x

Дэлхийн яруу найргийн өдөрт зориулав

Б.Ринчен

"Монгол хэл"

Чихину чимэг болсон аялгуу сайхан Монгол хэл
Чин зоригт өвөг дээдсийн минь өв их эрдэнэ
Сонсох бүр яруу баялгийг гайхан баясч
Сод их билэгт түмэн юүгээн бишрэн Магтмуу би

Урьдын бэрх цагт Монгол улсын хэт заяаг
Уйтгарлан бодоход урам зоригийг мину сэргээсэн
Өөдлөн дэвшихийн төгс хувьтайд нь итгүүлсэн
Өрнөн бадрахын шинж нь бүрдсэн өвгөдийн минь хэл

Мөрөн гол цутгалант ширгэшгүй их далай мэт
Мөнхөд үр ач нарын залгамжаар бадранхан дэлгэрч
Хөндий цээжинд орогч бүгдийг нэвтэрх чадалт
Хөгжим мэт яруу баясгалант Монгол хэл минь

Өсөх наснаас өтлөх насан хүртэл
Өдөр бүр үгсийн эрдэнийг чинь баярлан түүнэм
Түм түмэн үеийн оюун билгийн үлэмж сангийн үүдий чинь
Түлхэх бүр сэтгэл сэргэн магнайн үрчлээ тэнийнэм

Түгшүүрт бэрхийг даван туулсан баатар түмний минь
Түвшнээ соёл эрдэнэ юүгээн мандуулахын гэгээн улирал нээгдсэнд
Сэлбэлгүй сэцэн оюутан хэл юүгээн хөгжүүлье хэмээн
Сэтгэл урмас бадран бахдам уу, үсэн буурал өтгөс би

Хутаг өлзий бүрдсэн хувь их заяат түмний минь
Хурц авъяаст хөвгүүд дүү нар халуун элэгтэн хотлоор
Эгшиг сайхан Монгол хэл юүгээн нэн хайрлан дээдэлж 
Энхрийлэн бадруулахын бат зориг төгс юутай сайхан

Чихину чимэг болсон аялгуу сайхан Монгол хэл
Чин зоригт өвөг дээдсийн минь өв их эрдэнэ
Сонсох бүр яруу баялгийг гайхан баясч
Сод их билэгт түмэн юүгээн бишрэн магтмуу, би


1999 оны ЮНЕСКО-гийн Ерөнхий конференцийн 30 дугаар чуулганаас Дэлхийн яруу найргийн өдрийг (World Poetry Day) Гуравдугаар сарын 21-нд тэмдэглэж байх шийдвэр гаргасан байдаг.

Энэ баярыг хамгийн анх ЮНЕСКО-гийн төв байр байдаг Парис хотноо тэмдэглэжээ.

Сонирхотой баримтууд:

  • "Поэзия" гэсэн үг нь эртний грекийн poieo – бүтээх, зохиох, барих, байгуулах үгнээс гаралтай.
  • Хамгийн эртний сүлд болсон шүлэг МЭӨ ХХIII зуунд бүтээгдсэн гэх. Тахилчин эмэгтэй, яруу найрагч Эн-хеду-ана (En-hedu-ana) бичсэн гэдэг. Тэр өнөөгийн Ираны нутаг дахь Урыг байлдан эзэлсэн аккадын Саргон хааны охин гэхээс өөр намтар үгүй. Эн-хеду-ана сарны бурхан Нанна түүний охин үүрийн цолмон Инанагийн тухай шүлэглэж байжээ.
  • Сэргэн мандалт хүртэл шүлэг нь гоо үзэсгэлэнгийн зайлшгүй байх ёстой нөхцөл гэж үзэгдэж иржээ.
  • Хятадын эзэн хаан Цяньлун XVIII зуунд захирч байхдаа муу шүлэг бичсэн хүнийг цаазлуулдаг байжээ.
  • Пушкины зохиолд 22 мянган өөр өөр үг тааралддаг бол Лермонтовын зохиол тэр нь 15 мянга байдаг.
  • Оросын яруу найрагт хус, хуш, царс гэсэн гурван модны нэр хамгийн ихээр тааралддаг.
  • Хамгийн анх Яруу найргийн өдөр 1938 онд Америкийн Огайо мужид гарч ирсэн ба түүнийг яруу найрагч эмэгтэй Тесса Суизи Уэбб санаачилсан ба баярыг эртний Ромын яруу найрагч Вергелийн төрсөн аравдугаар сарын 15-нд тэмдэглэжээ.
  • Шүлэг унших нь тархины ажиллагааг идэвхжүүлдэг гэж Ливерпулийн их сургуулийн эрдэмтэд дүгнэжээ.

М.ЦОГТ

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Үл хөдлөх эд хөрөнгийн татварыг бодитоор үнэлж, нэмнэ 13 цаг 20 мин “Оюутан цэрэг” хөтөлбөрт анх удаа 1500 оюутан хамрагдаж байна 14 цаг 24 мин Латви улсад их хэмжээний мөнгө хадгалж байсан Монгол иргэний хөрөнгийг битүүмжлэх шийдвэр гарчээ 17 цаг 42 мин Хуулийн төсөл боловсруулагчдын анхдугаар сургалтад оролцогчид гэрчилгээгээ гардлаа 18 цаг 20 мин Байт харваа сонирхогчдын II дугаар тэмцээн Зургадугаар сарын 3-нд эхэлнэ 18 цаг 36 мин Амьд донороос элэг шилжүүлэн суулгах “iLDLT Colloquium” группийн олон улсын хурал Улаанбаатар хотноо боллоо Уржигдар 19 цаг 16 мин БНСУ-д амьдарч байгаа Монгол иргэдийн нөхцөл байдлын судалгааг авч байна Уржигдар 17 цаг 16 мин Зургадугаар сард хур тунадас ахиу орох төлөвтэй байна Уржигдар 17 цаг 12 мин "Авто замын бүтээн байгуулалтад хамгийн тулгамдсан асуудал нь газар чөлөөлөлт" Уржигдар 16 цаг 39 мин “ILDLT colloquium- 2023 Ulaanbaatar” эрдэм шинжилгээ, онол практикийн олон улсын хурал боллоо Уржигдар 16 цаг 31 мин “Digital SME-2023” арга хэмжээг амжилттай зохион байгууллаа Уржигдар 15 цаг 51 мин Г.Занданшатар: Номын гэгээн давлагаа дэлгэрүүлэх нь энэхүү өдрүүдийн учир утга юм Уржигдар 15 цаг 38 мин “Journey to Universal Beijing Resort” урамшуулалт аян эхэллээ Уржигдар 15 цаг 16 мин “Илүү их уншъя” уриан дор Үндэсний номын баяр эхэллээ Уржигдар 14 цаг 09 мин Л.Оюун-Эрдэнэ: “Боомтын сэргэлт”-ийн үр дүн гарч байна, одоо “Аж үйлдвэржилтийн сэргэлт”-д онцгой анхаарна Уржигдар 13 цаг 32 мин 126 бол зөвхөн тоо. Зарчмаа ч гэсэн хамтад нь тохиръё Уржигдар 13 цаг 13 мин УИХ-ын Тамгын газар Үндэсний нийтийн номын сантай хамтран ажиллах санамж бичиг байгууллаа Уржигдар 12 цаг 14 мин О.Амартүвшин: "ТОП-100"-д эрэмбэлэгдсэн компаниуд хөрөнгийн зах зээл дээр гарахад олон хөнгөлөлт, урамшууллыг санал болгоно Уржигдар 11 цаг 46 мин Бүгд Найрамдах Киргиз Улсын Гадаад хэргийн сайд Ж.Кулубаев манай улсад айлчилна Уржигдар 11 цаг 17 мин Э.Одбаяр: Эрх баригчид нүүрсний хулгайн сонсголыг сонгууль өнгөртөл хийхгүй нь тодорхой болчихлоо Уржигдар 10 цаг 18 мин
iИх уншсан
Л.Гантөмөрийн охиныг оруулж ирснээрээ МАН-ын пиар жинхэнээсэ... Шилдэг 100 компанийн жагсаалт шинэ жишиг тогтоолоо Иргэдийн боломжийг бага, дунд боловсролоос нь эхэлж хулгайлд... Хорих 425 дугаар ангийн эргэлтийн байранд хүмүүжигч эр эхнэр... Ц.Энхбаяр: Үүргээ биелүүлсэн 13 цагдааг яллах чухал биш, тэд... Э.Одбаяр: Эрх баригчид нүүрсний хулгайн сонсголыг сонгууль ө... Донтолт гэж яг юу вэ? Эммануэл Макрон Монголд саатсан ЕСӨН ЦАГ Байт харваа сонирхогчдын II дугаар тэмцээн Зургадугаар сарын... 126 бол зөвхөн тоо. Зарчмаа ч гэсэн хамтад нь тохиръё Зургадугаар сард хур тунадас ахиу орох төлөвтэй байна М.Тулгат: АН барууны үзэл баримтлалтай залуусыг олноор элсүү... Францын ерөнхийлөгчид цэцэг өргөсөн монгол охины бяцхан түүх... Уулархаг нутгаар нойтон цас орж, сэрүүснэ З.Ойдов: Монтреалийн олимпод луйвар ороогүй бол би түрүүлэх ... Согтуудаа хүний амь хөнөөж зугтаасан 33 настай эрэгтэйг бари... ШШГЕГ: Хорих ангийн удаан хугацааны уулзалтын өрөөг харуул б... Ч.Хүрэлбаатар: Намайг муулах яах вэ. Хөрөнгө оруулагч нараа ... Д.Урианхай: Зорилгогүй амьдралын цаг хугацаа бол хамгийн эмг... ЦЕГ: Сурагчид нэгнээ зодсон асуудлыг шалгаж байна
Top