x

“ШОДОРГОС”

-Түүвэр шодоргос-

- Нөхдөө. “Шодоргос, шодоргос, бас дахин шодоргос” гэж манай их багш Шодор Шодорыч Шодорин хэлсэн билээ. “Би шодорч байгаа учраас л шодоруулж байна” гэж гүн ухаантан Шодоре Шодерт сургажээ. “Шудар хусыг сурахаар шодорогосыг сур” хэмээн өвөг дээдэс маань ч захисаар ирсэн бөлгөө. Орон бүхний шодоргосчууд аа, шодорогтун. 

- Хүн монгол хэлээрээ “шодоргос байгаа цагт шодоргос бол шодоргосоод, шодоргосох гэснээс шодоргосохыг шодорогдоод шодорсныг шодорцгооё” гээд байхад юуг нь ойлгохгүй шодоргосоод байгаа юм бэ?

- За хүүхээ, барагтайхан шодоргосоорой. Нээх, юу юуны туханд хүрэлгүй шодоргосч гэнэ. “Шодоргоссон хүн шударгусна” гэгчээр шодорогосонд шодороо мэдүүлсэн хүн гарах нээ. Хүн чинь эхлээд юмыг ядаж л шодорч үздэг байгаа. Гэтэл шодорсон ч юмгүй шууд шууд госоод явчихсан байх юм. Айл амьтны хүүхэд шодоргосч л байдаг, хэзээ чам шиг хамаг байдгаараа шодоргосч байлаа. “Шодоргоссоор, шодоргоссоор Шодовын орон дээр шодоргосно” гэгч болох нээ. Чамайг айл амьтнаар шодоргосоод явсан хойгуур авгай чинь шодоргосцоон, хохь чинь.

- Хүн хажуудаа байгаа үнэт шодоргосоо ер шодордоггүй юм байна. Сая л мэдлээ. Ингээд дүүгийнхээ шодоргосыг дуусгаж өгөөд өөрөө нэмээд дээр нь шодоргосчихсоон. 

- Чи тэр айлын авгайг хар. Нөхрөөрөө шодоргосуулсаар байгаад яаж байна. Одоо хүүхдүүд нь толгой даагаад шодоргосох хэмжээнд хүрч. Хүн, хаа хамаагүй ах дүүсээ бөөнөөр нь татаж авчраад шодоргосуулж байна. Чамайг би, аав ээжийг минь шодроод аль гээгүй. Ядаж л  өөрөө амьтны нүдэн дээр шодоргосуулсан царайтай явмаар байна...

- Зээ, манайд хольцоогүй цэвэр Хонгор “шодор” нэг байна. Танайд гайгүй сайн “гос” байна. Энэ хоёрыг нийлүүлж “шодоргос” цохивол лус жагсаж, ус суулт хийсэн шодоргоо гээч болно....За настайчуудыг Шодорт уръя. Өнөө орой шодоргоссны шодоргоо хийж, цүү шодорноо. 

- Тарган тавтай шодоргосч байна уу? Онд мэнд шодоргослоо. Мал шодоргосоод, гэрийн бүрээс урж идээд байх боллоо. Зайлуул, хөгшин ухна шодоргосоод шөнөжингөө бавтнаж хонолоо. Танай тийшээ мал жилбэ муутай шодоргоссон гэв үү. Намар хуц ухна жаахан оройтож шодоргосоод, хурга ишиг хэнзлээд байна аа. Манай бэр үү, төрөх гээд бүр шодоргосох орон дээр гарчихаж гэнэ...

- Зах зээлийн үнэнээс харьцангуй хямдаар шодоргосно. Бид бүтээгдэхүүндээ нэг жилийн шодоргоо өгнө. Хятадынх биш, Солонгосын захиалгаар Шанхайд хийдэг шодоргос. Та ирээд шодорч үзээд ав, госсон ч болно...

- Шодор дагаж гос нэмнэ. Манай шодор таны зиндааг госно. Үндэсийхээ шодоргосыг дэмжье. Манай үйлдвэрийн эсгий шодоргос бол...Ар халхад алдартай Архангайн шодоргос...Шанага нь таван шодрогос...

- Манай хүн Солонгост хараар шодоргосоод гэр орноо шодоргосно гээд явсан. Сураг тасарсан, залуу хүн шодоргосоод хэцүү байсан болтой юмаа. Тэндээ нэг юмтай шодоргоссон болтой юмаа.

- За шодор бол гос бол шодоргос юмаа гэж америкийн бол шодоргосууд шодоргосуулж бол байхад манай шодрууд бол госсон хэвээр байгаа явдал нь бол дээд зэргээр шодоргоссны шинж бол мөн юмаа. Цаашдаа бол 200 орчим шодоргосын бол госыг нь авчраад талбай дээр шодорохгүйгээр монголд шодоргос тогтохгүй гэж бол ард түмэн үзэж бол байна. 

- Хүн шодоргоссон байж магадгүй гэсэн дуудлагын дагуу шодорогсын газарт цагдаагийн групп очсон. Талийгаач “шодоргоссон байдалтайгаар шодоргоссон” байхыг олсон. Хохирогч тархиндаа хэдэн гүнзгий шодоргос авч, зүрх рүүгээ хурц үзүүртэй зүйлээр шодоргосуулсны улмаас “гадны нөлөөгүй” шодоргоссон нь тогтоогдоод байгаа. 

Б.Цэнддоо

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Маргааш Улаанбаатарт “Автомашингүй өдөр-2025” болно саяхан Монголын өсвөрийн жүдочид ААШТ-ээс хоёр хүрэл медаль хүртэв 3 мин Беларус 52 улс төрийн хоригдлыг суллаж, “Белавиа”-гийн хоригийг цуцалжээ 5 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан МАН-ын даргад нэр дэвшинэ 9 мин ЕБС-ийн сургуулиуд коридороо анги болгож, сурагчид стандарт бус ширээ сандал дээр сууж байна 9 мин Номын баяр ирэх долоо хоногт нээлтээ хийнэ 1 цаг 9 мин Мексикийн татварын төлөвлөгөөнд хариу үзүүлнэ гэж Хятад анхааруулж байна 1 цаг 21 мин “Улаанбаатар Амазонс” баг Азийн эмэгтэйчүүдийн лигт анх удаа оролцоно 1 цаг 45 мин Албанид хиймэл оюун ухаантай сайдыг томилжээ 2 цаг 54 мин Иргэд, тариаланчдад сэрэмжлүүлэг: Нойтон цас, бороо орж халтиргаа гулгаа үүсэх магадлалтай 3 цаг 19 мин 9/11-ний халдлагад амь үрэгдэгсдийг дурсаж, нэг минут чимээгүй зогслоо 3 цаг 43 мин Н.Энхбаяр: 16 жилийн нүүрсний гэрээ Монголд 10 тэрбум ам.долларын алдагдал авчирна 3 цаг 50 мин Бразилын Ерөнхийлөгч асан Жаир Болсонаруд 27 жил 3 сарын ял оноолоо 4 цаг 5 мин Алтны ханш цаашид ч өсөх төлөвтэй 4 цаг 28 мин Богдхан уулын төрийн тахилга өргөн дэлгэр боллоо 4 цаг 33 мин “Улсын эх дагина Дондовдулам” үзэсгэлэн Богд хааны ордонд нээгдэнэ 4 цаг 36 мин 10 сартай нярайг хөнөөсөн хэрэгт ялласан этгээдээс 250 сая 800 мянган төгрөг гаргуулахаар шийдвэрлэв 21 цаг 31 мин Хэт халууны улмаас Токиод болох марафон, спорт алхааны цагийг урагшлуулна 21 цаг 51 мин АНУ-д ажиллаж буй солонгосчуудад зориулсан шинэ визийн ангилал яригдаж байна 21 цаг 54 мин Д.Дагвадорж Польшийн “Агуу теноруудын тэмцээн”-д тэргүүллээ 21 цаг 58 мин
iИх уншсан
Атаархал улс төрийн зэвсэг болохын цагт Цахилгааны хувьд санаа зовохгүй ч дулааны хэмнэлтэд шилжиж б... 2028 он хүртэл ард түмнийг хайхрах нам байхгүй ШХАБ-ын XXV саммитад Си Жиньпиний хэлсэн үгийн агуулга Дотоодын үйлдвэрлэлийг дэмжсэнээр валютын ханшид эерэг нөлөө... Түүх бол сургамж-багш Н.Туяа: Татварын шинэчлэл ахиад л хөрөнгөлөг цөөнхөд ашигтай... Хятадын түрэлт ба ШХАБ Соломон хааны бөгж Баянзүрх дүүрэгт 30 өрх хийн зуухтай боллоо АНУ-ын тэрбумтнуудын жагсаалтыг Маск дахин тэргүүлэв Месси ДАШТ-д оролцох эсэхдээ эргэлзэж байна 10 сартай нярайг хөнөөсөн хэрэгт ялласан этгээдээс 250 сая 8... Ахмад настны эрхийг хамгаалах Улаанбаатарын уриалга батлагдл... Архангайд БНСУ-ын иргэн осолдож нас баржээ Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадла... “Япон-Монголын Сасакава” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн анхны 100 оюу... Ерөнхий сайд тариалан эрхлэх шийдвэрийг шуурхай гаргахыг хүс... Австралийн амбан захирагч гэж хэн бэ? Дорнын эдийн засгийн чуулга уулзалтаас хийн хоолойн төсөлд а...
Top