x

Д.Бямбасүрэн: Ханш анх 1,500 хүрэхэд нь л тогтворжуулчих боломжтой байсан

Гавьяат эдийн засагч Д.Бямбасүрэнтэй ярилцлаа.  

-Ам.долларын ханш 2,600 орчим төгрөгтэй тэнцэж, харьцангуй тогтвортой байна. Ханшийг тогтворжуулахад төр засгийн бодлого хэрхэн уялдах талаар таны бодлыг сонсоё? 

- Ханш 2,500 дээр тогтох болов уу гэсэн алдчихлаа л даа. Аягүй бол 3,000 хүртлээ өсөх л юм шиг байна. Монголбанкны хувьд байнга интервэнц хийгээд, аргацаахад хэцүү л дээ. Уг нь анх 2013 онд л 1,500 хүрэхэд нь тогтоож болох байсан юм. Н.Золжаргал, Н.Алтанхуяг хоёр ханшаа алдсанаар Монголын эдийн засагт үнэхээр том дарамт бий болгосон. 

Ер нь бол Монголд нэгдсэн бодлого гэж байхгүй. Их хурал нэг өөр, Засгийн газар нэг өөр, Монголбанк бас нэг өөр бодлоготой. Сонгууль дөхөөд ирэхээр Засгийн газар баахан мөнгө тараагаад хаяна. Дараагийн Засгийн газар нь мөнгөний ханшийн уналттайгаа золгоно. Одоо жишээ нь “Итгэлийн зээл” өгье гээд яриад байна. Баахан мөнгө тараачихаад, сонгуулийн дараа дахиад л инфляци үүснэ. Тэгэхээр Монголд мөнгөний нэгдсэн бодлого байхгүй. Их хурал дээр мөнгөний бодлого ярьж байгааг харахад ер нь ямар мэргэжил, мэдлэг боловсролтой хүмүүс цуглачихаад, юу ярьж байгаагаа мэддэг ч юм уу, үгүй ч юм уу. Инфляцийг тогтвортой байлгая гэвэл төрийн нэгдсэн бодлого л хэрэгтэй. Манайд тэр нь байхгүй. 

-Ханшийг тогтворжуулж, валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхийн тулд Монголбанкны зүгээс алт худалдан авалтыг нэмэгдүүлэх чиглэлд анхаарал хандуулдаг. Гэвч алтны роялти нэмэгдсэн зэрэг хууль эрх зүйн тогтворгүй байдал алт худалдан авалтыг бас л сааруулж байх шиг байна. Алт тушаалтыг нэмэгдүүлэхэд хууль эрх зүйн ямар хөшүүрэг байж болох вэ?

-Монголд алт олборлож болно оо. Хэрэв хүсвэл нинжа маягаар, эсвэл аж ахуйн нэгж болоод ч алт ухаж болно. Гагцхүү хашаанаас гарахдаа бүх алтаа Монголбанкиндаа тушаах хэрэгтэй.  Алтаа тушаагаад мөнгөө ав. Битгий халаасандаа хийж, гадагшаа гараарай л гэж байгаа юм. Төр хяналт тогтоогоод бүх алтаа өөр дээрээ авч чадвал Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн тогтвортой байдалд маш том дэмжлэг болно. Үүн дээр зарим талаараа захиргаадалтын арга хэмжээ авсан ч болно шүү дээ.

Аж ахуйн нэгжүүдийг алт ухахыг нь хориглохгүй. Алтаа ух, тэгээд тушаа л гэж байгаа юм. Гэтэл өнөөдөр алтныхан роялтиг 2.5 хувь болгосонгүй гээд, алтаа тушаахгүй байна гээд л гомдол гаргах юм. Наад зах нь Оюутолгойнхон он гарснаас хойш 120 мянган унци алт гаргасан гээд тайлагнасан байна лээ. Жилдээ 20 тонн алт, 100 тонн цагаан мөнгө гаргадаг. Тэр бүгдийгээ Монголбанкинд тушаахгүй байгаа шүү дээ. 

-Валютын нөөцийг нэмэгдүүлэхэд хөнгөлөлттэй зээл авах, бонд гаргах зэрэг асуудал бас яригддаг. Гэвч үргэлж зээл аваад байж болохгүй байх? 

Гаднаас бонд гаргаад, зээл авчихаад, түүнийгээ валютын нөөцтэй болсон гэж олон түмэнд ухуулах нь маш буруу. Н.Баяртсайхан Монголбанкны Ерөнхийлөгч болмогцоо валютын нөөц -1.3 тэрбум ам.доллар байна гээд мэдэгдсэн. Ардчилсан нам, Ардын намынхан гээд олон хүн дургүйцсэн дээ.  Үнэнийг л хэлсэн шүү дээ. Хүнээс зээл авчихсан, зээлээ төлөх гэж байгаа хүн чинь валютын нөөцтэй гэж хэлээд байж болохгүй биз дээ.

Эх сурвалж: Монголбанк

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 10 цаг 50 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 10 цаг 54 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 10 цаг 57 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 11 цаг 4 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 11 цаг 21 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 11 цаг 25 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 13 цаг 38 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 15 цаг 18 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 15 цаг 40 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 15 цаг 53 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 15 цаг 59 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 16 цаг 5 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 16 цаг 11 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 17 цаг 16 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 18 цаг 20 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Уржигдар 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Уржигдар 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Уржигдар 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Уржигдар 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Уржигдар 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ...
Top