x

Далай ба амьдралын утга учир

1952 оны зургаадугаар сард АНУ-ын Загас ба зэрлэг ан амьтдыг хамгаалах алба хамгийн алдартай далайн биологичоосоо огцрох хүсэлт агуулсан захидал хүлээн авчээ. Огцрох болсон шалтгаанаа тэрээр "Би бичихэд цаг заваа зориулъя" гэж илэн далангүй хэлсэн байна. Ингээд тэрээр олон нийтийн дуу хоолойг өөрчлөлтийн хэрэгсэл болгон ашиглах эрх чөлөөг олж, дэлхийн экологийн ухамсрыг зоригтой нээлттэй захидлаар сэрээж, байгалийг мөлжсөнийхээ төлөө засгийн газарт хариуцлага тооцож байв.

Хорин есөн настайдаа Рэйчел Карсон (1907 оны тавдугаар сарын 27-оос 1964 оны дөрөвдүгээр сарын 14) хээрийн туслахаар цагийн 6.50 долларын цалинтай засгийн газрын хамгийн доод шатанд ажиллаж эхэлжээ. Усны биологийн шинэхэн судлаачийн хувьд далайн усны урсгал, жил бүрийн далайн тооллогын тайлангуудын дундуур гүйж байхдаа тэрээр шинжлэх ухаан, яруу найраг хоорондох эрэг хавиар алхах ер бусын авьяастай зохиолчийн дуу хоолойгоо олж мэдсэн аж. Үндэсний номын шагналыг хүртсэн "Бидний эргэн тойрон дахь тэнгис" хэмээх өөр бусадтай жишимгүй эссэгээрээ тэрээр далай доорхи сарнаас ч илүү нууцлаг ертөнцөд хүний ​​төсөөллийг урьсан юм. 45 насандаа Карсон эгчийгээ нас барсны дараа өргөж аван өсгөсөн хүү болон өөрийн ээжийгээ тэжээж байсан өдрийн ажлаасаа чөлөөлөгдөн хүүхэд насныхаа мөрөөдөл далайн эрэг дээр амьдарч эхэлжээ.

Шинэ Английн эрэг дагуу эрэл хийсний дараа тэрээр түүний хайртай Мелвиллийн тухай дуртай номынх хуудаснаас нь ургаад гараад ирсэн гэлтэй эргээрээ дүүрэн далайн хавтай, байс гээд далайн давалгаатай цуг халимнууд үсрэлддэг Хешскот голын аманд мөнх ногоон мод, царс модны дунд оршдог Мэйн мужийн үзэсгэлэнт арал болох Вест Саутпортод дурлажээ. Номын нөөц ашигласны төлбөрөөр тэрээр зуслангийн байшин барих газар худалдаж авсан байна. Тэнд тэрээр удалгүй хайр сэтгэл нь Карсоны байгаль орчны хөдөлгөөнийг дэмжих ёс суртахууны эр зориг болон даамжирч төд удалгүй өөрийг нь дэмжих сэтгэлийн ханьтайгаа уулзжээ. Тэгээд бас тэрээр дараагийн номоо зохиож, хайрт Доритотойгоо "бага далайн түрлэгт" хамт явж, "Түүний гоо үзэсгэлэн, нууцыг мэдэрсэний" төлөө хэмээн зориулан тэмдэглэх болжээ.

Тэнгисийн ирмэг нэрт ном нь далайн эргийн амбицтай хөтөч байсан бөгөөд Карсон "хязгааргүй амралтаар хөдөлж, үүрд мөнхөд үргэлжлэх дэлхийн үйл явцыг яарамгүй эргэцүүлэн бодох мэдрэмжийг" олсон газар байв. Далайд дуртай Уитман нэгэнтээ "хуваагч шугам, холбоо, уулзвар... бодит ба идеалыг хослуулж, тус бүр нь нөгөөгийнхөө хэсгийг бүрдүүлдэг" гэж өргөмжилсөн хачирхалтай бөгөөд гайхалтай хил хязгаар бол далай юм.

Энэхүү ном нь бидний алдах зүйлээс сэрэмжлүүлэг байсан бөгөөд 1950-иад оны эхээр бичихдээ дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлтийн системтэй баримтжуулсан, "сайн хүлээн зөвшөөрөгдсөн" баримтыг Карсон тэмдэглэжээ. Гэхдээ энэ нь юуны түрүүнд баяр байсан, учир нь энэ нь бидэнд юу байгаа, бид юу болох тухай, "АМЬДРАЛ гэж мэддэг тэр гайхамшигт, хатуужилтай, амин чухал, дасан зохицох чадвартай зүйлд хэрхэн хүрч ирснийг" илтгэх хамгийн үр дүнтэй арга хэрэгсэл байв. Далай ертөнцийн нэг хэсгийг эзэлдэг бөгөөд бүх талаас нь асар их харалган хүч үйлчилж байсан ч хэрхэн өөрийгөө тохируулахаа мэдэж, амьд үлдэж чадсан агуу их хүч юм.

Амьдралын түүхийг өгүүлэхдээ уг ном нь Карсоны яруу найргийн үзэгний дор симфони болсон байх нь гарцаагүй. Шөнийн далайн түрлэг ажлынхаа цонхоор орж ирэхэд, доорх хад чулууг манан бүрхэж буйг хараад тэрээр дэлхийн далайг тойрч, холбодог оршихуйн цогцыг олж тэмдэглэжээ.

“… Өсөн нэмэгдэж буй далайн түрлэгийг сонсоод би манангүй өмнөд эрэг дээр гарч, бүх долгионыг мөнгөлөг саарлаар ​​бүрхэж, нойтон элсэнд хурган гялалзсан элсэнд хүрч, миний мэдэх бусад эрэг дээр хэрхэн шахагдаж байгааг төсөөлөн байна. Сарны гэрэлт оргилууд болон шүрэн хадны харанхуй агуйн эсрэг урсгалаа илгээж, илүү алслагдсан эрэг.

Дараа нь миний бодлоор байгаль, оршин суугчдын хувьд өөр өөр байдаг эдгээр эрэг нь далайн нэгдмэл мэдрэмжээр бүтэн болно. Учир нь энэ цаг мөчид миний мэдэрч буй ялгаа нь цаг хугацааны урсгал, далайн урт хэмнэл дэх бидний байрлалаар тодорхойлогддог агшин зуурын ялгаа юм. Нэгэн удаа миний доорх энэ чулуурхаг эрэг нь элсэрхэг тал байв. Дараа нь тэнгис дээшилж, шинэ эргийн шугам олов. Мөн дахин зарим нэг сүүдэртэй ирээдүйд далайн эрэг нь эдгээр чулуулгийг элсэнд нунтаглаж, эргийг өмнөх байдалд нь буцаах болно. Тиймээс миний оюун санаанд эдгээр эрэг орчмын хэлбэрүүд нэгдэн нийлж, шилжин суурьшсан калейдоскоп хэв маягт нийлдэг бөгөөд үүнд ямар ч эцсийн байдал, эцсийн бөгөөд тогтсон бодит байдал байхгүй - дэлхий далай шиг шингэн болж байна...” 

Карсоныг нас барсан жил Дороти чандарын үнсийг нь чулуун буланд цацаж байх үед Жеймс Болдуин "Юу ч тогтворгүй, үүрд, үүрд мөн үүрд ... далай чулууг тээрэмдэхээ больдоггүй" гэсэн яруу найргийн хувьд эдгээр оршихуйн далд санааг давтаж байв. Карсон - одоо ч амьд, үргэлжилсэн далайд мөнх бус агшинд арлуулсан хэвээр байна”.

Түүний номноос нэмж ишлэхэд: 

“Эдгээр бүх эрэг дээр өнгөрсөн ба ирээдүйн цуурайнууд байдаг: өмнөх бүх зүйлийг устгасан боловч агуулж буй цаг хугацааны урсгал; далайн мөнхийн хэмнэл - далайн түрлэг, далайн давалгаа, урсгалд дарагдсан голууд - хэлбэр дүрслэх, өөрчлөгдөх, давамгайлах; Өнгөрсөн үеэс үл мэдэгдэх ирээдүй рүү далайн ямар ч урсгал шиг тасралтгүй урсдаг амьдралын урсгал.

 […]

Далайн эргийн амьдралыг эргэцүүлэн бодоход бидний гарт баригдахгүй оршдог бүх нийтийн үнэнийг дамжуулам эвгүй мэдрэмж төрүүлдэг. Шөнийн далайд микроскопийн гэрлээ анивчуулж буй диатомуудын сүргүүд юу гэсэн дохио вэ? Бяцхан амьтад өөрийн оршин тогтнох хэрэгцээгээ далайн эрэг дээр хайж олдог, хад чулууг нутагшуулж, цайруулж байгаа легионууд ямар үнэнийг илэрхийлдэг вэ? Эргийн хад чулуу, хогийн ургамлуудын дунд ямар нэгэн триллионоор оршин байхыг шаарддаг далайн тор шиг өчүүхэн жижигхэн биет ямар нэг шалтгааны улмаас бидэнд үл ойлгогдохуйц байдаг нь ямар учиртай юм бэ? Үнэн утга нь үргэлж биднийг дагадаг бас дандаа бултдаг тэгээд түүний эрэл хайгуулын явцад бид Амьдралын туйлын нууцад ойртдог”.

"Тэнгисийн ирмэг" дэлхий дээр гэрэлтэх үед лекц унших урилга, хүлээн авалтын илтгэл зэрэгт шүүмжлэлт магтаал, өргөмжлөл ар араасаа цувран иржээ. Анхаарал татах, олны өмнө гарахад үргэлж эвгүй байдаг Карсон илүү сонгомол болж, эмэгтэйчүүдийн холбоо, ашгийн бус соёлын байгууллагуудыг арилжааны дур булаам шатнаас илүүд үздэг болсон. Түүнийг үг хэлэх үед түүний үгс номын санчдын хурлын өмнө хэлсэн үг шиг бараг өргөл болж хувирч байв: 

“Бид далайн давалгааны хамгийн доод хэсэгт бууж эсвэл гүехэн ус руу харахад л шинэ ертөнцийг нээх адил бүх л сэтгэл хөдөлдөг. Та ийм ертөнцөд орсны дараа түүний сэтгэл татам байдал улам бүр нэмэгдэж, оюун ухаан тань шинэ хэмжээс, шинэ үзэл бодолтой болсны дараа үргэлж тэр ертөнцийн гоо үзэсгэлэн, хачирхалтай, гайхамшгийг санаж байх болно. Далай бол бидний ертөнцтэй адил бодитой, орчлон ертөнцийн нэг хэсэг юм”.

А.Долгор

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Америкийн нялуурлыг үл тоогч Либерман 2 мин “Miss Universe-2025” тэмцээнд Мексикийн гоо бүсгүй түрүүллээ 16 мин Нийслэлийн 2026 оны төсвийн төсөлд дүгнэлт гаргах аудитын нээлт болов 26 мин Тэргүүн зэргийн “Чингис хаан” одонг академич С.Нарангэрэлд хүртээлээ 29 мин Улаанбаатарт өдөртөө 2 хэм хүйтэн 36 мин Улсын арслан Э.Батмагнай “Чингис хаан” цом хүртлээ 39 мин "Гурван сүүдрийн театр"-ын уран бүтээлчид нээлтийн жүжгээ энэ сарын 28-нд толилуулна 14 цаг 27 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 14 хэм хүйтэн Уржигдар 18 цаг 52 мин Академич С.Нарангэрэл “Чингис хаан” тэргүүн зэргийн одон хүртээнэ Уржигдар 17 цаг 50 мин Монгол, Оросын сангийн яамд хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа Уржигдар 17 цаг 48 мин Аравдугаар сард 11 улсын 240 иргэнийг албадан гаргажээ Уржигдар 17 цаг 47 мин Нарны аймаг руу нэвтэрсэн “3I/Atlas” сүүлт одны ховор зургийг НАСА ил болгожээ Уржигдар 17 цаг 45 мин Монгол Улс Узбекистан руу 57 мянга гаруй хонь экспортолжээ Уржигдар 17 цаг 43 мин Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэв Уржигдар 17 цаг 41 мин Хятад улс Германы хамгийн том худалдааны түншийн байр сууриа хадгаллаа Уржигдар 17 цаг 38 мин Хүүхдэд чиглэсэн санхүүжилтийг сайжруулах асуудлаар улс орон даяарх хэлэлцүүлэг зохион байгуулав Уржигдар 17 цаг 36 мин Академич Б.Ринчений 120 жилийн ойд зориулсан олон улсын хурал боллоо Уржигдар 17 цаг 33 мин Н.Учралыг 82.5 хувийн саналаар УИХ-ын даргаар сонголоо Уржигдар 17 цаг 29 мин Хүмүүсийн сэтгэл зүйгээр тоглогч Обама шоронд суух эрсдэлтэй гэх мэдэгдэл гарчээ Уржигдар 15 цаг 47 мин Өрхийн эмнэлгүүдийг "Эрүүл мэндийн мэдээллийн нэгдсэн санд" холбох ажлыг эрчимжүүлнэ Уржигдар 15 цаг 36 мин
iИх уншсан
Төрийн шийдвэрээ хиймэл оюун ухаанд даатгадаг ирээдүй айсуй ... МАН-ын дарга УИХ-ын дарга болбол Ерөнхийлөгчийн засаглалаас ... Ирээдүй рүүгээ буцаад! Д.Уламбаяр: АНУ-ын гадаад бодлогыг жинхэнэ ёсоор улс төрийн ... Дубайд дэлхийн хамгийн өндөр зочид буудал “Ciel Dubai Marina... Бүх шатны сургуульд гардан тулаан, өөрийгөө хамгаалах хичээл... Г.Занданшатар: “Оюутолгой” төсөл харилцан итгэлцэл, шударга ... О.Уламсайхан: “Чи нөгөө жагсаал хийсэн бацаан мөн байна” гээ... Н.Алгаа: Төгрөг нуурын ордын эрхийг нь шилжүүлээд мөнгө авсн... НӨАТ-ын сугалааны тохирол явагдаж, азтанууд тодорлоо Архангай аймагт уул уурхайн хаягдал усны даланг сэтэлсэн ноц... Нийслэлийн 2026 оны төсвийн төслийг хотын удирдлагууд хэлэлц... Хятадын тал Японоос далайн бүтээгдэхүүн авахыг түр хязгаарла... Дорнод аймагт усан бассейн бүхий шинэ спорт цогцолбор ашигла... Цагаан ордонд болсон хүндэтгэлийн зоогт Роналду, Элон Маск н... Д.Нацагдоржийн нэрэмжит шагналын эзэд тодорлоо Лаг хатааж, шатаах үйлдвэрийн төслийг төр, хувийн хэвшлийн т... Шинэ зуунд хүүхдүүд өөрсдийн хөгжлийн бодлогыг тодорхойлов БГД-ийн 18-р хорооны 10 мянга гаруй иргэн төрийн үйлчилгээг ... С.Баттулга: Тайванийн асуудлаар мөргөлдөөн үүсвэл Япон, АНУ,...
Top