"Чи сайн дурынханд бичүүлсэн үү?!" гэх Дмитрий Моорын Улаан армид зориулан бүтээсэн ухуулга зурагт хуудас загвар урлагийн жишиг болсон юм. Зөвлөлтийг дагаж байсны хувьд Монголд энэ зураг гайгүй танил болсон биз ээ.
Гэтэл энэ зурагт хуудасны анхдагч нь түүнээс зургаан жилийн өмнө өөр нутаг оронд гарч ирсэн байж. Ингээд ухуулга урлагийн зурагт хуудасны түүхийг хуваалцаж байна.
1914 он
Их Британи
"Чи өөрийн орны армид хэрэгтэй"
Зохиогч: Альфред Лит
Өрөмдсөн хурц цэрэг харц, заасан долоовор хуруу тэгээд бээлийтэй! Их Британийн цэргийн яамны сайд, лорд Китченерийн зураг 1914 оны Есдүгээр сарын London opinion сэтгүүлийн хавтаснаа гарч ирсэн нь тухайн үед ихээхэн хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлэн, өдөөсөн маягтай байв. Ер нь сайдад ёслол танилцуулгатай мантай байсан гэнэ. Түүний бага зэргийн армитай орон нь 1914 оны Наймдугаар сарын 4-нд Дэлхийн нэгдүгээр дайнд орсон ба сайд болуутаа лорд сайн дурынхныг армид татах кампанит ажлыг эхлүүлжээ. Хожим энэ сэтгүүлийн Альфред Литын хавтасыг үндэс болгосон рекрутингийн-захиалагч компанийн бие бүрэлдэхүүнийг сонгон шалгаруулж бүрэлдүүлэх зорилготой "Британичууд аа! Өөрийн орны армид орогтун. Бурхан минь хаантныг ивээ!" гэсэн зурагт хуудас гудамжнаа тараагджээ.
Үүний ачаар сайн дурынхан цэрэг татлагын цэгүүдэд дугаарлан зогсож байлаа. 1914-1915 онуудад цэрэгт татагдсан хүмүүсийн "Китченерын арми" гэдэг байжээ.
1915 он
Их Британи
"Хэн алга байна вэ? Чи юу?"
Бүтээгч нь тодорхойгүй
Лорд Китченерын уриалан дуудсан сайн дурынхны идэвх зориг нь аажмаар буурч эхлэв. 1915 оны сүүлчээр, зурагт хуудасны сайдыг "жинхэнэ англи хүний" цуглуулгын дүр Жон Булль болон солигдон гарч ирээд ухуулга зурагт хуудаснаас "Хэн алга байна вэ? Чи юу?" гэж Булль асуулж байв. Гэтэл шинэ дүрд тавьсан найдлага талаар өнгөрч сайн дурынхны тоо нэмэгдсэнгүй. Ухуулга нь тус оронд цэргийн албыг 1916 оны шийдвэрээс Английг аварч чадсангүй.
1916 он
АНУ
"Бэлэн байхын тулд чи юу хийж байна вэ?" /Leslie`s сэтгүүлийн хавтас/
Зохиогч: Жеймс Монтгомери Флэгг
Британийн алхамыг АНУ-д давтлаа. Leslie`s сэтгүүлийн 1916 оны Долдугаар сарын дугаарын хавтаснаас иргэддээ "Сээм өвөө" хандан "АНУ-ын армид бэлэн байхын тулд чи юу хийж байна вэ?" гэж асуув. Улс нь дайнд ороогүй ч Нью-Йоркоос Ливерпуль хүрч явсан "Лузитания" хөлөг торпетад оногдон живж АНУ анхны хохиролоо амсаж байжээ. Зорчигчид дотор олон америкчууд байв. 1917 оны Дөрөвдүгээр сар энэ сэтгүүлийн хавтас "Чи надад, америкийн армид хэрэгтэй!" гэсэн рекрутингийн зурагт хуудас болон хувирсан байв. Сайн дурынхныг элсүүлэх цэрэг татлагын цэгүүдийн хаяг бүрийг түүн дээр гараар бичиж байжээ. Дайны үеэр АНУ-д уг зурагт хуудас дөрвөн сая хувиар хэвлэгдэж, зураач Жеймс Монтгомери Флэгг дэлхийн хамгийн алдартай постерыг бүтээгч гэсэн нэртэй болсон юм.
1917 он
Итали
"Өөрийн үүргээ биелүүл! Credito Italiano зээлэнд хамрагдтун!"
Зохиогч: Ашилль Мозан
Энэ амжилттай аргыг америкчуудын араас Италид давтлаа. Шинэ хувилбар нь амьдралаа биш түрүүвчээ өгөхийг шаардан "Өөрийн үүргээ биелүүл! “Credito Italiano” зээлэнд хамрагдтун!" уриалжээ. Дайнд мөнгө хүмүүсээс дутахгүй хэрэгтэй шүү дээ.
1919 он
Герман
"Чи рейхсверт орох ёстой!"
Зохиогч: Юлиус Энгельгард
Антантын эсрэг байсан немцүүд ухуулах тоглоомд дайны дараа оржээ. Версалийн энхийн гэрээний дагуу тус оронд цэрэгт алба хаах заавал ч үгүй үүргийг зогсоосон байв. Рейхсверийн эгнээг гүйцээхийн тулд сайн дурынхан хэрэг болжээ.
1919 он
Орос
"Чи яагаад армид байхгүй байна вэ?"
Зохиогч тодорхойгүй
Орост "долоовор хуруугаар заасан" рекрутингийн зурагт хуудас зөвхөн иргэний дайнаар л гарч иржээ. Зохиогчид нь хулгайлан хуулбарлахаас ичсэнгүй. Зурагт хуудасны цагаан гвардийн офицер лорд Китченерын зангааг (1914 оны постер), итали цэргийн биеийн байрлалыг хуулсан байв.
Улаан арми хариуд нь "Чи сайн дурынханд бичүүлсэн үү?" гэсэн нөгөө алдартай ухуулах хуудсыг гаргажээ.
1920 он
РСФСР
"Чи, сайн дурынханд бичүүлсэн үү?"
Зохиогч: Дмитрий Моор
Дмитрий Моор энэ зурагт хуудсаа 1920 оны Зургадугаар сарын сүүлчийн нэгэн шөнө бүтээжээ. 1920-иод онд Баруун фронтод польшийн ажиллагаа, Өмнөд фронтод адмирал Врангелийн армийн амжилттай ажиллагаа өрнөсөн Улаан армийн хувьд хүнд үе байлаа. Ажилчин-тариачны армид сайн дурынхан маш хэрэгтэй байсан үе юм. Зурагт хуудас түүнийг биелүүлж өгчээ. "Би энэ зурагт хуудасны талаар олон тооны яриа цуглуулсан. Зарим хүмүүс энэ зурагт хуудсыг хараад ичиж байсан. Тэд сайн дурынханд бичүүлээгүйдээ ичдэг байсан гэж ярьсан" хэмээн Моор өөрийн намтардаа өгүүлсэн байдаг.
1932 он
Бразил
"Та үүргээ биелүүлэх ёстой. Сэтгэлээсээ асуу!"
Зохиогч тодорхойгүй
Зурагт хуудас нь M.M.D.C. гэх үндсэн хуулийн хувьсгалч хөдөлгөөнд нэгдэхийг уриалсан байв. Хөдөлгөөн 1932 оны Тавдугаар сард Сан-Паулу хотод үүсчээ. Жетулиу Варгасын түр засгийн газрыг эсэргүүцсэн цуглаан дээр залуу хүмүүс амиа алдсан нь хөдөлгөөнийг гарган ирсэн байдаг. Хөдөлгөөний нэр нь амь үрэгдэгчдийн нэрийн эхний үсгээс бүтээгдсэн байв. Үүсгэн байгуулагдсан үндсэн хуульчдын хөдөлгөөний босогчдын эгнээнд 200 мянган хүн сайн дураар бичүүлжээ. Таван жилийн дараа, энэ аргыг фашист талын бразилийн намын дарга нар давтсан байв. Тэдний зурагт хуудас "Чи Бразилид хэрэгтэй! Интегрализм үгүйгээр национализм байхгүй" гэсэн уриатай байжээ.
1941 он
СССР
"Чи фронтод юугаар туслав?"
Зохиогч: Дмитрий Моор
Дэлхийн нэгдүгээр дайны үеийн дүрүүд Дэлхийн хоёрдугаар дайны үед хэрэг болсон юм. "Сээм өвөө" дахиад л уриалав. Моор архиваас алдартай зурагт хуудсаа гарган гвардын хүнд шинэ дүрэмт хувцас өмсгөн уриаг нь сольжээ. Гэхдээ тэр нь өмнөх амжилтаа давтаж чадаагүй ба Эх орны дайны гол зурагт хуудас нь "Эх болсон эх орон дуудаж байна!" болсон байв.
1941 он
СССР
"Эх болсон эх орон дуудаж байна!"
Зохиогч: Ираклий Тоизде
М.Цогт