мэдээлэлтэй байсныг 38 жилийн дараа илрүүлэв
Хиймэл дагуул 38 жилийн өмнө тохиромжгүй цагаар гаригийн дэргэдүүр нисэн өнгөрчээ.
2024-11-14
Цус сорогчийн нугын ЗОСЯ
400 жилийн өмнө ЦУС СОРОГЧ гэгдэж байсан бүсгүй одоо ямар харагдана вэ? XVII зууны өмнөх эмэгтэйн нүүрийг мэргэжилтэн сэргээн харуулжээ.
2024-11-07
Үлэг гүрвэлийн хамгийн жижиг өндөгнүүд олджээ
“Энэхүү чулуужсан өндөгний хэмжээ маш бага, хальс нь тун нимгэн бөгөөд туузан хорхой хэлбэрийн зангилаатай гэдгээрээ бусад чулуужсан өндөгнөөс ялгарч байгаа юм. Үүнээс өмнө Хятадад олдсон үлэг гүрвэлийн хамгийн жижигхэн өндөгний хэмжээ 45,5 ×40,4 ×34,4 мм бол энэхүү өндөгний урт нь 29 мм байна” гэж Зянси мужийн Геологи-хайгуулын хүрээлэнгийн захирал Лу Фашенг ярилаа.
2024-10-21
Энэ оны хамгийн том тэргэл Сар өнөө шөнө мандана
Энэ бол бүтэн манай гаригийн дагуул дэлхийд хамгийн ойр цэгт байрлах мөчтэй давхцах одон орны ховор тохиох үзэгдэл юм байна. Сар дэлхийд 357.172 км зайд ойртож, ердийнхөөсөө 13.5 хувиар томорч харагдана.
2024-10-17
Нянгийн «дуу» хөрсний үржил шимийг нэмэгдүүлж, эвдрэлээс хамгаална
Шинэ судалгаандаа тэд Trichoderma harzianum гэх хөрсөнд үржин, ХАА-н ургамлын эмгэг төрүүлэгчдийг шимэн амьдарч ургамлыг өвчнөөс хамгаалдаг мөөгөнцрийг сонгон авчээ. Эрдэмтэд тэднийг тав хоногийн турш 80 децибелийн цагаан чимээнд байлган өсөлтийн хурдыг нь үзэв.
2024-10-16
Испаниас олдсон шарил Кристофер Колумбынх болохыг баталжээ
Судлаачдын баг Севилья хотын цогчин дуганаас олдсон хүний ясны ДНХ-г сүүлийн 20 жилийн туршид Колумбын төрөл төрөгсөд, түүний хүү Эрнандо болон дүү Диего нарынх нь шарилын ДНХ-тэй харьцуулан судалжээ.
2024-10-14
Химийн салбарын Нобелийн эзэд тодорлоо
62 настай Д.Бейкер бол Сиэтл хот дахь Вашингтоны их сургуулийн профессор. Харин Д.Хассабис Лондонд төвтэй Google DeepMind судалгааны компанийг хамтран үүсгэн байгуулагч, 48 настай. Тус компанид ахлах судлаачаар ажилладаг 39 настай Ж.Жампер хамгийн залуу Нобелийн шагналтнуудын нэг боллоо.
2024-10-10
Нобель-2024: Тэдний нээлт хувьсгал болсон хиймэл оюуны үндэс нь болжээ
Оросын эрдэмтэд яагаад Нобелийн шагналыг Хопфилд Хинтон хоёрт гардуулах болсныг энгийн үгээр тайлбар хийж өгчээ.
2024-10-09
Нобелийн долоо хоног Стокгольмд эхэллээ
Хамгийн түрүүнд бие судлал ба анагаахын шагналтнуудыг Стокгольм хотноо зарласнаар 2024 оны Нобелийн долоо хоног эхэллээ.
2024-10-08
Хиймэл оюун ухаан, цахим шилжилтийн талаар хэлэлцлээ
Семинарт БНСУ-ын ITTP болон ITPP-ийн төгсөгчид, МХХТ-ийн мэргэжилтнүүд, төрийн өндөр албан тушаалтан, салбарын мэргэжилтнүүд оролцлоо.
2024-09-27
“Осака Экспо”-гийн үеэр Ангарагийн солирыг үзүүлнэ
Антарктидаас Японы судлаачдын багийн олж илрүүлсэн “Ангараг гаргийн чулууг” 2025 онд Осака хотод болох “Дэлхийн Экспо” үзэсгэлэнгийн үеэр анх удаа олон нийтэд үзүүлнэ гэж тус улсын засгийн газраас өнөөдөр мэдэгдлээ.
2024-09-17
