x

Хууль сахиулагчийг хүчирхийлэгч болгосон Хууль зүйн сайдыг огцруулья!

Арваад жилийн өмнө, Хууль зүйн шинэхэн сайд Х.Тэмүүжин “Цагдаа бол хүчний байгууллага биш, иргэнд үйлчилдэг үйлчилгээний байгууллага. Иргэнд үйлчилдэг хууль сахиулагчид тушаалаар биш, хуульд захирагдаж ажиллах ёстой” гэж хэлсний төлөө цагдаагийн хурандаа нар “Төрийн цагдааг цэвэрлэгчтэй адилтгалаа” хэмээн уурсаж, бослого гаргахаа шахаж байлаа.

Цагдаагийн байгууллага гэлтгүй, онцгой, хил хамгаалах гээд форм өмсөж, мөрдэс зүүдэг, иргэнтэй шууд харьцдаг бүх албан хаагчийн үйл ажиллагааг журамлаж, иргэний эрхийг ямар үндэслэлээр хязгаарлах, ямар арга хэрэгсэл хэрэглэх, иргэний эрхэнд хязгаарлах тохиолдолд хаанаас хаана хүртэл халдаж болох, юуг хориглох гээд алхаа гишгээ бүрийг нь /биеийн хүч болон тусгай хэрэгсэл, галт зэвсэг ашиглах гэх мэтчилэн/ журамласан Хууль сахиулах үйл ажиллагааны тухай хуулийн төслийг боловсруулж УИХ-аар батлуулсан. Хууль сахиулагчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулиар хууль сахиулагчийн ажлын нөхцөл, цалин хангамж, тэтгэвэр тэтгэмж, шагнал урамшуулал, цол, зэрэг дэв ахих гээд алба хаагчтай холбоотой эрх зүйн зохицуулалтыг хийж өгсөн. Тэр үед уг хуулийн төслийг хамгийн их эсэргүүцсэн, цагдаагийн алба хаагчдыг өдөж турхирсан хүн нь Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд асан Ц.Нямдорж.

Дараа нь 2016 оны сонгуулийн дараа МАН Засгийн эрх авмагцаа УИХ-аар батлаад, ёсчлохоор хүлээж байсан хоёр хуулийг буцааж, оронд нь алба хаагчийн эрх зүйн байдал, үйл ажиллагааны хэм хэмжээ хоёрыг байгууллагын тухай хуультай нь нэг уутанд чихээд, хольж хутгаад Цагдаагийн албаны тухай хууль гэдгийг гаргасан байдаг юм.

Энэ дунд нь хууль сахиулагч гэж хэн байх, ямар эрхтэй, тэр эрхийг нь юугаар хязгаарлах гэх мэтчилэн бүх хэм хэмжээнүүд хаягдаж, иргэнд үйлчилдэг цагдаа эргээд төрийн цагдаа, төрийн форм өмсөөд иргэндээ хүч хэрэглэдэг “хүчний” байгууллага болж хувирсан билээ. Өчигдөр олон нийтийн сүлжээгээр цагдаагийн хоёр албан хаагчид гар хоосон жирийн иргэнийг албан өрөөндөө гавлаж байгаад зодож байгаа бичлэг цацагдав. Уг хоёр иргэн ямар гэмт хэрэг үйлдсэнийг мэдэхгүй ч цагдаагийн өөдөөс гар далайсан буюу хүч хэрэглэсэн, эсэргүүцэл үзүүлсэн үйлдэл лав харуулсангүй.

Үүний өмнө ч гэсэн цагдаагийн алба хаагч албан өрөөндөө жирийн иргэнийг гавлаж байгаад зодож, дэвсэлж байгаа бичлэг цацагдаж л байсан. Өчигдөр нийтэд цацагдсан уг бичлэг ч гэсэн шинэбичлэг биш, жилийн өмнө хийгдсэн хэмээн Х.Нямбаатар сайд бухаж, өөрөөсөө зайлуулсан байна. Тэгвэл өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд хэн ч тэдгээр алба хаагч нарт хариуцлага тооцоогүй гэсэн үг.

Харин бичлэг нийтэд цацагдсаны Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдтай утсаар ярьж, хоёр албан хаагчид хатуу хариуцлага тооцох үүрэг өгсөн тухай хэвлэлийн төлөөлөгч нь мэдээлжээ. Өөрөөр хэлбэл, бичлэгт гарсан хоёр албан хаагчид хариуцлага тооцоод өнгөрөх юм байна.     

Эрүүгийн хуулийн 13.9-д /Хууль бусаар баривчлах, саатуулах/ “Эрх бүхий албан тушаалтан хуульд заасан үндэслэл, журмыг зөрчиж хүний эрх чөлөөнд халдсан, баривчилсан, саатуулсан бол дөрвөн зуун тавин нэгжээс таван мянга дөрвөн зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл хоёр зуун дөчин цагаас долоон зуун хорин цаг хүртэл хугацаагаар нийтэд тустай ажил хийлгэх, эсхүл нэг сараас нэг жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ял шийтгэнэ /13.9.1/,

Энэ гэмт хэргийг өс хонзон, шунахай, хувийн сэдэлттэйгээр үйлдсэн бол нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар эрх хасаж таван мянга дөрвөн зуун нэгжээс хорин долоон мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ /13.9.2/ гэсэн байна.

Гэвч Цагдаагийн албаны тухай хуульд бичсэнээр “цагдаагийн албан хаагчийн тавьсан шаардлагыг эсэргүүцсэн” гэдэг нэг үг хэлэхэд л хоёр алба хаагч хариуцлагаас мултрах боломжтой. Яагаад гэвэл эсэргүүцлийг ямар арга хэрэгслээр яаж зогсоох, юуг хориглох гэх мэт хэм хэмжээнүүд нь хуульд байхгүй, хуулиар зохицуулагдаагүй учраас. Х.Нямбаатар мэдээж олон нийтийн эсэргүүцлийг дарах, Ерөнхий сайдын үүрэг даалгаврыг биелүүлэхийн тулд хоёр албан хаагчид хариуцлага тооцсон дүр эсгээд өнгөрнө. Харин цагдаагийн алба хаагчид иргэнд шалтгаантай, шалтгаангүй хүч хэрэглэдэг, эрх чөлөөнд нь халддаг, доромжилж тохуурхдаг явдал байсаар л байх болно. 

Учир нь хуулийн салбарыг толгойлж байгаа Хууль зүйн сайдын толгойд салбарынх нь ажлаас шал өөр зүйл эргэлдэж явдаг учраас тэр. Хотын даргыг дагаад барилгажилт ярьчихсан давхиж явна, ХЭГ-ын даргатайгаа нийлээд шүүхийн шийдвэрийг шүүнэ. Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдаар томилогдсоноос хойш нэг жил гаруйн хугацаанд  санаа тавьсан ганц ажил нь С.Зоригийн хэрэгт яллагдаж, гурван шатны шүүхээс ял сонссон гэмт хэрэгтнүүдийг ялаас мултлах асуудал байсан. Өмнөх дөрвөн жил УИХ-ын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны даргаар ажиллахдаа хуулийн салбарт гарсан бүх эерэг өөрчлөлтийг ухраах, нураахад хүчин зүтгэсэн.  Тиймээс хууль сахиулагчийн ёс зүйг хууль сахиулагчидтай биш, Хууль зүйн сайдтай ярих ёстой. Хууль сахиулагчдыг хүчирхийлэгч болгосон Хууль зүйн сайдыг огцруулья.

Б.ЗАЯА

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2 цаг 46 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2 цаг 50 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2 цаг 53 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 3 цаг 0 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 3 цаг 17 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 3 цаг 21 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 5 цаг 34 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 7 цаг 14 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 7 цаг 36 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 7 цаг 49 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 7 цаг 55 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 8 цаг 1 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 8 цаг 7 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 9 цаг 12 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 10 цаг 16 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Өчигдөр 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Өчигдөр 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Өчигдөр 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Өчигдөр 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Өчигдөр 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо
Top