x

Биеэ үнэлэх нь гэмт хэрэг мөн үү?

-Мөнгөө төлсөн үү?

-Төлсөн

-Тэгээд бэлгийн харьцаанд орсон уу?

-Яг орж байсан чинь цагдаа ирээд хаалга нүдээд...

Ийм нэг яриа 20-иод насны залуу, 30-аад насны сэтгүүлч эмэгтэй хоёрын дунд болов. Айлын хүүхэнтэй гардсан нөхрөө эхнэр нь байцааж байгаа,  эсвэл гадуур хоноод ирсэн хүүхдээ ээж нь зандарч байгаа мэт дүр зураг.

Араас нь цагдаагийн ажилтны “Аав, ээжийнхээ сургалтын төлбөрт өгсөн мөнгөөр биеэ үнэлэгч авч байна. Биеэ үнэлэлтийг өөгшүүлж байна” гэх яллагаа. Уламжлал ёсоор "шүүхийн шийдвэрийг" сэтгүүлч уншсан байх л даа.  

"Эцэг эхийнхээ хуруу хумсаа хуйхлан байж" /гэж манайхан ярих дуртай/ цуглуулсан мөнгийг биеэ үнэлэгчид зориулсныг ойлгож байна л даа. Зөвтгөл алга. Гэхдээ үүнд санаа зовох ёстой хүн нь хөөрхий тэр оюутан, түүний эцэг эх болохоос биш дугаар хорооны цагдаа, эсвэл сэтгүүлч биш. Тэдний өмнөөс харамсах болон яллах эрх байхгүй.

Нөгөө  муу оюутан залуугийн ар шилнээс нь тулгаж зураг аваад дуу хоолойг нь яг хэвээр нь дамжуулсан. Найз нөхөд, аав, ээж, ах дүү нь олж харвал хөөрхий залуу дууслаа. Аль хэдийн олон нийтийн сүлжээнд тавигдсан болохоор бараг таниа л даа. Манай хөдөөнийхөн бол нөгөө “голоор нэг наадам” гэдэг шиг юм болно. Мэдээ, мэдээлэл дамжуулна гэхэд арай л бас хэтрүүлэх юм аа. Юун нөгөө хүний эрх, хувь хүний нэр төр, алдар хүнд...

Прокурор хүний ярьсан нэг зүйл бий. Бас л болсон үйл явдалтай зарим талаар төстэй. Үе насны хоёр залуу нэг бүсгүйтэй тохиролцоод, мөнгөө төлөөд бэлгийн харьцаанд орсон. Маргааш нь бүсгүй хүчиндсэн гээд цагдаад гомдол гаргачихсан. Ар гэрийхний шахалтаас болсон уу, ашиг хайсан уу? гэдгийг мэдэхгүй. Гэвч нөгөө хоёр залуу хэдэн сар, жилээр цагдаа, шүүхээр явсны эцэст шүүх хурлын өмнө хөтлөлцөөд байшин дээрээс үсэрчихсэн. Хүний нэр төр гэдэг ийм хэврэг, эмзэг зүйл.

Биеэ үнэлэх нь гэмт хэрэг үү?

2015 онд баталсан Эрүүгийн хуулийн 12-р зүйлд "Хүний бэлгийн эрх чөлөө, халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг"-т хүчиндэх, бэлгийн дур хүслээ ёс бусаар хангах, бэлгийн мөлжлөг буюу бусдын биеийг хүчээр үнэлүүлэх, насанд хүрээгүй хүүхэдтэй бэлгийн харьцаанд орох, биеэ үнэлэхийг зохион байгуулахыг гэмт хэрэгт тооцсон байна. Тэгэхээр биеэ үнэлэх нь гэмт хэрэг мөн үү?

Харин 1998 онд баталсан Садар самуунтай тэмцэх тухай хуульд 4.1"Биеэ үнэлэхийг хориглоно", 4.2 "Бусдын биеийг үнэлүүлэхийг хориглоно" гэсэн байна. Тэгэхээр дээр авсан жишээ буюу биеэ үнэлэгч, түүнээс үйлчилгээ авагч хоёр нь хуулиар хориглосон зүйлийг хийсэн үү гэвэл хийсэн. Гэхдээ Эрүүгийн хуульд заасан гэмт хэрэг буюу "нийгэмд аюултай үйлдэл, эс үйлдэхүй"-г хийгээгүй болж таарлаа.

Ардчилсан нийгэмд хүний нэр төр, алдар хүнд гэдэг зүйл хамгийн өндөрт байдаг. Хэн нэгний эрх ашигт хохирол учруулаагүй, бусдад аюул занал болоогүй тохиолдолд хэн ч хэний ч хувийн орон зай руу халдах эрхгүй. Тэр тусмаа буудлын өрөө, орон байрт нь хүчээр орж, ор дэвсгэрийг нь сөхөж, бичлэг хийнэ, бусдад дамжуулна гэдэг бол эсрэгээрээ Эрүүгийн хуулиар хориглосон үйл ажиллагаа. 

Тэгэхээр биеэ үнэлэх нь хуулиар хориглосон зүйл мөн хэдий ч тэмцэх арга зам нь буруу байна аа гэсэн үг. Ядаж л мэдээ, мэдээллээ дамжуулахдаа бусдыг хайрладаг, ард нь ар гэр, амьдрал бий гэдгийг бодож, тооцож байж нийтэлж, нэвтрүүлдэг баймаар. Хуулийн байгууллага, нийгмийг сэхээрүүлэх гээд яваа сэтгүүлчид нь ядахдаа хүний нэр төр, алдар хүнд гэдэг зүйлд арай жаахан болгоомжтой, хүнлэг ханддаг болмоор байна.

Б.ЗАЯА

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьдрал илүү дордоно 11 цаг 18 мин “Увс нуур гал”-ын сорилго барилдаанд Дархан аварга Н.Батсуурь түрүүллээ 13 цаг 27 мин Зарим авто замын хөдөлгөөнийг түр хязгаарлаад байна 13 цаг 35 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан 13 цаг 40 мин Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна! 13 цаг 43 мин Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар хүрэлцэн ирлээ 13 цаг 47 мин Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв 2025-07-04 Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан нэмэгдэв 2025-07-04 Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлалаа 2025-07-04 Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гуравдугаар гараа Дарханд болно 2025-07-04 Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан мөрдөн шалгаж байна 2025-07-04 Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвээр байна 2025-07-04 Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа 2025-07-04 Толгойтын хөл бөмбөгийн талбай, спорт цогцолборын ажил 75 хувьтай байна 2025-07-04 Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээр үнэлдэг болно 2025-07-04 Эрчим хүчний эрх чөлөө 2025-07-04 Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй 2025-07-04 Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 2025-07-04 Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв 2025-07-04 Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв 2025-07-04
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ...
Top