Хөрөнгө зуучлалын үйл ажиллагаа явуулдаг аж ахуйн нэгжүүд залилангийн гэмт хэргийн “гүүр” болоод цөөнгүй жилийг үдэв. Энэ хугацаанд хэчнээн иргэн, хэдэн төгрөгөөр хохироод, хэн, ямар хуулийн хариуцлага хүлээсэн талаарх нэгдсэн тоо, мэдээлэл хаана ч алга.

“Хагархай Га” гэдэг нь төвд цагаан толгойн эхний үсэг. “Социализмын жилүүдэд чөтгөрийн тоо эрс цөөрчээ” гэдэг шиг ардчиллын жилүүдэд лам нарын тоо эрс нэмэгдсэний улмаас “Хагархай Га ч үгүй юмнууд хэлтгий захтай дээл өмсөөд" гэх яриа гарсан байдаг.

Путин В.Якунин, О.Дерипаска хоёрт бооцоо тавьжээ. Нэгд, төмөр замын асуудлыг шийдвэрлэх, хоёрт, нүүрсний магнат болох. Монголын талын түншээр Х.Баттулга гэгч улстөрчийг сонгон авлаа. Якунинаар дамжуулсан Путины бооцоо нь Таван толгойн нүүрсний ордыг транс-монголын төмөр замтай холбох явдал байв. Учир нь УБТЗ-ын нийт хувьцааны тал хувийг ОХУ эзэмшдгийн хувьд Таван толгойн ордыг ОХУ автоматаар хяналтандаа авах боломжийг олгож байв.

Б.Ундармаа гишүүний өргөн барьсан Хөгжлийн банкны тухай хуулийн төслийг УИХ-аар батлахтай зэрэгцээд Х.Нямбаатар нар 2015 онд УИХ-аар батлагдсан Эрүүгийн хуульд өөрчлөлт оруулаад явсан. Энд нэг хэсэг нь хулгай хийх цоргыг нь, тэнд нэг хоёр нь хуулийн хариуцлагаас мултрах нүх сүвийг нь нээгээд нээгээд явчихсан.

Хөгжлийн банк, ЖДҮ-ийн хөрөнгийг хэдхэн луйварчинд алдаад суугаад байх уу, Монголчуудаа.

Путины дэглэм унавал үүнээс олон арав дахин гамшиг дагуулна. Орос улс Борис Годуновын дараах самуурал, ХХ зууны 20-иод оны иргэний дайны байдалд ч орж болзошгүй. Хэрэв ингэвэл дэлхийн хамгийн олон хөрштэй орны хувьд Дэлхийг донсолгосон 10 хоног болно.

“Монголын барилгын инженерүүдийн холбоо”-ноос хийсэн судалгаагаар түгжирлийн шалтгааны 25-28 хувь нь хүүхэд сургууль, цэцэрлэгт хүргэж өгөхөөс үүдэлтэй гэж гарчээ. Улаанбаатарын хуучин сургууль, цэцэрлэгүүдийн даац аль хэдийнэ хэтэрсэн. Гэхдээ хотын захын сургуулиудын анги дүүргэлт боломжийн гэж болохуйц хэмжээнд. Харин дүүрэг дүүргийн “сайн” сургуулиуд Улаанбаатарын өнцөг булан бүрээс өглөө бүр зөөдөг хүүхдүүдээр хахчихжээ.

2016 оны сонгуулиас өмнө Хөгжлийн банкнаас санхүүжүүлэх, төсөл, хөтөлбөрийн жагсаалтыг УИХ-аар хэлэлцэж баталдаг байсныг 2016 оны арванхоёрдугаар сард УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаа хуулийн төсөл өргөн барьж, хүчингүй болгуулжээ.

Ерөнхий сайд Сү.Батболд: “Хамтарсан Засгийн газрын хэрэгжүүлэх олон томоохон бүтээн байгуулалтыг бодит ажил болгоход хүчирхэг Хөгжлийн банкны үүрэг нэн чухал"

Э.Бат-Үүл: Дөрвөн ханаар хашигдсан шоронгийн умгар өрөө маань дөрвөн зүгт тэлэн социализмын хуаран битгий болчихоосой хэмээн залбирч сууна даа.

Д.Сосорбарам: Өнөөдөр социализм, коммунизм, фашизм, национализм, алтриузм, коллективизм аагиж ноёрхсон хэвээрээ байна.

Люмпэн нь өөрийн хамаарах анги давхрага үгүй тул нийгмийн алив хөдөлгөөн донсолгооны үеэр элит давхрагад ч гараад ирнэ. Бусдын бүтээсэн баялаг дээр тарвалзах төдийгүй ард түмний нэрийн өмнөөс шийдвэр гаргана. Тогтоосон цөөхөн хэллэг нь ард түмэн, эх орон, үндэсний эрх ашиг, хөгжил дэвшил гэх мэт...

Манжийн хилийн дотор амь хоохойлсон монгол хүн мал нутагшдаггүй, Галдангийн их цэрэг хэрмийн гадаа тэднийг тосож устгахаар сахиад зайлдаггүй. Ийм хэцүү нөхцөл үүсээд удав. Галдан Энх-Амгалан хаанд миний хоёр дайсныг хэрэмнээс гаргаж надад тушаавал би буцна. Манжид бид ямар ч гэм тарихгүй гэсэн бичиг, элч илгээсэн ч Энх-Амгалан хаан хоёр дайсныг нь гаргаж өгсөнгүй...

Хилийн хязгаарлалтаас үүдсэн бараа, бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтийн доголдол энэ оны эхний хагас хүртэл үргэлжлэх эрсдэл байна. Өмнөд хөрш энэ оны турш цар тахлын эрсдэлийг бууруулах хатуу бодлого хэрэгжүүлэхээ удаа дараа мэдэгдэх болсон. Өвлийн олимп дууссан ч хатуу чанга байдал ирэх намар хүртэл хэвээр байх талаар улсын зарим хэвлэлүүд бичиж байна.

“Хөөн хэлэлцэх хугацаа дуусчихлаа” гэж ярихаасаа өмнө төрийн, нийтийн албан тушаалтны анхдагч барих ёстой зарчим болох Сонирхлын зөрчлийн хуулиа л хэрэгжүүлчих. Хууль зөрчсөн этгээдүүддээ хариуцлагыг нь тооцчих. Тэрний дараа мэдээж Хөгжлийн банкаа цаашид яах ийхээ ярих ёстой.

Хамгийн орчин үеийн техник, технологитой гэгдэгч тус түлшний үйлдвэрийн орчиндоо учруулж буй хор хохирлын тухай тоочиж үл барна. Үйлдвэр байгуулагдаж үйл ажиллагаагаа эхлүүлснээс хойш орчмын 639 айл өрх, 27 аж ахуйн нэгж, байгууллагын 50-60 мянган хүний эрүүл амьдрах эрх ноцтой зөрчигдөх болсон юм. Үйлдвэрийн гол түүхий эд нүүрсний ил овоолго, нунтаг нүүрснээс байнга босох тоосжилт, хүнд даацын машинуудын тасралтгүй нааш цааш холхих хөдөлгөөнд эвдэрсэн зам, хөрс, хөө тортог, манарсан тоос шороо, дуу чимээн дунд хүн хэрхэн амьдарч чадах билээ.

Энэ 1.6 их наяд төгрөг хашааны газар дээрх хаус, таунхаус, орон сууцны хотхон, хороолол болчихсон байсан бол өнөөдөр Хөгжлийн банк олон улсын санхүүгийн зах зээл дээр гангарч, зээл аваач гэж гуйсан сангуудын эздийг хойноос гүйлгэж байхгүй юу...

Хэрвээ Л.Оюун-Эрдэнэ өөрөө сэлэм эргүүлээд гарвал ард түмэн араас нь заавал хариуцлага нэхэж таарна, амыг нь асууна. Тэгж амаа асуулгах хүсэл ч, тийм шаардлага ч Л.Оюун-Эрдэнэд байхгүй. Харин Өнөрцэцэг, Лодойсамбуу хоёроос хэн юу нэхэх юм.

Жил, жилийн, цагаан сарын дараа шашнаа санагалзах, бас шүүмжлэх хоёр урсгал зэрэг өрнөдөг. Энэ жил ч ялгаагүй өрнөж л байна. Өрнөж л байх нь хуран үйлдэхүй буй заа. 

Монголын талаар сайн мэдэхгүй америкчуудын хувьд лавлах зүйл гарваас нэр нөлөө бүхий Харвардын их сургуулиас, тэр тусмаа тэнд монгол судлалаар мэргэшсэн профессороос лавлах нь зүйн хэрэг. Жозеф Флетчер ч сэтгэл гарган, харамгүй хариулдаг байж...