x

Олон нийтээс оноо цуглуулах овсгоотой гишүүн алга

  • Эрх баригчдад ээлээ өгөх хуулийн хэрэгжилт гацсанаас нэр хүндээ өсгөх боломж нь нэгээр хасагдав

  • Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн нэмэгдлийг цуцалсан үед малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчээс авах шимтгэл орлогын "Цоорхойг" нөхөх учиртай

Парламент баталсан хууль, шийдвэрийнхээ хэрэгжилтэд хяналт тавих үүрэгтэй. Гэвч УИХ энэ үүргээ хангалтгүй биелүүлж байгааг ганцхан хуулийн хэрэгжилтээр жишээ татан дүгнэж болохоор байна. Өнгөрсөн онд УИХ 2020 оны улсын төсвийг батлахдаа Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж хамт баталсан. Эл өөрчлөлтөөр хуулийн хэрэгжих хугацааг ганцхан жил байхаар тогтоосон юм. Өөрөөр хэлбэл 2020 оны эхнээс 2021 он хүртэл ганц жилийн хугацаатай хэрэгжих хууль гэсэн үг.

Харамсалтай нь хууль хэрэгжих хугацаанаас хоёр сар шахам өнгөрөөд байхад нэг ч малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч шимтгэлээ нөхөн төлөөгүй байна. Холбогдох төрийн байгууллага журмаа баталж чадаагүйгээс төлөх боломж ч бүрдээгүй байгааг албаныхан тайлбарлаж буй. Энэ хууль салбарын харилцааг бус нийгмийг хамарсан үйл ажиллагааг зохицуулах учраас парламентаас гаргасан чухал шийдвэрт тооцогдоно. Цаашлаад улсын төсвийн орлого, тэр дундаа Нийгмийн даатгалын сангийн (НДС) орлогын бүрдүүлэлтэд чухал нөлөөтэй юм.

УИХ өнгөрсөн оны төгсгөлд Ерөнхийлөгчийн тавьсан НДШ-ийг хоёр хувиар нэмэхийн эсрэг хоригийг хүлээн авсан. Үүнтэй холбогдуулж тус сангийн зарим орлогыг бууруулж баталсан. Тухайлбал, ААН, байгууллагаас төлөх шимтгэлийн орлогыг 79 тэрбум, ажиллагсдаас төлөх шимтгэлийг 86 тэрбум, сайн дурынхыг найман тэрбум төгрөгөөр бууруулсан. Харин бусад орлогоос 74.7 тэрбум төгрөг олно гэж тооцсоныгоо 248.8 тэрбум болгон нэмэгдүүлсэн юм.

Бусад орлого гэдэг нь өнөөх малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн тушаах мөнгө болох нь тодорхой. Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн нэмэгдлийг цуцалсан үед малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчээс авах шимтгэл орлогын тодорхой “цоорхойг” нөхөх учиртай. Мөн УИХ 2020 оны төсвийг батлахдаа малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн тэтгэврийн даатгалыг нөхөн төлүүлэх хууль хэрэгжсэнээр 133.1 тэрбум олно гэж тооцоолсон. Гэвч энэ орлого хуулийн хэрэгжилтгүйгээс төлөвлөсөн хэмжээгээр бүрдэхгүй байх нөхцөл нэмэгдсээр байгааг харсаар сууна. 

Үүний үр дүнд ирэх намар НДС-гийн алдагдал тойрсон маргаан улам ширүүснэ гэдгийг ч тооцоолох чадвар алга. Уг нь эрх баригчид энэ хуулийг хэрэгжүүлснээр ард түмэнд таалагдана хэмээн тооцож сонгуулиас өмнө хэрэгжүүлэх зорилт тавиад байсан юм. Гэвч хайхрамжгүй гишүүд, хайнга засгаасаа болж “их санасан газар есөн шөнө хоосон хоноход” хүрэх нь. УИХ-ын гишүүд хуулийн хэрэгжилтэд хяналт тавих үүргээ ухамсарладаггүй юмаа гэхэд сонгуульд оноо цуглуулах боломжийг ашиглахгүй байгаа нь сүйхээгүй гэдгийг илтгэж буй.

Овсгоотой бас олигтой түшээдтэй байсан бол нийгмийг хамарсан үйл ажиллагааг зохицуулах хуулийн хэрэгжилтийг Засгийн газраас нэхэж, салбарын сайдад асуулга хүргүүлэн үүргээ нэр төртэй гүйцэтгэх боломж дүүрэн байна. Шулуухан хэлэхэд УИХ-ынхаа нэрийг барьж, гишүүнийхээ эрх мэдлийг ашиглаад олон нийтээс оноо цуглуулах овсгоотой гишүүн энэ парламентад алга.

"Засгийн газрын мэдээ" сонин

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
ТӨРИЙН ӨМЧИЙН БОДЛОГО, ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ГАЗРЫН ДАРГА Б.ЦЭНГЭЛ “ТОСК” ТӨХХК-Д АЖИЛЛАЛАА 12 цаг 39 мин Гол мөрний дийлэнх нь үерийн түвшинг 5-60 см давсан байна 2025-07-16 Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж байна 2025-07-16 Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо 2025-07-10 Монгол-Японы харилцаа1990-1998 2025-07-10 Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ 2025-07-10 УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг 2025-07-10 Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна 2025-07-10 Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа 2025-07-10 Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй 2025-07-10 Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа 2025-07-10 Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар 2025-07-10 Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан 2025-07-10 Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2025-07-09 Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2025-07-09 Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2025-07-09 Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 2025-07-09 Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 2025-07-09 Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 2025-07-09 ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 2025-07-09
Top