Дэлхийн удирдагчид болон уур амьсгалын идэвхтнүүд ням гаригт эхлэх НҮБ-ын Уур амьсгалын асуудлаарх COP27 уулзалтад оролцохоор Египетийг зорьж байна.
Египетийн Шарм-эль-Шейх хотод хоёр долоо хоног үргэлжилэх хэлэлцээ хурцадмал үед болж буй юм. Өнгөрсөн жил Шотландад болсон дээд хэмжээний уулзалтаас хойш уур амьсгалын эсрэг үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэхээр тохиролцсон 193 улсаас ердөө 26 нь илүү амбицтай төлөвлөгөөгөө хэрэгжүүлээд байна.
Таймсийн тус COP27 хэлэлцүүлгийг 11 дэх удаагаа сурвалжлах гэж байгаа сэтгүүлч Лиза Фридман энэ сэдэвт илүү дэлгэрэнгүй дүгнэлт хиж, дараах тайлбарыг бичжээ.
Өнгөрсөн жил хүчирхэгжүүлсэн зорилтоо дэвшүүлж чадаагүй улс орнууд COP27-оос өмнө зорилтуудаа шахаж биелүүлэх төлөвтэй байсан. Мөн эмзэг орнуудыг хамгаалах асуудал уулзалтын үеэр хэлэлцэх асуудлын жагсаалтад үнэхээр чухал байх болно.
Энэ жил Пакистан хөгжиж буй орнуудын бүлэг болох G77-г тэргүүлж байгаа тул Пакистаны удирдагчид дэмжлэг хэрэгтэй байгаа орнуудад үзүүлэх тусламжийн асуудалд хамгийн түрүүнд оролцох болно. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухайд нүүрсний уурхайд канари болдог жижиг арлын улсууд болон Ази, Африкийн маш эмзэг орнуудаас бид энэ сэдвээр олон зүйлийг сонсох болно.
Тиймээс бид хөгжиж буй орнууд эрс байр сууриа илэрхийлж, баян улс орнуудыг өөрсдийн үүсгээгүй боловч шийдвэрлэх ёстой асуудлынхаа нөхөн төлбөрийг өгөхийг уриалахыг харах болно.
Олон улс орнууд уур амьсгалын асуудлаарх амлалтаа биелүүлэхийн тулд энэ жил урагшлахад маш хэцүү байна.
Герман нүүрс рүү буцаж байна. Ерөнхийлөгч Байден газрын тос олборлогч орнуудыг богино хугацаанд илүү их газрын тос олборлохын тулд түшиглэж байна. Хэдхэн жилийн өмнө Европт сэргээгдэх эрчим хүчээ төвлөрүүлэхийн тулд Африкт шахалт үзүүлж байгааг та харж байхад Европын улс орнууд Африкийн орнуудыг илүү их хий хөгжүүлэхийг шахаж байна.
Гэхдээ олон удирдагчид газрын тос, байгалийн хийн нийлүүлэлтэд богино хугацаанд анхаарлаа төвлөрүүлэхийн зэрэгцээ чулуужсан түлшнээс татгалзахыг зорьж байна. Үнэн хэрэгтээ Олон улсын эрчим хүчний агентлаг өнгөрсөн сард дайн нь цэвэр эрчим хүч рүү шилжих үйл явцыг хурдасгаж чадна гэж мэдэгдсэн. COP27 нь удирдагчид ойрын хугацааны эрчим хүчний хэрэгцээгээ хангахын зэрэгцээ уур амьсгалын өөрчлөлтөд нухацтай хандаж байгаа эсэхийг харах нэг газар байх болно.
2015 онд Парисын хэлэлцээрийг байгуулах боломжтой болсон нь АНУ, БНХАУ-ын хамтын ажиллагаа юм. Хамгийн том бохирдуулагч хоёр улс утааны зорилтыг бий болгох үүрэг хүлээсэн нь баялаг, хариуцлагын бүх түвшинд байгаа бүх улс орон гэрээ байгуулах үндэс суурийг тавьсан юм.
Тийм ээ, бид ч бас жүжиглэх болно
Энэ жил АНУ, Хятад хоёр ямар нэгэн хамтарсан зүйл хийнэ гэж төсөөлөхөд хэцүү байна. Мөн урт хугацаанд дэлхийн хамгийн том ялгаруулагчид хамтран ажиллахгүйгээр дэлхий хэрхэн аюулгүй температурт үлдэхийг харах боломжгүй юм.
Хэдийгээр энэ удаагийн уулзалт 27 дахь удаагаа болж байгаа ч уур амьсгалын өөрчлөлт урагшилсаар байгаа. Энэ удаад ямар нэг зүйл өөрчлөгднө гэх дунд зэргийн хүлээлттэй байна. Том COP, жижиг COP гэж байдаг бөгөөд таван жил орчим тутамд шийдвэр гаргах томоохон протокол байдаг. Киото, Парис, Глазго зэрэг. Энэхүү уулзалт, хэлэлцээнээс аливаа зүйлийг зөв чиглэлд урагшлуулах гэрээ, хэлэлцээрүүд байх болно гэж найдаж байна. Гэхдээ бидний эрэлхийлэх зүйл бол засгийн газрууд эдгээр дээд хэмжээний уулзалтууд дээр амласан амлалтаа биелүүлэх эсэх юм.
Б.Бүжлхамаа
