x

UB Comedy хоёр хуваагдсаны нэг сарын ойд зориулав

Украйны ерөнхийлөгчийн сонгуульд стэндап комедиан Владимир Зеленский ялалт байгуулсаныг тохиолдуулаад стендап комедитай ойр холбоотой хоёр кино санал болгоё.

Хэдхэн жилийн өмнө бид “X ТҮЦ” “Өнгөт инээд” “Маск продакшн” зэрэг хамтлагийн тоглолтыг зай завсаргүй үздэг байсан бол саяхнаас Stand up comedy гэх урлагийн төрөл манайд тоглогдож эхэлснийг дуртай үздэг болов. UB Comedy нэрээр эхэлсэн хэдэн залуус давгүй үзэгчтэй дажгүй амжилттай явсаар тайзан дээр өөрсдийн орон зайг эзлээд авав. Мөн төд удалгүй хоёр салаад нэг хэсэг нь Comedy Lab нэрээр уран бүтээлээ хийж эхлэв нүцгэн зургаа ч авхуулав ер нь л их дуулиантай нөхдүүд байх шиг байна.

Саяхан UB Comedy -ийн стэндапчид маань комеди батл гэх бие биенээ доош нь хийлцдэг төрлийн тоглолт хийснийг нь youtube дээрээс олж үзээд ойлгох гэж хичээгээд ч ойлгож чадсангүй тул гүүглээс ер нь стэндап комеди гэж ер нь юу юм гээд жаахан уншлаа. Гэтэл Эдди Мерфи “Raw” нэртэй номертоо fuck (......) гэх үгийг 223 удаа хэлдэгийг үзээд байдаг л юм байна гэж бодов. Манай хэдийн номерууд дотор ч боов шоов гээд бүсэлхийнээс доош сэдэв зөндөө зөндөө гэхдээ хөөрхөөн жишээ нь Амаржингийн Билэгт гишүүний яриаг задлан шинжлэх, Идэр-Одын монгол ах нар, тэмээ нтр гээд элэг хөшөөчих шахна.

Стендап гэж юу вэ?

Өөрийн зохиосон монологийг тайзан дээрээс үзэгчдийн өмнө ярьдаг хошин урлагийн төрөл бөгөөд энэ нь богино хошигнол, өөрт тохиолдсон хөгтэй явдал эсвэл ажиглалтаас сэдэвлэгддэг юм байна. Ихэнхдээ л өөрт тохиолдсон явдал туршлага ажиглалт дээрээ үндэслэн зохиосон монолог байдаг бололтой. Стэндап нь хэн дуртай нь оролцож болдог бас нэг онцлогтой таньд ярьчихмаар хөгжилтэй сэдэв байвал ямар ч нөхцөл болзолгүйгээр тайзан дээр гараад л мик аваад нэг ийм явдал болсон юмаа гээд л ярьж болно гэсэн үг. Эдгээр стэндап жүжигчид өөрсдийн тоглолтоороо нийгэмийн чухал асуудлуудыг хөндөж, улс төрчдийг элэглэж шүүмжилж нөлөөлөхөөс гадна иргэдийн оюун санаанд нөлөөлдөг нэг үгээр хэлбэл нийгмийн эмч нар гэхэд болохгуй зүйлгүй юм байна. 

Уг үндэс нь МЭӨ 400 жилийн үед эртний Грекд хэн нэгэн ямар нэгэн цензүүргүйгээр бодит үнэнийг бусдын өмнө илтгэх ярих байдлаар үүсэж. Дараагаар нь XVIII зуунд европд бусдыг хөгжөөн баясгах зориулалт бүхий варьете театр маягаар үүсэж түүний нэг хэсэгт нь элдэв юмсыг тайзан дээр ярьж бусдыг инээлгэдэг жүжигчид ч хамрагдаж ирж. 

Америкт стэндап үүсээгүй байхад зохиолч Марк Твен тайзан дээр янз бүрийн хошин зүйл ярьж эхлүүлсэн гэж зарим нэг нь үздэг юм байна. 1970 аад онд америкт стенд ап оргилдоо хүрч хөгжих эхлэлээ тавьсаны дотор Ленни Брюс, Ричард Прайор, Жорж Карлин, Билл Косби, Вуди Аллен нарыг орчин үеийн стендпачдын эцэг хэмээдэг юм байна. Эдгээр комедианууд дардан сайхан замаар явсаар од болоогүй л бололтой. Ленни Брюс жишээлбэл тайзан дээр ярьсан ярианаасаа болж хэд хэдэн удаа баривчлагдаж шийтгэгдэж байж, 1972 онд Жорж Карлин “ТВ-ээр хэлж болохгуй долоон хараалын үг” нэртэй номер америк даяар шуугиан тарьж шүүхэд дуудагдаж байжээ.

Эдгээр хараалын үгнүүдийг ТВ-ээр хэлж ярихыг хориглосон шийд зарим нэг мужид гарсан байсантай холбоотой бөгөөд (cocksucker, cunt, fuck, motherfucker, piss, shit,tits) энэ асуудал нийгмийн амгалан тайван байдал алдагдуулсан бага насных хүүхдүүд унтаагүй байхад ТВ-ээр гаргасан гэж дээд шүүх хүртэл хэрэг үүсгэгдсэн явсаар үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хүртэл яригдаад авч. 2008 онд The Independent сэтгүүлд “Үндэстнийг доргиосон долоон үг” нэртэй нийтлэл ч гарч байж. АНУ-ын стендапаас өнөөг хүртэл олон одууд төрсний дотор та бидний сайн танил, Эдди Мерфи, Робин Вильямс, Вупи Голдбэрг, Жим Керри багтдаг юм байна. 

Манай хойд хөршид яг стендап гэж хэлэхгүй ч мөн л тайзан дээр марзан марзан юм ярьдаг жүжигчид аль 50-аад оноос гарч ирсэнээс Хазанов, Аркадий Райкин, Задорнов, Жванецкий, Петросян гээд том том одууд төрөн гарчээ. Америк Стэндапаас ялгаатай нь улс орны удирдагчид социализм комунизмын талаар шүүмжлэх байтугай дуграх ч эрхгүй үед цөөхөн хэдэн сэдвийн хүрээнд үзэгчдээ инээлгэх ёстой байж.

Үндсэндээ ярьж болох сэдвийн 70 хувь нь хаалттай. Гэхдээ өмнөх үеийн эдгээр жүжигчдийг яг ч стендап төрөлд хамруулдаггүй юм байна. Өнөөдрийн Орос улсад стендап жинхэнэ утгаараа хөгжиж байгаагийн нэг тод жишээ бол НТВ сувгаар гардаг стэндапын олон нэвтрүүлгүүд ба жүжигчидийн ур чадвараар илэрхийлэгдэнэ байх. Жишээ нь саяхан Данила Поперечний гэх стендапчины тоглолтыг 5 сая хүн үзсэн гэсэн тоо гарсан байна.

Ер нь Стэндап гэж юм вэ? цензүүртэй байхаар ямар байдаг цензүүргүй бол хаа хүрдэг талаар сонирхоод байвал их л юм гарч ирэх бололтой. Бусдыг инээлгэнэ, нийгэмээ шүүмжилнэ, хөнгөн хошигноно, бохир хараал хэлнэ, ер нь стэндап гэж ер нь ямар байсын? юу байдгийг жаахан сонирхоод үзэхэд гэмгүй бололтой Эдгээр комедиануудын тухай болон тэдний тоголсон олон олон бүтээлүүд дотроос хоёр киног онцлоод та бүхэнд санал болгоё. 

1. “Man on the moon” 1999 онд алдарт Милош Форманы найруулсан тус кино 2000 онд Алтан бөмбөрцөг наадмаас шилдэг эрэгтэй дүр мөн Берлины кино наадмын шилдэг найруулагын шагнал гэх мэт олон шагнал хүртсэн. Гол дүрд Жим Керри тоглосон тус кино алдарт комедиан Энди Кауфманы бодит амьдралаас сэдэвлэсэн юм. Энди Кауфман бодит амьдрал дээрээ бас комедиан хүний жаргал зовлон бүгдийг л туулсан үзэгчдэд хайрлагдсан бас үзэн ядагдаж байсан гээд сонирхууштай кино. 

2. “Юморист” 2018 онд найруулагч Михаил Идов найруулсан тус кино хэдийгээр их том амжилт олоогүй ч дээрх “Man on the moon” кинотой харьцуулаад нэг үзэхэд гэмгүй санагдсан . Хэдийгээр гол дүрийн баатар олны хүндэтгэл хүлээсэн нэртэй төртэй алдар хүнтэй жүжигчин боловч ярьж хэлэх гэсэн бүхэн нь боогдсон цензүүрдүлсэн нийгэмээс залхаж дотроосоо зад үсэрч байгааг харуулсан нэг үзэхэд сонирхолтой л кино болсон байна. Стэндап хэмээх урлагийг ойлгоход энэ 2 кино нилээд тус болох байх гэх үүднээс таньд санал болгож байна. 

Н.Батболд /baabar.mn/

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ 2 цаг 49 мин НҮБ: Тогтвортой хөгжлийг хангах, эрүүл мэндийг дэмжихэд 11.3 сая ам.доллар зарцуулжээ 2 цаг 59 мин ЕБС-ийн сургалтын агуулгад амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг оруулж байна 4 цаг 1 мин Ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлөөр 66.1 тэрбум төгрөг төвлөрүүлжээ 4 цаг 19 мин "Титаник” киноны Рөүзийн амийг аварсан тавцанг дуудлагаар худалджээ 4 цаг 19 мин Хотын төвийн зогсоолуудад 47,400 автомашин бүтэн өдрөөр байршдаг 4 цаг 27 мин Цусны хорт хавдрыг ялан дийлсэн Икээ Парисын Олимпод өрсөлдөнө 4 цаг 39 мин Ойрын хоёр хоногтоо нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 4 цаг 53 мин Дотоодын цэрэг өндөр чадвартай хөдөлгөөнт хүчинтэй болно 4 цаг 56 мин Голомт банк “Их засаг” олон улсын их сургуультай хамтран ажиллана 5 цаг 9 мин Гамшгийн үеийн зарлан мэдээллийн дуут дохиотой дадлага сургуулилалт хийлээ 5 цаг 13 мин Зарлан мэдээллийн дохиогоор дадлага сургуулилалт хийлээ 5 цаг 26 мин Дөрөвдүгээр сард болох үндэсний бөхийн барилдааны хуваарь 6 цаг 2 мин Өнөөдөр 16:00 цагт орон даяар гамшгийн дохио дуугарна 8 цаг 16 мин Палестиныг дэмжигчид Пентагоны шефийн гэрийн урд өтгө бууц асгажээ 8 цаг 19 мин Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бохир" мөнгөөр дарах уу? 9 цаг 27 мин Ж.Чинбүрэн: Шалгалтын ажилд санаатай саад хийж буй албан тушаалтанд хууль заасан хариуцлага тооцно 10 цаг 24 мин Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” 10 цаг 58 мин Оросын ХАБА-ны тэргүүн Бортников: АНУ, Их Британи, Украин Москвагийн террорт хамаатай 11 цаг 51 мин ОРОС дахь АЛЛАГА 12 цаг 48 мин
iИх уншсан
Хуулиар засаглах биш, хуульчдаасаа хулгайлдаг ТӨР Найруулагч П.Лхагвадулам: Сэтгэлээс гардаггүй тийм л мэдрэмж... Богд хаант Монгол төрийг устгасан нь Д.Амгалан: Хувийн хэвшлийнхэн төрийн албан хаагчдыг цалинжуу... 10 хүн угаартаж нас барсан хэргийн мөрөөр... Авилгатай тэмцэх биш, тэмцдэг тогтолцоогоо нураасан найман ж... “Улаанбаатар-2024 гэрэл зургийн өдрүүд” нэгдсэн үзэсгэлэн зо... Ж.Бат-Эрдэнэ: Төмөр зам яагаад гацсан үнэнийг одоо хэлье С.Наранцогт: Ураны төсөл зогсоогүй, ажлууд хийгдэж байгаа Ардчилал бол эзлэх ёстой өндөрлөг биш, явах ёстой зам юм Буриад Монголын зарим түүх Олон Улсын Найрамдал цогцолборт Хүүхдийн хөгжлийг дэмжих тан... Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бо... Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” ОРОС дахь АЛЛАГА Батсүмбэр сумын 100 жилийн ойн барилдаанд улсын заан Б.Серик... Дөрөвдүгээр сард ихэнх нутгаар салхи шуургатай, хүйтэн байх ... Эрчим хүчний шилжилт хийх өрхүүдийг сонгон шалгаруулж байна Маргаашнаас баруун, зүүн аймгуудад цасан шуурга шуурна Москвад болсон зэвсэгт халдлагын хариуцлагыг "Исламын улс" б...
Top