x

Төсвөө яагаад тодотгох шаардлагатай вэ?

Улсын төсөв 2020 онд зэсийн экспортоос 1.1 их наяд төгрөгний орлого олно гэж төлөвлөсөн. Нэг тонн тутмыг нь 5991 ам.доллараар зарна гэж тооцоолсон байсан. Гэтэл өнгөрсөн долоо хоногт зэсийн үнэ ханш огцом унаж 5000 ам.доллараас доош орчихлоо. Судалгааны байгууллагууд 2020 оны зэсийн үнийн таамаглалаа өөрчлөөд эхэлсэн. Одоо бид зөвхөн үнийн өөрчлөлтийн тухай ярьж байна. Үүн дээр экспортын тоо хэмжээний бууралт бий болохыг хэн ч хэлж чадахааргүй нөхцөл байдал үргэлжилж байна. Хэрэв зэсийн үнэ ханш, борлуулалтын хэмжээ хоёул унавал манай төсөвт ямар хэмжээний алдагдал үүсэх бол, урьдчилсан арга хэмжээ авч чадах уу, авахгүй ингээд гүрийгээд байх уу?

Мөн нүүрснээс маш их хэмжээний орлого улсын төсөвт төвлөрүүлнэ гэж эрх баригчид тооцоолсон. Энэ жил түүхэндээ хамгийн их хэмжээ буюу 42 сая тонныг экспортлохоор төсөвт тусгасан. Мөн нэг тонн нүүрсийг 75 ам.доллараар экспортлохоор тооцсон.

Үнэ болон экспортын хэмжээ хоёр бол хоёулаа маш өөдрөг төсөөлөл, сансрын тоо. Дэлхий нийтийг хамарсан эдийн засгийн том хямрал эхэлчихлээ. Энэ хямралыг ихэнх шинжээчид, том улс гүрнүүд 1-2 жил, зарим нь гурван жил үргэлжлэх эдийн засгийн хямрал гэж үзэж байна. Төсөв батлахын өмнө АНУ, Хятадын худалдааны маргаан, зах зээлээс шалтгаалж  уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнэ буурах төлөвийг олон улсын  байгууллагын шинжээчид олон удаа сануулсан. Гэсэн хэдий ч Засгийн Газар нүүрсний экспортын хэмжээ, үнийг маш өндөр байх тооцоотойгоор төсвийн хуулинд батлуулж чадсан.

Хэсэг хугацаанд тасарсан нүүрсний тээвэрлэлт эхэлсэн, гэхдээ нэг хэсэгтээ өмнөх шигээ олон машинаар их хэмжээгээр экспортолж чадах эсэх нь бас л эргэлзээтэй. Асар өндөр хяналтын дор, ариутгал хорио цээрийн үеийн нэмэгдэл зардалтайгаар эхэлсэн нүүрсний экспорт эхний хагас жилдээ хэдэн хувиар тасрах талаар ямар нэгэн таамаг гараагүй байна. Энэ тасралтыг жилийн хоёрдугаар хагаст нөхөх ямар ч боломжгүй. Нүүрснээс олох төсвийн орлого төлөвлөснөөс их хэмжээгээр тасалдах нь тодорхой байна.

Эрх баригчид, ялангуяа Сангийн сайд гаалийн шинэчлэлийг хэрэгжүүлж эхэлснээр гадаад худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлж, байгалийн баялгаас татварыг бүрэн хураах боломжтой болно, ингэснээр төсөвт төвлөрөх мөнгө нэмэгдэнэ гэж ярьж байсан. Онцгой нөхцөл байдал үүссэнээс үүдэн манай гадаад худалдааны эргэлт багадаа 3 сар, цаашлаад хэдэн ч сараар тасалдаж мэдэх нөхцөл үүсчихлээ. Байгалийн баялгийн экспорт буурахаас гадна бусад бүх төрлийн бараа таваарын экспорт, импортын хэмжээ ихээр буурна. Энэ шинэчлэлээс олохоор тооцож байсан төсвийн орлого хэдэн хувиар тасалдах бол.

Бизнес, хөрөнгө оруулалт, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжсэн татварын шинэчлэлийг хэрэгжүүлснээр төсөвт төвлөрөх татварын орлогыг нэмэгдүүлж чадна гэж ярьж байсан. Гэвч үүссэн нөхцөл байдлаас болж энэ хүрээнд төсөвлөсөн орлого огт орж ирэхээргүй болчихлоо. 2020 онд ашгийн татвар төлж чадах аж ахуйн нэгж, иргэн тэр бүр олдохооргүй нөхцөл байдалтай нүүр тулаад байна. Бизнесийн байгууллагууд ахиад хэдэн сар яаж тэсэх вэ гэдэг дээр бүгд ажиллаж байна. Тиймээс бизнесийн байгууллагаас олохоор төлөвлөсөн татварын орлого маш их хэмжээгээр тасалдахаар болчихлоо.

Төсвийн орлого маш их хэмжээгээр тасалдах нөхцөл байдал үүсчихээд байхад яагаад Засгийн газар "сонгуулийн" төсвөө тодотгохгүй гүрийгээд байгаа нь хачирхалтай. Төсөвт тодотгол хийхгүй мөртлөө 5.1 их наяд төгрөгийн нэмэлт арга хэмжээ авч хэрэгжүүлнэ гэнэ. Бас энэ жилдээ ямар ч бэрхшээлийг даван туулах санхүүгийн нөөцтэй гэж мэдэгдлээ.

Бүр 2021 оноос эхлэн төлөх гадаад өрүүдийг төлөх боломжтой гэнэ, гайхамшигтай. Энэ 5.1 их наядын эх үүсвэр тодорхойгүй байна, мөн үүнээс үүдээс хэр хэмжээний өр үүсэх асуудал бас олон нийтийн анхаарлыг татаж байна. Угаасаа орлого их хэмжээгээр тасалдах нь тодорхой үед яагаад сонгуульд чиглэсэн хөрөнгө оруулалтууд, үргүй зардлуудаа танаж чадахгүй байна.

Сонгууль дуустал төсвөө тодотгохгүй гүрийх нь хувийн жижиг амбийц уу, үнэхээр улс орны эрх ашиг уу. Сонгуулийн дүнгээр байгуулагдах шинэ Засгийн газарт дааж давшгүй алдагдал, өр үлдээхээр тэд шийдээд байгаа юм биш биз. 

Дэлхийн улс орнууд хоёр, гурван жилээр энэ хямралыг урьдчилан тооцоолж арга хэмжээ аваад эхэлчихлээ. Манай эрх баригчид гурван сарын дараах сонгуулийг л харж байна. Тэд ганцхан сонгуулийг угтаж ингэж чичирснээрээ улс орноо, аж ахуйн нэгжүүдээ, иргэдээ маш их эрсдэлрүү түлхэж байна.

Эдийн засагч Рэгзэнгийн ШИНЭГЭРЭЛ

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (2)

  • albaker (77.81.167.242)
    АНДОРРА-ийн МИНИЙ ХҮН МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ БОЛОМЖТОЙ БОЛОМЖТОЙ БОЛОМЖТОЙ БАЙГУУЛЛАГУУД БОЛОМЖТОЙ ЗЭЭЛИЙН ЗЭЭЛИЙН КОМПАНИЙН АЛБАКЕРИЙН ЗУРАГ БОЛОМЖТОЙ БОЛОМЖТОЙ. БУРХАН АЛБАКЕР-ийн зээлийн түүх Намайг Мария гэдэг. Би Андоррагаас ирсэн авсан бүх байшингаа худалдаж авахын тулд сүүлийн 5 сарын турш зээлийн бодит зээл намайг тэдэнд итгэхэд хүргэсэн луйварчдын баг байсан ба төгсгөлд нь тэр өдөр тэд миний хариуд юу ч өгөхгүй миний мөнгийг авсан төөрсөн, би эргэлзэж, бухимдсан, би хэзээ ч байхыг хүсээгүй интернэт дэх зээлийн компаниудтай холбоотой ямар нэг зүйл тул би очсон найзаасаа мөнгө зээл, би түүнд болсон бүх зүйлээ түүнд хэлсэн надад туслаж болно гэж хэлсэн ямар ч хэмжээний зээлд тусалж чадах зээлийн компанийг мэддэг надад маш бага хүүтэй хүү, 2% -ийн хүүтэй байгаа тэднээс зээл аваад тэр зээл авах хүсэлтээ надад зааж өгсөн, би тэгсэн Түүний хэлсэн шиг, би цахим шуудангаар түүнтэй albakerloanfirm@gmail.com, би хэзээ ч итгэж байсан ч би хичээсэн бөгөөд хамгийн гайхмаар санагдсан 24 цагийн дотор би итгэж чадахгүй, би дахин аз жаргалтай, баян болж, ийм зээл өгсөнд би Бурханд талархаж байна иймэрхүү компаниуд хаа сайгүй луйвар дээр гарсаар л байна, зээлд хамрагдах шаардлагатай байгаа хүмүүст имэйлээ илгээхийг зөвлөж байна (albakerloanfirm@gmail.com) тэд хэзээ ч таныг алдахгүй, мөн таны амьдрал минийх шиг өөрчлөгдөх болно (albakerloanfirm@gmail.com) өнөөдөр аваарай тэднээс авсан зээл, Бурхан бодит зээлийн саналыг ALBAKER LOAN FIRM-т ивээх болтугай. Миний зээлийг стрессгүйгээр энэ компаниас амжилттай авсан тул ALBAKER LOAN FIRM-тай холбоо барьж, тэдний имэйл хаягаар зочлоорой (albakerloanfirm@gmail.com)
    2020 оны 04 сарын 08 | Хариулах
  • зочин (64.119.18.13)
    Төсвийн тодотгол хийж, илүү зарлагаа тана. Нэг их баян юм шиг.
    2020 оны 04 сарын 01 | Хариулах
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 5 мин Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв 6 мин Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв 7 мин U-15 волейболын Азийн аваргад Сэлэнгийн сурагчид багтлаа 8 мин И.Цэлмүүн Дэлхийн шатрын цомоос хүрэл медаль хүртэж, түүхэн амжилт гаргав 9 мин Улаанбурханы тохиолдол арван нэгэн мянга давжээ 10 мин Нийгмийн хамгааллын тусгай төв, БНСУ-ын байгууллагатай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав 11 мин Өнөөдөр болох үйл явдлын тойм 1 цаг 19 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 1 цаг 20 мин Үндэсний их баяр наадмын тухай хуулийн өөрчлөлтийг эцэслэн батлав 1 цаг 21 мин Зээлийн хүүг бууруулах тогтоолын төслийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцаав 1 цаг 22 мин УИХ-ын өнөөдрийн нэгдсэн хуралдааны тов, хэлэлцэх асуудал 1 цаг 23 мин Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар бороо орж, сэрүүхэн байна 1 цаг 24 мин Амазоны агуулахуудад 1 сая гаруй робот ажиллаж байна 13 цаг 40 мин "Ливерпүүл"-ийн довтлогч Диогу Жота ослоор амиа алдлаа 13 цаг 55 мин Игавахара Масарү: Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан, Эрхэм дээд Хатны айлчлал нь хоёр орны харилцаанд шинэ хуудсыг нээх алхам болно 14 цаг 3 мин Усик, Фьюри нар гурав дахь удаагаа тулалдана 14 цаг 19 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 13 хэм дулаан 14 цаг 21 мин Төрийн өмчит топ 10 аж ахуйн нэгжийг “Эрдэнэс Тавантолгой” тэргүүллээ 15 цаг 13 мин Хуульчийн мэргэжлийн шалгалтыг аравдугаар сард зохион байгуулна 17 цаг 6 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Я.Баяраа: Уран зохиол бол ял, эх хэл бол дөнгө гэж ойлгосон ... Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын... Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Жүдо бөхийн Улаанбаатар их дуулга долдугаар сард болно Баяр наадмын үеэр хүнсний аюулгүй байдлыг 171 байцаагч хянан... Үер, түймэр, газар хөдлөлтийн эрсдэл өндөр байгааг анхааруул... Гол мөрний усны түвшин нэмэгдэж, үерийн аюул өндөр байна Цахилгаан скүүтер, дугуйн хөдөлгөөнийг зохицуулах хуулийн тө... Хуульчийн мэргэжлийн шалгалтыг аравдугаар сард зохион байгуу...
Top