x

Илья Репин: “Мөрөөр” — хязгааргүй тал, түгшүүр, эрэл

Илья Репины 1881 онд зурсан “Мөрөөр (Тал дахь казакууд)” хэмээх бүтээл нь хэмжээний хувьд том биш ч, уран зурагт агуу хэм хэмжүүр байдаггүйг баталсан ховор төрлийн тансаг энгийн бүтээл юм. Зотон, тосон будагтай энэ зураг өнөөдөр Самара мужийн уран зургийн музейн үнэт өв болон хадгалагдаж байна.

Репины “Мөрөөр” бүтээлд хоёрхон морьтон дүрслэгдсэн атлаа бүтээлийн зохиомж, өнгө, орон зай, хөдөлгөөн бүгдээрээ дотоод сэтгэл, цаг үеийн мэдрэмж, гүн ухаан дүүрэн. Зургийн төвд буй улаан кафтан, үстэй малгайтай казак бол энэхүү бүтээлийн гол цэг. Түүний хувцасны тод улаан өнгө нь шарлан гандсан өвсний дунд асч дүрэлзэх мэт сэтгэлийн эрчим хүч, туйлбаргүй эрэл хайлтын бэлгэдэл болон харагдана. Харин алсад үзэгдэх хоёр дахь морьтон уусах шахам зэрэгцээ орших нь орон зайн үлэмж мэдрэмжийг бүрдүүлнэ.

Александр Бенуа “Репин жижиг зүйлийг хүртэл сүрлэг болгодог увьдастай” гэж тэмдэглэсэн байдаг. Казакууд нь зөвхөн хүмүүс биш, эцэс төгсгөлгүй манаа, түгшүүр, бэлэн байдал бүхий нэгэн үеийн сэтгэл зүй юм. Үнэхээр ч Репин энэ бүтээлдээ элдэв чимэглэл, хэтрүүлэггүйгээр, минималист зохиомж ашиглан амар тайван ба аюул заналын зааг дээр буй сэтгэлзүйн “драм”-ыг гүн гүнзгий гаргаж чадсан.

Ольга Лесковская улаан кафтан нь “хүний эр зориг, галтай зангийн дүрэлзэл” мэт гэж тэмдэглэсэн нь үнэний ортой. Энэ хүчтэй өнгө зөвхөн гоёл биш, харин дотоод сэтгэлийн төгс илэрхийлэл болон харагдана. Харин зургийн эргэн тойрон дахь уйтгарлаж нам гүм байгаль түүний ганцаардал, тэмцэлтэй хосолж байгаа нь илүү утга агуулгыг бүтээлд шингээж өгчээ.

XIX зууны шүүмжлэгч Владимир Стасов энэхүү бүтээлийг “илүү үггүй, илүү будалтгүй” гэж магтсан бөгөөд буутай казак бол бүхэл бүтэн ард түмний нэр төр, бэлэн байдал, эр зоригийн шүтээн гэдгийг онцолжээ. Харин зураач Игорь Грабарь энэхүү бүтээлийг “Том ертөнцийн жижиг яруу найраг” хэмээн дүгнэсэн нь гүн утга агуулгатай. Казакын харц “тэнгэрийн хаяаны цаанаас хариугаа хайж” буй мэт, тэр харц бүтээлийн бүх орон зайг эзэмдэн амьсгалж байна.

“Мөрөөр” бол дотоод гүн мэдрэмж, эриний сэтгэлзүй, түүхийн эргүүлэг дунд буй хүний эрэл хайлтын бодит хөрөг юм. Хэмжээгээр бус утгаар том бүтээл гэж хэлэхэд эргэлзэх зүйлгүй.

Эх сурвалж: Dzen.ru, урлаг судлаачдын эшлэлүүд

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (66.181.188.86)
    Казак биш энэ. Хасаг
    2025 оны 05 сарын 23 | Хариулах
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 6 цаг 46 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 6 цаг 49 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 6 цаг 52 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 7 цаг 0 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 7 цаг 17 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 7 цаг 20 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 9 цаг 33 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 11 цаг 14 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 11 цаг 35 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 11 цаг 48 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 11 цаг 55 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 12 цаг 1 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 12 цаг 6 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 13 цаг 12 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 14 цаг 16 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Өчигдөр 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Өчигдөр 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Өчигдөр 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Өчигдөр 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Өчигдөр 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав
Top