Дэлхийн хамгийн том шавар тоосгон байгууламжийн нэг болох Йемен дэх 19-р зууны Султаны ордон олон жилийн турш орхигдож, борооны улмаас эвдэрч сүйдэснээс үүдэн нурах аюулд ороод байна.
Хадрамавт мужийн долоон давхар "Сейюн" ордон музейн үйл ажиллагаа явуулдаг боловч 2015 онд тус улсад болсон иргэний дайны дараа бүрэн уналтад оржээ.
Энэ зун Йеменд орсон олон арван хүний амийг авч одсон хүчтэй аадар борооны дараа шар усны үерт өртөмтгий хэвээр үлдсэн байна. Инженер Абдулла Бармада AFP мэдээллийн агентлагт "Хэрэв хурдан сэргээгдэхгүй бол нурах эрсдэлтэй" гэж мэдэгджээ. Мөн тэрээр үргэлжлүүлэн "Барилгын суурь, хана, дээвэрт гэмтэл гарсан байгаа бөгөөд үүнийг засах, дараа нь тогтмол арчлах шаардлагатай байгаа" гэсэн байна.
Цаг агаарын эрс тэс нөхцөл байдал "Цөлийн Манхеттэн" гэгддэг, Юнескогийн дэлхийн өвд бүртгэгдсэн Шибам хотын ойролцоох 16-р зууны хуучин хотын шавар тоосгон цамхаг байшингуудад ч мөн гэмтэл учруулжээ.
Юнескод бүртгэлтэй, Йемений босогчдын мэдэлд байсан, нийслэл Санаа хэмээх Хуучин хотын 11-р зуунаас өмнөх үеийн хэд хэдэн цамхаг байшин үерийн улмаас нурсан байна. Мөн агаарын цохилтын улмаас энэ бүс нутаг дахь барилга байгууламжууд сүүлийн жилүүдэд эвдэрчээ.
Юнеско наймдугаар сард Йемений соёлын хосгүй өвийг хамгаалахын тулд хөрөнгө, ур чадвараа дайчлан ажиллаж байгаагаа мэдэгдсэн бөгөөд үүнийгээ "хүний бүтээлч чадвар, улс орны янз бүрийн ландшафт, байгаль орчны нөхцөл байдалд дасан зохицох чадварыг гэрчилсэн" гэж нэрлэжээ.
2015 онд босогч Хоути хөдөлгөөний зүгээс тус улсын баруун хэсгийн ихэнх хэсгийг хяналтандаа авснаар Саудын Араб тэргүүтэй Арабын орнуудын эвсэл Ерөнхийлөгч Абдраббух Мансур Хадигийн засаглалыг сэргээх зорилгоор цэргийн ажиллагаа явуулснаар хурцадсан мөргөлдөөн Йеменийг ихээхэн сүйрүүлжээ.
Мөргөлдөөний улмаас 110,000 гаруй хүн амиа алдсан гэсэн мэдээлэл байна. Дэлхийн хамгийн том хүмүүнлэгийн гамшигт өртөж, олон сая хүн өлсгөлөнгийн ирмэгт тулснаас гадна, тус улсыг Ковид-19 цар тахлын байдал улам бүр хэцүү нөхцөл байдалд оруулаад байна.
Бү.Лхамаа