x

"Бусдыг турхирагч, хэт даврагчдыг олон нийтийн сүлжээнээс хасах нь зөв"

Өнгөрсөн долоо хоногт Капитолид олон хүн цугларсны дараа Facebook, Twitter, Reddit зэрэг олон хэрэглэгчтэй платформууд сонгогчдын луйврын талаар худал мэдээ тараасан эсвэл халдлагыг төлөвлөж байсан байж болзошгүй хаягуудыг хаасан. Үүний дараа эдгээр хуйвалдаан, болзошгүй хүчирхийллийн талаархи зарим хэлэлцүүлэг нь Габ, Телеграмм, 4чан зэрэг бага танигдсан вэбсайтууд болон аппликейшн руу шилжсэн.

Нью Йорк Таймсынхан судлаач Шира Френкельтэй хүмүүсийг гол сошиал платформоос холдуулах эрсдэл, цаашдын хүчирхийллийн талаархи яриа болон постуудыг юу гэж харж байгаа талаар ярилцлаа.

-Габ эсвэл Телеграм гэх мэт дийлэнх хүмүүсийн төдийлөн мэддэггүй сүлжээнүүд ямар байдаг вэ?

-Жишээ нь Телеграм гэх мэт жижиг сошиал платформууд дээр хүмүүс хоорондоо ярилцаж байгаа нь эмх замбараагүй гэр бүлийн бүлгийн текст шиг санагддаг.  Гэхдээ харилцан яриа ихэвчлэн гол ярианаасаа хальсан, доромж үг хэллэг их байдаг. Эдгээр онлайн форумууд нь хүмүүсийг ямар нэгэн үзэл бодлыг илэрхийлэх диваажин гэж хэлдэг ч, бүлгийн бодлын эсрэг санаа бодлыг үл тэвчих шинжтэй байдаг. Хэрэв сэтгэгдэл бичсэн хэн нэгэн нь "Жо Байден ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх магадлал нээлттэй байцгаая" гэх мэт зүйлийг хэлбэл тэр хүнийг бусад нь хэл амаар дайрч давшилна.

-Фэйсбүүк гэх мэт нийтлэг нийгмийн сүлжээнүүд хуйвалдаан хэлэлцсэн эсвэл хүчирхийлэл төлөвлөж буй бүлгүүдийг хаах нь хэр үр ашигтай вэ? Энэ нь хүмүүсийн уурыг хүргэж, тэднийг онлайнаар өөр газар руу түлхэж байна уу?

-Энэ бол мэдээж хэцүү. Хуйвалдаан зохион байгуулагч, хэт даврагчдыг фэйсбүүк, инстаграм, YouTube, твиттерээс түлхэх нь ашигтай. Яагаад гэвэл ингэснээр тэднийг үндсэн дагагчдаа олноор нь хуйлруулахгүй байх боломж бүрдүүлнэ гэж үзэж байгаа. Гэхдээ хүмүүс олонхын хэрэглээд байдаггүй вэбсайт руу шилжихэд хэт их итгэл үнэмшлээс татгалзах боломж бага байдаг. Экстремист хөдөлгөөнийг судалдаг хүмүүс хуйвалдааны онол эсвэл террорист суртал ухуулгад хэн нэгэн итгэж эхлэх тэр мөчид энэ талаар орж, яриа өрнүүлэх хамгийн үр дүнтэй үе гэж хэлдэг. Хэрэв таны үеэл ах өөрийнхөө фэйсбүүк дээр нас барсан хүмүүс сонгуульд саналаа өгсөн эсэхийг асууж байгааг харвал та эдгээр нэхэмжлэлүүд үнэн биш болохыг нотлох баримтуудын талаар ярилцаж болно. Харин олон дагагчтай нэг нь нэгнээ уншдаггүй тэр талбар дээр сонгогчдын луйврын талаар хуурамч нэхэмжлэлийн талаар ярьж байгаа бол энэ бол хүч тамираа тарамдсан зүйл болно.

-Өнгөрсөн долоо хоногт Капитолийн халдлагаас хойш хүмүүс бага танигдсан эдгээр сүлжээнүүд дээр юу хэлэлцсэн бэ?

-Капитол руу халдсан нь хүмүүсийг ирээдүйд юу болох талаар зоригжуулж байсан. Хүмүүс нээлтийн үйл ажиллагааг тасалдуулахыг оролдох ёстой юу, эсвэл энэ нь улам бүр түгээмэл болж байна уу, мөн тэд цаг хугацаагаа өнгөрөөх үү гэсэн маргааныг би харсан. Хүмүүс тангараг өргөх ёслол нь ямар ч тохиолдолгүйгээр үргэлжлэх байсан ч илүү хүчирхийлэлд өртөх эрсдэлтэй гэдгийг ойлгох нь чухал юм.

-Та Исламын улс ба Америк дахь хэт барууны бүлгүүдийн талаар мэдээлж байгаагаасаа хэт туйлшрахын эсрэг үр дүнтэй тактик юу сурсан бэ?

-ISIS-ээс авсан сургамж бол экстремизмтэй тэмцэх нь онлайн болон бодит зан үйлийн эсрэг нэгдмэл арга хэмжээ шаарддаг. АНУ-ын засгийн газрын дэмжлэгтэйгээр технологийн компаниуд хамтран ажиллаж, олон нийтийн сүлжээнээс ISIS-ийг хөөн зайлуулсан. Үүнийг лалын ертөнцөд хүмүүс ба ISIS-ийн эсрэг цэргийн ажиллагаагаа доройтуулах санаачилгатай хослуулсан.

Мэргэжилтнүүд Америк дахь хэт даврагсдын эсрэг тэмцэл нь зөвхөн олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслийг хориглох явдал биш гэж хэлдэг. Эдгээр итгэл үнэмшлийг эсэргүүцэхийн тулд сургууль, орон нутгийнхаа бусад хүмүүстэй холбоо тогтоохын тулд мэдлэг, санхүүжилт, амлалт шаардагдана. 

Б.Бүжлхамаа

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 3 цаг 11 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 3 цаг 15 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 3 цаг 18 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 3 цаг 25 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 3 цаг 42 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 3 цаг 46 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 5 цаг 59 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 7 цаг 39 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 8 цаг 1 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 8 цаг 14 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 8 цаг 20 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 8 цаг 26 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 8 цаг 32 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 9 цаг 37 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 10 цаг 41 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Өчигдөр 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Өчигдөр 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Өчигдөр 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Өчигдөр 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Өчигдөр 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо
Top