x

Муур хулганаар наадсан нь: Монголын шүүх ба Д.Мөнх-Эрдэнэ

Олонд “тэмцэгч” хэмээн нэрлэгдсэн иргэн Д.Мөнх-Эрдэнийн шүүх хурал өчигдөр болж, түүнд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчлөн хилээр гарахыг нь хориглосон байна. Гэвч энэ бол шүүхээс түүнд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилсөн анхны тохиолдол биш юм.

Иргэн Д.Мөнх-Эрдэнийг анх өнгөрөгч оны арванхоёрдугаар сард “Гадаад харилцааны яаманд нэвтрэхийг завдаж, төрийн тусгай алба хаагчийн биед халдсан, яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Анхбаярыг заналхийлсэн” гэх гомдлоор баривчлан саатуулсан байдаг. Прокурор түүнд эрүүгийн хэрэг үүсгэн сэжигтнээр татан цагдан хорих хүсэлт гаргаснаар нэг сарын хугацаатай цагдан хорих шийдвэрийг 2022 оны арванхоёрдугаар сарын 18-нд Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхээс гаргажээ.

Прокурорын байгууллагаас Д.Мөнх-Эрдэнийг цагдан хорих хүсэлт гаргахдаа “Хэргийн бусад хүмүүст нөлөөлөх болон мөрдөн байцаалт, хэргийг нотлох үйл ажиллагаанд саад учруулах, хэргийн ул мөр, баримт сэлтийг устгах, нуун далдлах, цаашид оргон зайлах, нийтийн эрх ашигт хор хохирол учруулах зэргээр гэмт хэргийг шуурхай, бүрэн илрүүлэх, үйлдэгдэж болзошгүй гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх ажиллагаанд ноцтойгоор нөлөөлж болохуйц бодитой онцгой нөхцөл байдлууд тогтоогдсон” гэсэн байдаг. Энэ дагуу нь шүүх шийдвэрээ гаргажээ.

Гэвч цагдан хорих хугацаа дуусахаас тав хоногийн өмнө буюу нэгдүгээр сарын 12-нд шүүх “яллагдагчийг зайлшгүй цагдан хорих шаардлагатай нөхцөл байдал тогтоогдоогүй” хэмээн үзэж, өмгөөлөгч болон ар гэрийнхнийх нь хүсэлтээр таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилсөн байдаг юм.   

Тэгвэл өнөөдөр Д.Мөнх-Эрдэнэд “эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж өөртөө болон бусдад давуу байдал бий болгосон, төсвийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулсан, бусдын нэр төр, алдар хүндэд халдсан илт худал мэдээллийг олон нийтэд тараасан, хууль сахиулагчийг албан үүргээ биелүүлэхтэй нь холбогдуулан хүч хэрэглэж эсэргүүцсэн” гэх зэрэг нэлээд олон зүйл ангиар яллагдагчаар татаж, хэргийг шүүхэд шилжүүлээд байгаа юм байна.

Эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж өөртөө болон бусдад давуу байдал бий болгосон, төсвийн хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулсан” гэх хэргийг өмнө Хөх хотод Ерөнхий консулаар ажиллаж байсантай нь холбоотой бол “бусдын нэр төр, алдар хүндэд халдсан илт худал мэдээллийг олон нийтэд тараасан, хууль сахиулагчийг албан үүргээ биелүүлэхтэй нь холбогдуулан хүч хэрэглэж эсэргүүцсэн” гэдэг нь Гадаад харилцааны яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Нямдоржийн Анхбаяртай холбоотой хэрэг болж таарч байна. Дээрх хэргүүдийг мөрдөн шалгаж байх хугацаанд өмнөхийн адил “хэргийн шалгалтад саад учруулж болзошгүй” гэдэг үндэслэлээр таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч, хорих 461-р ангид цагдан хориод байсан шийдвэрээ өчигдөр шүүх дахин өөрчилжээ.

Товчхондоо хууль хяналтын байгууллагууд, шүүх, прокурорынхон Д.Мөнх-Эрдэнэ гэдэг хүнээр чухам “хулгана барьсан муур” шиг л тоглож байна. Ил харагдаж байгаа нь л Д.Мөнх-Эрдэнэ болохоос биш өөр хэдэн Мөнх-Эрдэнээр ингэж наадаж байгааг хэн мэдлээ.

Сануулахад, прокурорын байгууллага гүйцэтгэх эрх мэдлийн харьяанд байдаг босоо удирдлагатай тогтолцоо учраас хууль гэхээсээ хүн засагладаг, дээрээс өгсөн даалгаврыг үг дуугүй биелүүлдэг нь бүр ил цагаан болсон зүйл. Тэнд бол хүний эрх, хуулийн шударга ёсны тухай барагтай яригдахгүй. Харин шүүх бол хэнээс ч хараат бус, зөвхөн хуульд захирагдаж, нотлох баримтад үндэслэж шийдвэрээ гаргах ёстой. Хэрвээ прокурор “Мөрдөн байцаалтад саад учруулах нөхцөл байдал тогтоогдсон” гэвэл шүүх тэр дагуу нь нотлох баримт шаардах үүрэгтэй. Түүнээс биш “Үндэслэл байна аа“ гэнгүүт нь “Аан заа” гээд алх цохидог, дараа нь “Уучлаарай, нотлох баримт олдсонгүй ээ” гээд шийдвэрээ буцаадаг байж болохгүй.

Гэвч энэ бол шүүх хуулиа мэдэхгүй байна гэдгээс илүү шүүхийн хараат бус байдал алдагдсаны тод жишээ юм. Санаж байна л даа, саяхнаас Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ нэг зүйлийг тоть шиг давтаж байгаа. Шүүх хараат бусаар ажиллахгүй, шударга шийдвэр гаргахгүй байна. Өмнөх хоёр Ерөнхийлөгчийн томилсон шүүгч нар одоо хүртэл ажиллаж байна гэж ярьдаг. Тэгвэл Д.Мөнх-Эрдэнийн “кэйс”-ээс харахад шүүх нь прокуророосоо, Засгийн газрын байгууллагаасаа бас хараат болчихсон юм байна. Прокурор хүсэлт тавиад үндэслэлээ хэлсэн бол шүүхэд хуулийн зарчим, үндэслэл бүхий нотолгоо гэдэг зүйл огт хэрэггүй болсон юм байна гэж харахад хүргэлээ. Эцэст нь Ерөнхий сайд, гүйцэтгэх засаглалын зүгээс шүүх рүү хийж байгаа удаа дараагийн дайралтууд ч гэсэн шүүхийн хараат бус байдалд халдаад байгаа юм биш биз.

Б.СЭМҮҮН

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
М.Баяраа: Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд арга билгийн хэв загвартай "Сакурагийн төгөл" байгуулж байна 2 цаг 43 мин Нийслэлийн 20 байршилд явган зам барих ажил үргэлжилж байна 2 цаг 47 мин Ногоон байгууламжийн арчилгаа хийх ААН-үүдтэй гурван жилийн гэрээ байгуулжээ 2 цаг 52 мин Даваа гаригаас халуун ус хязгаарлагдах БАЙШРЛУУД 3 цаг 48 мин "Украин бие бүрэлдэхүүн, зэвсэг техникийн ихээхэн хохирол амссан" 4 цаг 31 мин "Украин сөрөг довтолгоондоо маш сайн бэлтгэсэн" 5 цаг 22 мин Украины Каховкын усан цахилгаан станцын нутаг дэвсгэрт онц дэглэм тогтоов 5 цаг 27 мин Tech is open… 5 цаг 54 мин БАЙТ ХАРВАА: Улаанбаатар хотын аварга шалгаруулах тэмцээн маргааш эхэлнэ 6 цаг 4 мин Угаартсан иргэдийн талаарх үнэн зөв мэдээллийг ард түмэнд өгөх хүсэлтийг гаргав 6 цаг 52 мин Сонголтын золиос 7 цаг 22 мин З.Шинэчагтага зургаа дахь тулаанаа ОХУ-ын тамирчны эсрэг хийнэ 7 цаг 54 мин Х.Нямбаатар: Интерполоор 47 хүн эрэн сурвалжилж байгаагаас 25-ынх нь байршлыг тогтоосон 8 цаг 31 мин Б.Пүрэвдорж: Эдийн засаг сайжирсандаа төсвийн орлого нэмэгдээгүй. Бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтөөс үүдэж НӨАТ, гаалийн татвар нэмэгдсэнтэй холбоотой 9 цаг 14 мин Мэрэгч амьтнаас хүнд халдварладаг халдварт өвчний тандалт, судалгаа хийнэ 9 цаг 38 мин УИХ: Сонгуульд нэр дэвших эмэгтэйчүүдийн квотыг 40 хувь болгох саналыг дэмжлээ 9 цаг 51 мин Нийслэлийн ойн сангийн 190 га талбайд ойн цэвэрлэгээ хийж, мод бэлтгэнэ 10 цаг 12 мин Дөч, Тавин мянгатыг дахин барилгажуулахдаа хуучин маягийг хадгална 10 цаг 29 мин Ойрын хоногуудад ихэнх нутгаар хална 10 цаг 47 мин Монгол, Орос, Хятадын Худалдаа, эдийн засгийн XVI чуулган үргэлжилж байна Өчигдөр 16 цаг 38 мин
iИх уншсан
Эдийн засагт халтай макро эдийн засгийн ЗОРИЛТУУД ба ХЭМЖҮҮР... Л.Гантөмөртэй, эсвэл Л.Гантөмөргүй АН С.Баясгалан: Эдийн засгийн коридор, хамтарсан төслүүдээ эхлү... Үндсэн хуулийн өөрчлөлтөөс болж "үхэх" нь хэн бэ? Ц.УЯНГА: Хүчний байгууллага ОХУ-ын захиалгаар хөдөлж, намайг... Улстөрчид нь эх орноо тонодоггүй байсан бол Монгол Улс Азийн... Эвлэрлийн бамбай руу чинь эвдэрлийн сум шидээд байна, АН-ынх... БАЙТ ХАРВАА: Улаанбаатар хотын аварга шалгаруулах тэмцээн ма... Б.Пүрэвдорж: Эдийн засаг сайжирсандаа төсвийн орлого нэмэгдэ... Монгол, Орос, Хятадын Худалдаа, эдийн засгийн XVI чуулган үр... БНСУ-д баривчлагдсан Л.Мөнхбат “Юу ч санахгүй байна” гэснээс... Тэтгэвэр 58-280 мянгөн төгрөгийн хооронд нэмэгдэнэ Дархан цаазат, байгалийн цогцолборт газарт нэвтрэхэд 3000-50... Хөгжлийн банк өөрийн өмчлөлд шилжсэн дараах үл хөдлөх хөрөнг... Б.Жавхлан: Тэтгэврийн зөрүүг итгэлцүүрээр арилгаж, ойролцоо ... 21 настай эрэгтэй согтуурсан үедээ эхнэрийнхээ амийг хохироо... ЗАСВАР: Өнөөдрөөс эхлэн халуун ус хязгаарлах байршлууд Х.Нямбаатар: Киргизид манай ААН, байгууллагуудын хөрөнгө ору... Нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмж, хүүхдийн мөнгө олгох Х... DEBUT ARCHERY: Байт харваа сонирхогч болон анхлан сурагчдын ...
Top