x

Далай ба амьдралын утга учир

1952 оны зургаадугаар сард АНУ-ын Загас ба зэрлэг ан амьтдыг хамгаалах алба хамгийн алдартай далайн биологичоосоо огцрох хүсэлт агуулсан захидал хүлээн авчээ. Огцрох болсон шалтгаанаа тэрээр "Би бичихэд цаг заваа зориулъя" гэж илэн далангүй хэлсэн байна. Ингээд тэрээр олон нийтийн дуу хоолойг өөрчлөлтийн хэрэгсэл болгон ашиглах эрх чөлөөг олж, дэлхийн экологийн ухамсрыг зоригтой нээлттэй захидлаар сэрээж, байгалийг мөлжсөнийхээ төлөө засгийн газарт хариуцлага тооцож байв.

Хорин есөн настайдаа Рэйчел Карсон (1907 оны тавдугаар сарын 27-оос 1964 оны дөрөвдүгээр сарын 14) хээрийн туслахаар цагийн 6.50 долларын цалинтай засгийн газрын хамгийн доод шатанд ажиллаж эхэлжээ. Усны биологийн шинэхэн судлаачийн хувьд далайн усны урсгал, жил бүрийн далайн тооллогын тайлангуудын дундуур гүйж байхдаа тэрээр шинжлэх ухаан, яруу найраг хоорондох эрэг хавиар алхах ер бусын авьяастай зохиолчийн дуу хоолойгоо олж мэдсэн аж. Үндэсний номын шагналыг хүртсэн "Бидний эргэн тойрон дахь тэнгис" хэмээх өөр бусадтай жишимгүй эссэгээрээ тэрээр далай доорхи сарнаас ч илүү нууцлаг ертөнцөд хүний ​​төсөөллийг урьсан юм. 45 насандаа Карсон эгчийгээ нас барсны дараа өргөж аван өсгөсөн хүү болон өөрийн ээжийгээ тэжээж байсан өдрийн ажлаасаа чөлөөлөгдөн хүүхэд насныхаа мөрөөдөл далайн эрэг дээр амьдарч эхэлжээ.

Шинэ Английн эрэг дагуу эрэл хийсний дараа тэрээр түүний хайртай Мелвиллийн тухай дуртай номынх хуудаснаас нь ургаад гараад ирсэн гэлтэй эргээрээ дүүрэн далайн хавтай, байс гээд далайн давалгаатай цуг халимнууд үсрэлддэг Хешскот голын аманд мөнх ногоон мод, царс модны дунд оршдог Мэйн мужийн үзэсгэлэнт арал болох Вест Саутпортод дурлажээ. Номын нөөц ашигласны төлбөрөөр тэрээр зуслангийн байшин барих газар худалдаж авсан байна. Тэнд тэрээр удалгүй хайр сэтгэл нь Карсоны байгаль орчны хөдөлгөөнийг дэмжих ёс суртахууны эр зориг болон даамжирч төд удалгүй өөрийг нь дэмжих сэтгэлийн ханьтайгаа уулзжээ. Тэгээд бас тэрээр дараагийн номоо зохиож, хайрт Доритотойгоо "бага далайн түрлэгт" хамт явж, "Түүний гоо үзэсгэлэн, нууцыг мэдэрсэний" төлөө хэмээн зориулан тэмдэглэх болжээ.

Тэнгисийн ирмэг нэрт ном нь далайн эргийн амбицтай хөтөч байсан бөгөөд Карсон "хязгааргүй амралтаар хөдөлж, үүрд мөнхөд үргэлжлэх дэлхийн үйл явцыг яарамгүй эргэцүүлэн бодох мэдрэмжийг" олсон газар байв. Далайд дуртай Уитман нэгэнтээ "хуваагч шугам, холбоо, уулзвар... бодит ба идеалыг хослуулж, тус бүр нь нөгөөгийнхөө хэсгийг бүрдүүлдэг" гэж өргөмжилсөн хачирхалтай бөгөөд гайхалтай хил хязгаар бол далай юм.

Энэхүү ном нь бидний алдах зүйлээс сэрэмжлүүлэг байсан бөгөөд 1950-иад оны эхээр бичихдээ дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлтийн системтэй баримтжуулсан, "сайн хүлээн зөвшөөрөгдсөн" баримтыг Карсон тэмдэглэжээ. Гэхдээ энэ нь юуны түрүүнд баяр байсан, учир нь энэ нь бидэнд юу байгаа, бид юу болох тухай, "АМЬДРАЛ гэж мэддэг тэр гайхамшигт, хатуужилтай, амин чухал, дасан зохицох чадвартай зүйлд хэрхэн хүрч ирснийг" илтгэх хамгийн үр дүнтэй арга хэрэгсэл байв. Далай ертөнцийн нэг хэсгийг эзэлдэг бөгөөд бүх талаас нь асар их харалган хүч үйлчилж байсан ч хэрхэн өөрийгөө тохируулахаа мэдэж, амьд үлдэж чадсан агуу их хүч юм.

Амьдралын түүхийг өгүүлэхдээ уг ном нь Карсоны яруу найргийн үзэгний дор симфони болсон байх нь гарцаагүй. Шөнийн далайн түрлэг ажлынхаа цонхоор орж ирэхэд, доорх хад чулууг манан бүрхэж буйг хараад тэрээр дэлхийн далайг тойрч, холбодог оршихуйн цогцыг олж тэмдэглэжээ.

“… Өсөн нэмэгдэж буй далайн түрлэгийг сонсоод би манангүй өмнөд эрэг дээр гарч, бүх долгионыг мөнгөлөг саарлаар ​​бүрхэж, нойтон элсэнд хурган гялалзсан элсэнд хүрч, миний мэдэх бусад эрэг дээр хэрхэн шахагдаж байгааг төсөөлөн байна. Сарны гэрэлт оргилууд болон шүрэн хадны харанхуй агуйн эсрэг урсгалаа илгээж, илүү алслагдсан эрэг.

Дараа нь миний бодлоор байгаль, оршин суугчдын хувьд өөр өөр байдаг эдгээр эрэг нь далайн нэгдмэл мэдрэмжээр бүтэн болно. Учир нь энэ цаг мөчид миний мэдэрч буй ялгаа нь цаг хугацааны урсгал, далайн урт хэмнэл дэх бидний байрлалаар тодорхойлогддог агшин зуурын ялгаа юм. Нэгэн удаа миний доорх энэ чулуурхаг эрэг нь элсэрхэг тал байв. Дараа нь тэнгис дээшилж, шинэ эргийн шугам олов. Мөн дахин зарим нэг сүүдэртэй ирээдүйд далайн эрэг нь эдгээр чулуулгийг элсэнд нунтаглаж, эргийг өмнөх байдалд нь буцаах болно. Тиймээс миний оюун санаанд эдгээр эрэг орчмын хэлбэрүүд нэгдэн нийлж, шилжин суурьшсан калейдоскоп хэв маягт нийлдэг бөгөөд үүнд ямар ч эцсийн байдал, эцсийн бөгөөд тогтсон бодит байдал байхгүй - дэлхий далай шиг шингэн болж байна...” 

Карсоныг нас барсан жил Дороти чандарын үнсийг нь чулуун буланд цацаж байх үед Жеймс Болдуин "Юу ч тогтворгүй, үүрд, үүрд мөн үүрд ... далай чулууг тээрэмдэхээ больдоггүй" гэсэн яруу найргийн хувьд эдгээр оршихуйн далд санааг давтаж байв. Карсон - одоо ч амьд, үргэлжилсэн далайд мөнх бус агшинд арлуулсан хэвээр байна”.

Түүний номноос нэмж ишлэхэд: 

“Эдгээр бүх эрэг дээр өнгөрсөн ба ирээдүйн цуурайнууд байдаг: өмнөх бүх зүйлийг устгасан боловч агуулж буй цаг хугацааны урсгал; далайн мөнхийн хэмнэл - далайн түрлэг, далайн давалгаа, урсгалд дарагдсан голууд - хэлбэр дүрслэх, өөрчлөгдөх, давамгайлах; Өнгөрсөн үеэс үл мэдэгдэх ирээдүй рүү далайн ямар ч урсгал шиг тасралтгүй урсдаг амьдралын урсгал.

 […]

Далайн эргийн амьдралыг эргэцүүлэн бодоход бидний гарт баригдахгүй оршдог бүх нийтийн үнэнийг дамжуулам эвгүй мэдрэмж төрүүлдэг. Шөнийн далайд микроскопийн гэрлээ анивчуулж буй диатомуудын сүргүүд юу гэсэн дохио вэ? Бяцхан амьтад өөрийн оршин тогтнох хэрэгцээгээ далайн эрэг дээр хайж олдог, хад чулууг нутагшуулж, цайруулж байгаа легионууд ямар үнэнийг илэрхийлдэг вэ? Эргийн хад чулуу, хогийн ургамлуудын дунд ямар нэгэн триллионоор оршин байхыг шаарддаг далайн тор шиг өчүүхэн жижигхэн биет ямар нэг шалтгааны улмаас бидэнд үл ойлгогдохуйц байдаг нь ямар учиртай юм бэ? Үнэн утга нь үргэлж биднийг дагадаг бас дандаа бултдаг тэгээд түүний эрэл хайгуулын явцад бид Амьдралын туйлын нууцад ойртдог”.

"Тэнгисийн ирмэг" дэлхий дээр гэрэлтэх үед лекц унших урилга, хүлээн авалтын илтгэл зэрэгт шүүмжлэлт магтаал, өргөмжлөл ар араасаа цувран иржээ. Анхаарал татах, олны өмнө гарахад үргэлж эвгүй байдаг Карсон илүү сонгомол болж, эмэгтэйчүүдийн холбоо, ашгийн бус соёлын байгууллагуудыг арилжааны дур булаам шатнаас илүүд үздэг болсон. Түүнийг үг хэлэх үед түүний үгс номын санчдын хурлын өмнө хэлсэн үг шиг бараг өргөл болж хувирч байв: 

“Бид далайн давалгааны хамгийн доод хэсэгт бууж эсвэл гүехэн ус руу харахад л шинэ ертөнцийг нээх адил бүх л сэтгэл хөдөлдөг. Та ийм ертөнцөд орсны дараа түүний сэтгэл татам байдал улам бүр нэмэгдэж, оюун ухаан тань шинэ хэмжээс, шинэ үзэл бодолтой болсны дараа үргэлж тэр ертөнцийн гоо үзэсгэлэн, хачирхалтай, гайхамшгийг санаж байх болно. Далай бол бидний ертөнцтэй адил бодитой, орчлон ертөнцийн нэг хэсэг юм”.

А.Долгор

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
ОХУ Монгол руу шатахуун нийлүүлэх хэмжээг нэмэхээ мэдэгдлээ 4 мин МАН-ын дарга УИХ-ын дарга болбол Ерөнхийлөгчийн засаглалаас ялгаагүй 30 мин Түр хорооны гишүүдийг Оюу толгойн уурхайтай биечлэн танилцахыг урьжээ 51 мин Газын зурваст олон улсын хүч байрлуулах Трампын санаачилгыг Аюулгүйн Зөвлөл дэмжлээ 1 цаг 26 мин Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох бодлогоор Монгол Улс COP30-д идэвхтэй оролцож байна 1 цаг 31 мин Төрийн шийдвэрээ хиймэл оюун ухаанд даатгадаг ирээдүй айсуй юу? 1 цаг 33 мин Герман, Нидерландын шигшээ багууд ДАШТ-2026-гийн эрхээ баталгаажууллаа 1 цаг 34 мин Э.Буджав ДАШТ-ээс 10 дахь алтан медалиа авч, Монголын түүхэн амжилтыг бататгалаа 1 цаг 36 мин Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ОХУ болон БНХАУ-ын Засгийн газрын тэргүүн нартай Москва хотод уулзана 1 цаг 38 мин Улаанбаатарт өдөртөө 5 хэм хүйтэн 2 цаг 45 мин Том Круз “Хүндэт Оскар” шагналын эзэн боллоо 17 цаг 30 мин Д.Нацагдоржийн нэрэмжит шагналын эзэд тодорлоо 17 цаг 31 мин Махачев UFC-ийн аваргын тулаанаа Цагаан ордонд хийхийг хүсчээ 17 цаг 34 мин Гашуунсухайт–Ганцмодын боомтын хил дамнасан төмөр замын бүтээн байгуулалт эрчимжив 17 цаг 35 мин Төв Азийн аюулгүй байдлын үзэл баримтлалыг батлав 17 цаг 37 мин Дубайд дэлхийн хамгийн өндөр зочид буудал “Ciel Dubai Marina” нээгдлээ 17 цаг 38 мин Ноос, ноолуурын салбарын нэмүү өртгийг өсгөвөл жилд 1 тэрбум ам.долларын орлого олох боломжтой 17 цаг 40 мин БГД-ийн 18-р хорооны 10 мянга гаруй иргэн төрийн үйлчилгээг нэг дор авах боломжтой боллоо 17 цаг 42 мин Г.Занданшатар: “Оюутолгой” төсөл харилцан итгэлцэл, шударга зарчим, нээлттэй байдалд суурилах ёстой 17 цаг 45 мин Хар тамхи, хүн худалдаалах зэрэг хэргүүдийг шүүхэд шилжүүлжээ 17 цаг 46 мин
iИх уншсан
АН-д эвлэрэл нэгдэл, МАН-д задрал хуваагдал явагдаж байна Ирээдүй рүүгээ буцаад! Д.Уламбаяр: АНУ-ын гадаад бодлогыг жинхэнэ ёсоор улс төрийн ... Д.Нархажид: Эрүүл мэндийн салбарын ажилчид тэсрэхэд бэлэн ба... С.Наранцогт: Төр хэзээ ч хувийн өмчийг дээрэмдэхгүй МАН хагарсан ч Монгол сайжрах тал руугаа яваасай Г.Занданшатарын Засгийн газар итгэл, тэвчээрийн эцсийн болом... Орон нутгийн дөрвөн чиглэлд автобусны тасалбарын үнэ энэ сар... “Криптовалютын хатан” хэмээгдсэн Чянь Жиминд 11 жил 8 сар хо... 2026–2030 оны хөгжлийн Үндсэн чиглэлийн төслийг намрын чуулг... Авто тээврийн товчоогоор нэвтэрсэн төлбөрийг хугацаанд нь тө... МАН-ын даргын сонгуулийг гурван хувилбараар явуулахаар зөвлө... Монгол Улс анх удаа хүнсний олон улсын стандарт батлууллаа Ж.Нарантуяа: Угаар мэдрэгчийн дохиолол хүүхдүүдийн амь насыг... “Евро 2028”-ын финалын тоглолт Уэмбли цэнгэлдэхэд болно Франц хэсгээ тэргүүлж, ДАШТ-д оролцох эрхээ авчээ Монгол Улс анх удаа уулын цанаар өвлийн олимпод оролцоно “Цагаан алт” хөтөлбөрийн үр дүнд самнасан ноолуурын экспорт ... Хятад улс Японы Ерөнхий сайдын Тайванийн талаархи мэдэгдлийг... “Ганц бие хүмүүсийн өдөр”-өөр Хятадын хамгийн том цахим худа...
Top