Х.Баттулга энэ намд эргэж ирэх нүүртэй үлдье гэвэл С.Эрдэнийнхээ эсрэг хэвлэлийн пиар, соошл дайнаа зогсоогоод, Н.Алтанхуяг, О.Цогтгэрэл нарынхаа жолоог татах ёстой. Үгүй бол нэгмөсөн шинэ нам байгуулаад, МАН-тай нийлээд С.Эрдэнийнхээ эсрэг явах хоёр л сонголт байна.

Хэдэн жилийн хойно Ерөнхий сайд асан С. Баяр 1992 оныг хүртэлх цаг үеийг „улс төрийн оргилуун дэврүүн үе“ хэмээн нэрлэжээ. Дараа нь МАХН-ын дангаараа удирдан явуулсан өмч хувьчлал, тус намын ажилтнуудын дунд хурдан газар авсан авлига тэрхүү „улс төрийн оргилуун дэврүүн“ байдлыг нь аажмаар мохоосон билээ. Гэхдээ энэ нь хүмүүст тэр үед төрөөд байсан ер бусын гуйвалтгүй урам зориг өөдрөг үзлийг үгүй хийж чадаагүй юм. Хүмүүсийн нэлээд хэсэг нь юуны өмнө ардчилсан сөрөг хүчинд итгэсэн хэвээр байв. Хүмүүс төрийн бус байгууллагууд (ТББ)-ад идэвхийлэн ажиллаж эхлэв. Тэр үед бий болсон иргэний нийгмийн бүтцүүд ардчилсан сэтгэхүй, ухамсрыг хөгжүүлэхэд чамлахааргүй хувь нэмэр оруулсан юм.

Ц.Нямдоржийг "захиалагчийн хэргийг мөрдөн шалгах ажиллагаанд саад учруулсан" хэргээр хавтаст хэрэг нээж шалгасан нь ч гэсэн үнэн. Ц.Нямдорж гэдэг хүн ганцаараа "шударга ёсыг өмчлөөд" хуулийн дээгүүр алхаад байж болохгүй.  

Нэг зураг, гурван тавилан, нэг зам

“Хэн хаашаа томилогдох нь вэ”, “Хэн хаашаа”, “Хэний хүүхэд”, “Хэний хүн” гэдэгт түүхэн тайлбар хайж дор ганц нэг түүхэн баримт цухуйлгая.

МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшихдээ төрийн өмчөөс хулгайлахыг жигшүүлэн ярьж байгаа ч бодит байдал дээр “Эрдэнэтийн 49 хувийг хулгайлсан” гэж хашхираад байгаа тэр хүмүүс өнөөдөр тус үйлдвэрийн бүх эрх мэдлийг гартаа оруулчихаад байна.

Хууль зүйн 5 удаагийн сайд "Яргын" зохиол бичиж, ЗГ-ын 100 хоногийн тайлангаар "Захиалагч"-ийг зарлах хачин биш үү?

Одоо мөрдөж байгаа хуулийн хүрээнд Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарын хэргийг цагаатгах боломжгүй. Ц.Нямдорж нарын тарааж буй “Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг цагаатгаж, С.Зоригийн хэргийг дахин шалгана” гэх мэдээлэл нь шүүхийн шийдвэрт урьдаас нөлөөлөх оролдлого.

Сэтгүүлчдэд шууд зааж зааварладаггүй ч аль зүгт харахыг ингэж хэлээд өгдөг. Найз нөхрөө ойрхон, дайснаа бүр ойрхон байлга гэсэн зарчмын үргэлжлэл. Зах зээлийн бус Засгийн газрын үл үзэгдэгч гар хэвлэл мэдээллийг залж байна.

Эндээс харвал хэргийн холбогдогч нарт ялгаа зааг байна. Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа хоёр нь хэргийн захиалагчтай холбоотой юм байна. Тийм болохоор эхлээд захиалагчийн хэргийг шалгаж байсан ажлын хэсгийг тараасан, одоо энэ хоёр хүнийг хуулийн байгууллагын хараанаас холдуулах гэж байна.

Ерөнхий сайд асан У.Хүрэлсүхийн хэлсэнчлэн ҮАБЗ биш, дарга дангаараа шүүхэд нөлөөлж байсан бол тэр тухай нотлох баримтуудаа дэлгэж, хам хэрэгтэн биш гэдгээ нотолж нэрээ цэвэрлэх цаг болсон дог. Гэмт хэргийг үл мэдээлэх, нуун дарагдуулах нь хууль зөрчсөн үйлдэл мөн. 

Иргэдэд, нийгэмд цар тахал юм юм л бодогдууллаа. Өвчлөл, өвчин, өвчнийг давах гэдэг цоо шинэ ойлголт, мэдрэмж, загварыг бидэнд тулгалаа.

Өнгөрсөн хугацаанд С.Эрдэнийг "МАН-тай нийлж АН-ыг худалдлаа" гэсэн хар пиарыг хамгийн их хийсэн нөхөд эсрэгээрээ өөрсдөө МАН дээр гүйж очоод "АН-ын тамгыг хуруугаад өгөөч ээ" гэж гувшиж явна.

Шаардлагатай бол Онцгой чуулган зарлаж, үймээнд турхирсан гишүүдэд хариуцлага тооцъё.

Ганц л зүйл дутдаг, одоо ч дутаж байна. Ард түмэнтэйгээ, бүр маш тодорхой хэлбэл эдийн засгийг хөдөлгөгч хүчин болох ажиллагсад (ирээдүйн ажиллагсад!), ажил эрхлэх насны жирийн иргэдтэйгээ ямар ч төр-засаг, Ерөнхий сайд ажиллаж ирсэнгүй ээ.

АН-ын тамга атгасан С.Эрдэнэ, Ц.Туваан нарын маргаанд шүүх ч гэсэн эхнээс нь хутгалдаад явж байгаа бололтой. Өнгөрсөн хоёрдугаар сард Давж заалдах шатны шүүхэд очсон маргааныг одоо болтол хэлэлцэхгүй, хойшлуулсаар байгаад өөр тайлбар олдохгүй байна.

Өнөө, анх удаа үзэсгэлэн нээхдээ улаан тууз хайчлах болсон чинь боодол даалимба тэр чигээр нь татаад, Улсын бага хурлын дарга Г.Бумцэнд гуайн үйлийн хайч түүнийг даахгүй будилдаг явдал тэгэхэд гарчээ.

Таван хүн нэр дэвшихэд У.Хүрэлсүхээс бусад нь нэг ч санал авахгүй байна гэдэг энэ намд “лидерийн хомсдол” гэдэг зүйл нүүрлэж, нэг хүний хаанчлал бий болсны тод жишээ. Яг Н.Энхбаярын үе шиг.

Даатгалын системээр эрүүл мэндийн системээ тэтгэдэг, эрүүл мэндийн үйлчилгээг чанаржуулдаг, иргэдийнхээ урьдчилсан үзлэг хяналтыг сайжруулах ёстой. Тиймээс хөгжингүй орнууд даатгалын менежер буюу даатгалын байцаагч эрүүл мэнд, амь насны өндөр даатгалтай иргэдээ, эрсдэлтэй спорт, эрсдэл үүсэж болзошгүй зүйлүүдийг байнга сануулж, эмнэлгийг урьдчилсан сэргийлэх үзлэг шинжилгээнд байнга хамруулж байдаг.

Сонгуулийн ялалтыг шийдвэрлэгч-дүнхүү олныг дөрөөлөгчид эрх мэдэлд хүрч эргэлт буцалтгүй хожив. Ёс зүй үнэгүйдэж, луйвар оодорлоо. Тархиар бус тагнуулдаж дийлнэ. Булчинлагууд бярдаж, боловсрол хог дээр хаягдав.