x

Авьяас бүрд боломж олгоё

Сагсны холбоо хуваагдаад бөөн юм болж байгаад нэгдэж оролцогч талууддаа боломжийг гаргаж өгснөөр сүүлийн гурван жилд 5.000 төгрөг байсан тасалбар 50.000 төгрөг түүнээс дээш боллоо. 10 саяын тасалбар ч байна. NBA-гийн од ирлээ, том ордонтой боллоо баг бүр ордонтой болох тал руугаа орж байна. Ахиад гурван жилийн дараа хэд хэдэн клуб өөрийн ордонтой болох байх. Энэ бүхэн хүмүүст боломжийг нь гаргаж өгсөн учраас л бий болсон. Тамирчин гэлтгүй оролцогч бүх хүнд авьяасаа гаргах боломж, талбарыг бий болгосон. Хувь хүн ямар хүчтэй, юм бүтээх чадалтай вэ гэдэг спортын сонгодог жишээ. 

Хөл бөмбөг дээр өнөөдөр удирдлага “эрүүл” болох юм бол орчин тэс өөр болно. Удирдлагын өөрчлөлт, шинэчлэл гэдэг өөрөө бүхний эхлэл болж хөл бөмбөгт дуртай хүн бүр өөрийн хувь нэмрээ оруулах гэж хичээнэ. Хөл бөмбөгт авьяаслаг бодлого тодорхойлогч, менежер, бизнесмен, дэлхийн одыг авчирч чадах хүмүүс бий. Дасгалжуулагч, тоглогчдын авьяасыг дурдахгүйгээр шүү. 

Дэлхийн түүх ч ийм л байдаг. 1688 онд Англид эхэлсэн Ялгуусан Хувьсгал (Glorious Revolution) хааны эрх мэдлийг багасгая иргэдийн эрхийг хамгаалдаг больё, хүмүүст боломж олгоё гэж л эхэлсэн. Иргэдийн эрхийг хааж боох биш хамгаалж, авьяас бүрд боломж олгосноор англид бүх том нээлтүүд гарч эхэлсэн. Нэг нөхөр уурын хөдөлгүүр, нөгөөх нь оёдлын машин гээд нээлтүүд ар араасаа зэрэгцэж аж үйлдвэрийн дараалсан хувьсгалууд бий болж дундаж анги гэж юм дэлхийд гарч ирсэн. АНУ яг л адилхан замаар явсан. Энэ хоёрын хөгжлийг өөр газраас хайх шаардлагагүй эхлэл нь энэ. Араас нь өөр улсууд дагасан. 

Япон өнөөдөр яагаад азид хүчтэй байгаа нь 1868 онд Токугавагийн дарангуйллыг унагаж иргэддээ боломж олгосноос эхэлсэн. Тэрнээс өмнө Япон азийн байдаг л нэг улс байлаа. Тивдээ энэ бүхний анхдагч болж гадагшаа залуусаа сургаж, японы хөгжил ази тивийг хамрах дайн хийх хэмжээнд хүрч хөгжиж байлаа. Яахав хөгжлөө буруу ашигласан жишээ л дээ. Гол хэлэх гэсэн санаа нь төр нь боломж гаргаж өгвөл иргэд нь ийм хэмжээнд болтол хөгжүүлж болдог шүү гэдэг санаа. Япон улс авьяас бүртээ боломж олгож, авьяастнуудаа төр нь хамгаалж байлаа. Тийм ч учраас иргэд нь хүчтэй байгаа юм. Японы тэр том брэндүүдийг боломжийг ашиглаж чадсан япон хүн л бий болгосон. Өмнөд Солонгос ерөнхийлөгчөө унагалаа. Хүчтэй иргэдтэй улс ийм л байдаг. 

Улс төрийн зөв шийдвэр эхлэлийг тавьж араас нь үйл явц хаашаа өрнөх нь шийдэгддэг. Берлиний хана нурж иргэд нь биш төр нь хүчтэй байсан тогтолцоо нурсан нь манай улсад ч нөлөөлсөн. Өнөөдөр хотдоо багтахгүй машинтай, байшин чигжиж, дотоод аялал битүү болж гадагшаа аялах нь их болов. Энэ бүхнийг төр биш иргэд бий болгосон. Монголын төр засаг ухаантай байж иргэдээ өгөх боломжийг хааж боохоо багасгавал монголчууд япон, англи, америкчууд шиг авьяастай л байж таарна. Тийм ч учраас сонгууль маш чухал, эрх баригчдыг мөнгөөр дэмждэг хүмүүст ухаалаг иргэд дургүй байгаа юм. Ухаалаг иргэдийн хүрээ улам тэлж буй. CU, GS25 гэсэн хувийн хэвшил хотыг чимж, аюулгүй байдал, соёл тал дээр том нөлөө үзүүлж байна. Скай рэсортод бид өвлийн спорттой танилцаж байна, и-мартад супермаркет гэж ямар байдгийг ойлгож байна. Үүрийн холбооны хэд маань дэлхийн хамгийн хямд интернэтийг бидэнд өгч байна гээд дурдаад байвал хувийн хэвшлийн нөлөө маш их. Ард нь боломжийг ашиглаж чадсан хувь хүн л байгаа шүү дээ. 

Айл өрх ч адилхан хэн хүүхдэдээ боломж гаргаж өгнө тэр хүүхэд илүү том юм бүтээнэ. Хүүхдэдээ боломж гаргаж өгөхгүй бол юунд хүрэх ямар авьяастайг нь ч мэдэхгүй өнгөрнө. Хойд Солонгос шиг ард иргэдээ айлгаж сүрдүүлж, боломжийг нь хулгайлах юм бол эх орноосоо зугтахаа л бодно. Өнөөдөр цагаач, дүрвэгсдээ дийлэхгүй байгаа улсууд иргэдийнхээ боломжийг хулгайлдаггүй улсууд байдаг, бид тэдгээр улс руу явах хүсэлтэй байдаг. Өмнөд Солонгос, АНУ, Швед, Япон гээд бидний хамгийн ихээр амьдардаг улсууд боломж олгодог улсууд. АНУ, Солонгост төгрөгийн тэрбумтан болсон олон монголчууд бий. 

Төр л бүхнийг мэддэг, төр л авах ёстой гэвэл тэр ухралт болно. Төр гэдэг хүмүүсийн бий болгосон систем хүмүүст боломжийг л гаргаж өгөх үүрэгтэй. Манайд тэр үүргээ ухамсарладаггүй, бид ч хангалттай үүргийг нь ойлгодоггүй. Монгол хүн бүрд авьяасаа нээх боломжийг олгоё. Төр бизнес хийж, төрийн нэр барьсан нэгэн иргэний боломжийг хулгайлахгүй, хөл бөмбөгийн холбоонд нь улс төрчид оролцохгүй бол бидэн шиг улс хөгжих юу байхав. Бусдын авьяасыг хулгайлах биш бүгдэд боломж олгодог болъё!

Та хэд өөрсдийгөө нэг боддоо. Надад боломж байсан бол ингэх байсан гээд. Миний хувьд хөл бөмбөгийн дасгалжуулагч болсон бол нэлээд амжилттай явна гэж боддог. Тэр авьяасыг минь гаргуулаагүй, боломжийг минь хулгайлсан болохоор надаас бусад нь бараг мэдэхгүй. Энэ худлаа бүлт үсэрлээ л гэнэ байх. Тайлбарлах, бичих авьяасыг минь хэн ч хулгайлаагүй харин боломж олгосон учраас энэ салбартаа амжилттай явж байна гэж хардаг. Хаасан бол хаана юу ч хийж явж байх байсан юм билээ. Аягүй бол гадагшаа зугтах байх. 

Б.Батзаяа /baabar.mn/

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо Өчигдөр 11 цаг 22 мин Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Өчигдөр 09 цаг 31 мин Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ Өчигдөр 09 цаг 02 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг Өчигдөр 08 цаг 54 мин Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Өчигдөр 08 цаг 44 мин Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Өчигдөр 08 цаг 41 мин Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй Өчигдөр 08 цаг 33 мин Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа Өчигдөр 08 цаг 29 мин Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар Өчигдөр 08 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан Өчигдөр 08 цаг 22 мин Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо Уржигдар 16 цаг 20 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ Уржигдар 16 цаг 16 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш Уржигдар 16 цаг 13 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) Уржигдар 16 цаг 06 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ Уржигдар 15 цаг 49 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа Уржигдар 15 цаг 45 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв Уржигдар 13 цаг 32 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв Уржигдар 11 цаг 52 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна Уржигдар 11 цаг 30 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ Уржигдар 11 цаг 17 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт... Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ... ДЦС-5 төслийн хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгох урьдчилсан ...
Top