x

Олон нийтээс оноо цуглуулах овсгоотой гишүүн алга

  • Эрх баригчдад ээлээ өгөх хуулийн хэрэгжилт гацсанаас нэр хүндээ өсгөх боломж нь нэгээр хасагдав

  • Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн нэмэгдлийг цуцалсан үед малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчээс авах шимтгэл орлогын "Цоорхойг" нөхөх учиртай

Парламент баталсан хууль, шийдвэрийнхээ хэрэгжилтэд хяналт тавих үүрэгтэй. Гэвч УИХ энэ үүргээ хангалтгүй биелүүлж байгааг ганцхан хуулийн хэрэгжилтээр жишээ татан дүгнэж болохоор байна. Өнгөрсөн онд УИХ 2020 оны улсын төсвийг батлахдаа Малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчийн тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийг нөхөн төлүүлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж хамт баталсан. Эл өөрчлөлтөөр хуулийн хэрэгжих хугацааг ганцхан жил байхаар тогтоосон юм. Өөрөөр хэлбэл 2020 оны эхнээс 2021 он хүртэл ганц жилийн хугацаатай хэрэгжих хууль гэсэн үг.

Харамсалтай нь хууль хэрэгжих хугацаанаас хоёр сар шахам өнгөрөөд байхад нэг ч малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч шимтгэлээ нөхөн төлөөгүй байна. Холбогдох төрийн байгууллага журмаа баталж чадаагүйгээс төлөх боломж ч бүрдээгүй байгааг албаныхан тайлбарлаж буй. Энэ хууль салбарын харилцааг бус нийгмийг хамарсан үйл ажиллагааг зохицуулах учраас парламентаас гаргасан чухал шийдвэрт тооцогдоно. Цаашлаад улсын төсвийн орлого, тэр дундаа Нийгмийн даатгалын сангийн (НДС) орлогын бүрдүүлэлтэд чухал нөлөөтэй юм.

УИХ өнгөрсөн оны төгсгөлд Ерөнхийлөгчийн тавьсан НДШ-ийг хоёр хувиар нэмэхийн эсрэг хоригийг хүлээн авсан. Үүнтэй холбогдуулж тус сангийн зарим орлогыг бууруулж баталсан. Тухайлбал, ААН, байгууллагаас төлөх шимтгэлийн орлогыг 79 тэрбум, ажиллагсдаас төлөх шимтгэлийг 86 тэрбум, сайн дурынхыг найман тэрбум төгрөгөөр бууруулсан. Харин бусад орлогоос 74.7 тэрбум төгрөг олно гэж тооцсоныгоо 248.8 тэрбум болгон нэмэгдүүлсэн юм.

Бусад орлого гэдэг нь өнөөх малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн тушаах мөнгө болох нь тодорхой. Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн нэмэгдлийг цуцалсан үед малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчээс авах шимтгэл орлогын тодорхой “цоорхойг” нөхөх учиртай. Мөн УИХ 2020 оны төсвийг батлахдаа малчин, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгчдийн тэтгэврийн даатгалыг нөхөн төлүүлэх хууль хэрэгжсэнээр 133.1 тэрбум олно гэж тооцоолсон. Гэвч энэ орлого хуулийн хэрэгжилтгүйгээс төлөвлөсөн хэмжээгээр бүрдэхгүй байх нөхцөл нэмэгдсээр байгааг харсаар сууна. 

Үүний үр дүнд ирэх намар НДС-гийн алдагдал тойрсон маргаан улам ширүүснэ гэдгийг ч тооцоолох чадвар алга. Уг нь эрх баригчид энэ хуулийг хэрэгжүүлснээр ард түмэнд таалагдана хэмээн тооцож сонгуулиас өмнө хэрэгжүүлэх зорилт тавиад байсан юм. Гэвч хайхрамжгүй гишүүд, хайнга засгаасаа болж “их санасан газар есөн шөнө хоосон хоноход” хүрэх нь. УИХ-ын гишүүд хуулийн хэрэгжилтэд хяналт тавих үүргээ ухамсарладаггүй юмаа гэхэд сонгуульд оноо цуглуулах боломжийг ашиглахгүй байгаа нь сүйхээгүй гэдгийг илтгэж буй.

Овсгоотой бас олигтой түшээдтэй байсан бол нийгмийг хамарсан үйл ажиллагааг зохицуулах хуулийн хэрэгжилтийг Засгийн газраас нэхэж, салбарын сайдад асуулга хүргүүлэн үүргээ нэр төртэй гүйцэтгэх боломж дүүрэн байна. Шулуухан хэлэхэд УИХ-ынхаа нэрийг барьж, гишүүнийхээ эрх мэдлийг ашиглаад олон нийтээс оноо цуглуулах овсгоотой гишүүн энэ парламентад алга.

"Засгийн газрын мэдээ" сонин

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо Өчигдөр 11 цаг 22 мин Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Өчигдөр 09 цаг 31 мин Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ Өчигдөр 09 цаг 02 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг Өчигдөр 08 цаг 54 мин Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Өчигдөр 08 цаг 44 мин Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Өчигдөр 08 цаг 41 мин Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй Өчигдөр 08 цаг 33 мин Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа Өчигдөр 08 цаг 29 мин Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар Өчигдөр 08 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан Өчигдөр 08 цаг 22 мин Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо Уржигдар 16 цаг 20 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ Уржигдар 16 цаг 16 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш Уржигдар 16 цаг 13 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) Уржигдар 16 цаг 06 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ Уржигдар 15 цаг 49 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа Уржигдар 15 цаг 45 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв Уржигдар 13 цаг 32 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв Уржигдар 11 цаг 52 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна Уржигдар 11 цаг 30 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ Уржигдар 11 цаг 17 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт... Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ...
Top