x

Л.Бадамдорж: Цаа буга бид хоёр аялагчдын амьд үзмэр болж байна даа

Улаанбаатараас мянган бээрийн зайд их далайд Монголын хамгийн том хөлөг онгоцыг жолоодоод 39 жил болж буй энэ эрхэмтэй уулзаагүй хүн ховор. Хөвсгөл далайг зорьж Сүхбаатар хөлөг онгоц дээр  аялсан хүн бүр онгоцны ахмадыг эчнээ танина. Сүхбаатар онгоцны капитан Л.Бадамдорж ч зуны гурван сарыг олны хөл хөгжөөн дунд өнгөрөөж дасжээ. Түүнтэй цөөн хором ярилцсанаа хүргэе.

-Сүхбаатар онгоцтой их далайд гарах болсон талаарх түүхээсээ хуучилбал?

-Модоор галлаж явдаг “Сүхбаатар” онгоц байхад усан цэрэг, залуурчин, механикчаар ажилласан.

Дараа нь 1985 онд хоёр дахь “Сүхбаатар” онгоц ашиглалтад ороход залуурчин, туслах капитан хийж байгаад 2001 оноос капитан болсон. Харин 2005 оноос энэ онгоцоо жолоодож байна.

“Сүхбаатар” онгоц 400 морины хүчин чадалтай, 2000 тонн ачаа чирэх зориулалттай, 360 тонн жинтэй. Цагт 150-160 литр түлш шатааж явдаг.

-“Сүхбаатар” онгоц нэг аялахдаа хэчнээн хүнтэй ямар хугацаанд аялдаг вэ?

-Хүслийн хад хүрээд буцахдаа 30-150 хүнтэй 17 км аялаад ирнэ. Ялангуяа, наадмаар аялагчид их болно. Наадам үзээгүй 20 жил болж байна.

-Олон жил далайд тээвэр хийхэд хүнд хэцүү, бэрхшээлтэй үе цөөнгүй л байсан байх даа?

-Их усан дунд олон хүний амь нас хариуцах амаргүй. Өмнө нь ачаа тээвэрт шөнө явдаг байхад далай нэг шөнө үлгэрийн юм шиг байснаа нөгөө шөнө нь салхилж, давалгаална. Давалгаанд онгоц, чиргүүлүүд хажуугаараа унаж босоод, унаж босоод л байдаг байлаа. Давалгаа 11 метр өндөр босож, онгоцны гурван давхрын цонхыг цохих үе ч байлаа.

-Таны хүү мөн усан онгоцны ахмадаар бэлтгэгдэж байгаа гэж сонссон?

-Би Ханх сумынх. Ажил хөдөлмөрөө эндээс эхэлсэн. Хоёр хүүхэд маань ч далай дээр ажиллаж, амьдралаа авч явна. Нэг хүү маань “Сүхбаатар” онгоцны туслах капитан. Онгоцон дээр өссөн. Нөгөө хүү завиар аялал жуулчлал эрхэлдэг. Хоёулаа онц тээвэрчин.

-Далайд багаа командлаад явах сайхан мөчийг уншигчидтай хуваалцаач?

-Усны шувууд ирэхтэй зэрэгцээд далай руугаа гүйдэг.

Зун зураг авахуулаад л далай дээр зусдаг. Хөвсгөлийн цаа буга бид хоёр л аялагчдын амьд үзмэр болдог доо. Бараг айл болгоны жаазанд бидний зураг бий байх аа.

Одоо ч нас явсан үрчгэр өвгөнөөр яах вэ гээд жаахан дургүй болсон.

-Өвөл болохоор та амрах уу?

-Хуучин онгоц модоор ажилладаг шатахуун тээвэрлэдэг байхад өвөл, хавар ууланд мод бэлтгэдэг байлаа. Ер нь залуу насаа мод, ус хоёр дээр л үдсэн дээ.

Зууны мэдээ
iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 6 цаг 44 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 6 цаг 48 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 6 цаг 51 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 6 цаг 58 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 7 цаг 15 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 7 цаг 19 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 9 цаг 31 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 11 цаг 12 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 11 цаг 34 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 11 цаг 47 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 11 цаг 53 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 11 цаг 59 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 12 цаг 5 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 13 цаг 10 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 14 цаг 14 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Өчигдөр 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Өчигдөр 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Өчигдөр 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Өчигдөр 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Өчигдөр 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав
Top