Уншигч та бүхэндээ "Асуулт -Хариулт" булангийн ээлжит мэдээллийг хүргэж байна. 

Өргөстэй амьтад даарахгүй байж чаддаг болов уу?

Чадна аа

Үс амьтныг хүйтнээс аврахаас гадна хамгаалалтын хэрэгсэл болдог. Хамгаалалтыг сүртэй, найдвартай болгохын тул үсэн бүрхүүл нь хувирч өөрчлөгдөн нэг ёсны бамбай болдог.  Жишээлбэл, өргөсүүд. Харин тийм хамгаалалт нь үс шиг дулаацуулах чадвартай юу?

Энэ асуултанд Оросын ШУА-ийн А.Н.Северцовын нэрэмжит Экологи, улиран хувьсалтын хүрээлэнгийн судлаачид хариулав. Эрдэмтэд хойд америкийн насанд хүрсэн үхэр зарааны нуруунаас авсан өргөснүүдийн дулаан дамжуулах болон хадгалах чанарыг судлахад тэр өргөснүүд муугүй “халаадаг” гэж тогтоожээ. Кератин гэх өргөсийг гол бүтээгч нь агаараас 10 дахин шилдэг дулаан дамжуулах чадвартай. Энэ чанараа өргөснүүд нь  “бамбайнхаа”  дулаан дамжуулалтыг нэмэгдүүлдэг ба тэр нь амьтны биеийн халууныг алдагдуулдаг гэсэн үг юм. Гэсэн хэдий ч өргөсний дотоод бүтэц нь дулааны туяаг хуримтлуулдаг учир алдагдсан дулааныг нөхдөг байна. Ингэхлээр үхэр зараа мэтийн өргөст амьтад хүйтэнд нэрвэгдэхгүй. Халуун цуст амьтны өргөсүүд нь ийм хэмжээний амьтанд таарах дулаанаа л хадгалдаг аж.

Хүрхрээ аль талаасаа хөлдөж эхэлдэг вэ?

Хаанаасаа ч хамаагүй

Хөдөлгөөнтэй ус 0 °C градус хүрээд шууд хөлдөхгүй. Ус бага зэрэг хөрөөд дараа нь түүнд мөсөн талстууд бүрэлдэж эхлэнэ. Бичил мөстэй бантан ус үүсэх ба тэр нь хөдөлгөөнөө таслахгүй үргэлжилсээр хоорондоо эсвэл хад чулуунд наалдан мөсжүүлэлтэд ордог.

Бага градуст усны дуслууд нислэг дундаа хөлдөн хүрхрээг тойрсон мөсийг үүсгэнэ. Тэр нь өргөжсөөр хүрхрээг хөлдөөнө. Мөсжилтийн гол хүчин зүйл нь урсгалын градус ба хөдлөхгүй газар чулуу, мөс болдог.

М.Цогт