x

Энх цаг ирэхээр Үзэсгэлэнт сайхан Өвөрмонголыг зорино, би

Хөгжлийн түүчээ болж, аялал жуулчлал эрчимтэй хөгжиж байгаа Өвөр Монголын үзэсгэлэнт нутгийг үзэж, харах юм гэж боддог хүний нэг нь би билээ. Гэхдээ бидний нэгээхэн хэсэг болсон энэхүү ард түмний ёс заншил, соёл уламжлал, хүн ард, аж ахуй, ахуй амьдралтай нь танилцах юмсан, аялах юмсан гэх мөрөөдөлтэй олон хүн бий. Иймд аяллын мэдээлэл болгох үүднээс уншигчдад зориулах үүднээс товч мэдээллийг хүргэж байна.

 

Дэлхийн дөрвөн том тал нутгийн хоёр нь Өвөр Монголд байдаг ажээ. Нийтдээ 88 сая га талбайг эзэлдэг байна.  Өвөр Монголын Их Хянган даваанаас Алшаа уул хүртэл 29 өргөргийг хөндлөн сундалж, амьтан ургамал төлжсөн дөрвөн улирлын төгс үзэмж гээд Монголын тал нутагтай ижил байна. Хөлөнбуйр, Шилийнголын, Хорчины тал нутаг зэрэг Өвөр Монголд өөр өөрийн гэсэн өвөрмөц онцлогтой. Тэр бүү хэл,  өвс ургамал нь өөр, ардын ахуй амьдрал, аж ахуй, соёл урлаг гээд бүгд хоорондоо ижилгүй аж.  

Тухайлбал, Хөлөнбуйр нь дэлхийн дөрвөн том тал нутгийн нэг нь билээ. Ойролцоогоор  3000 гаруй гол мөрөнтэй  Өвс бэлчээр өнгө шимтэй. Манайхаар бол Хөвсгөл далай, Увс нуур, Хяргас нууртай ижил, төстэй байх гэж бодогдоно. Жилийн дөрвөн улиралд хүн ард холхисон, үзэсгэлэнт сайхан газар байх.  

Харин Шилийнгол нь хагас цөлөрхөг, элсэрхэг газрын тал нутаг гэж тодотгожээ. Олон янзын өнгө бүрдсэн тал үзэсгэлэнг өөртөө шингээсэн эртний олон түүх дурсгалыг үлдээсэн өв их нутаг байна. Өөрөөр хэлбэл, Хонгор уулын хадны зураг болон дэлхийд алдартай “Үлэг гүрвэлийн нутаг” болох Дүнхэрийн сав газар зэрэг бий. Хонгор уул, Дүнхэрийн сав газар өнө эртний түүхийг хайлж, Цагаан хэрэмний үлдэгдэл, Юанийн дээд нийслэлийн буурь найман зууны тэртээх түүхийг зөвхөн эндээс л харж болох аж.

Харин Хорчины тал нутагт адуу мал бэлчиж, таван тариа халиурсан газар байна. Өөрөөр хэлбэл, газар тариалан, мал аж ахуй хосолсон гэж ойлгож болохоор. Тэгэхээр хүн ард нь нэг хэсэг нь мал аж ахуй нөгөө хэсэг нь газар тариалан эрхэлдэг байх гэж бодогдож байна. Аль эсвэл газар тариалан, мал аж ахуйг зэрэг хослуулдаг байж магадгүй. Нийслэл Бээжингээс хамгийн ойрхон байдаг Хүйтэн шилийн тал нутаг нь аялал жуулчлалын орон болж хөгжжээ. Энгийнээр хэлэхэд, 18 аялал жуулчлалын цэгийг бүтээн байгуулаад зогсохгүй  9000 мянга гаруй  жуулчин хүлээн авах боломжийг бүрдүүлж өгчээ.  

Ордос нь хагас цөлөрхөг  нутаг байна. Дуут элсний аялал жуулчлалын орноос 80 километр хол, Ордос хотын аялал жуулчлалын шилдэг шугамыг бүрдүүлсэн байна.  Үүнд Чингис хааны онгоны аялал жуулчлалын газар болон Дуут элсний аялал жуулчлалын газар Өвөр Монголын тал нутгийн өнөр баялаг үзэмжийг гайхуулж байдаг. Алшаа аймгийн цөлөрхөг тал нутаг Өвөр Монголын хамгийн баруун хэсэгт байрладаг. Элс, ногоон бүрд, говь цөл, тал нутаг, гол мөрөн, нуур цөөрмийг багтаажээ. Эдгээр мэдээллийг хараад улам ч их зорих сэтгэл, үзэх хүсэл, аялах мэдрэмжийг татна. Тиймээс энх цаг ирэхээр “Үзэсгэлэнт сайхан Өвөр Монголыг зорино, би.

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо 23 цаг 10 мин Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Өчигдөр 09 цаг 31 мин Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ Өчигдөр 09 цаг 02 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг Өчигдөр 08 цаг 54 мин Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Өчигдөр 08 цаг 44 мин Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Өчигдөр 08 цаг 41 мин Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй Өчигдөр 08 цаг 33 мин Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа Өчигдөр 08 цаг 29 мин Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар Өчигдөр 08 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан Өчигдөр 08 цаг 22 мин Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо Уржигдар 16 цаг 20 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ Уржигдар 16 цаг 16 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш Уржигдар 16 цаг 13 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) Уржигдар 16 цаг 06 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ Уржигдар 15 цаг 49 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа Уржигдар 15 цаг 45 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв Уржигдар 13 цаг 32 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв Уржигдар 11 цаг 52 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна Уржигдар 11 цаг 30 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ Уржигдар 11 цаг 17 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт...
Top