Эрүүл мэндийн яамнаас мэдээлснээр өнөөдөр /2020.02.12/ өглөө 10.00 цагийн байдлаар коронавирусийн хардвараар 1112 хүн нас барж, халдвар авсан хүний тоо 44886-д хүрсэн байна. Мөн энэ өвчнөөр өвчилсөн 4638 хүн эдгэрч, эмнэлгээс гарсан гэв.
Хятад улсад зөвхөн өчигдрийн байдлаар шинэ төрлийн коронавирусийн халдварын 2015 тохиолдол бүртгэгдэж, уг өвчний улмаас 97 хүн нас баржээ.
Харин манай улсын хувьд Өвөрхангай, Хөвсгөл, Баян-Өлгий, Хэнтий аймгууд, Гашуунсухайт боомтод сэжигтэй тохиолдлууд бүртгэгдлээ. Өвөрхангай, Хэнтийд гарсан тохиолдлууд дээр шинжилгээний дүн “сөрөг” гарсан гэх авч тэр ч бас баталгаатай бус болоод байна. Дээр нь халдварын голомт болсон БНХАУ-ын Ухань хотоос 31 монгол оюутныг эх оронд нь авчирсан. Эхнээсээ шинжилгээний хариу гарч, ар гэрт нь буцааж эхэлсэн талаар өнгөрөгч даваа гаригт мэдээлсэн билээ.
Гэвч харамсалтай нь өвчний шинж тэмдэг илрэх цаг хугацаа уртассаар байгаа мэдээлэл түгшүүр төрүүлж эхэллээ. Уг өвчинтэй тэмцэж буй БНХАУ-ын судлаачид шинэ төрлийн коронавирусийн нууц үе таамаглаж байснаас 10 хоногоор удаан буюу 24 хоног байж болзошгүй гэв. Судалгааг 2003 онд SARS-ийг илрүүлж байсан доктор Жун Наншань тэргүүтэй эрдэмтэд хийсэн байна. Тэгэхээр манай ХӨСҮТ-ээс өгч буй “сөрөг” гэдэг хариулт хэдхэн хоногийн дараа “эерэг” болж өөрчлөгдөх магадлал их байна аа гэсэн үг.
Хэрвээ тэгвэл “шинэ вирусын халдвар илэрсэнгүй” гээд хяналтаас гаргасан бүх тохиолдлууд бидний хувьд шинэ төрлийн “бактерлогийн зэвсэг” болж хувирна гэсэн үг. Харин манай улс, эрүүл мэндийн салбар маань энэ өвчинтэй тэмцэхэд бэлэн үү?
Өнгөрөгч даваа гаригт Эрүүл мэндийн сайд Д.Сарангэрэл “Халдвартын эмнэлэг, Цэргийн төв эмнэлэг, “Оточ манал” эмнэлгүүдэд 800 хүртэл ор гаргах боломжтой” гэсэн билээ. Хэрвээ энэ өвчин бодитоор ороод ирсэн тохиолдолд энэ хангалттай юу? Эсвэл манай эмч, эмнэлгийн ажилтнуудын хүний нөөц, хүчин чадал гурван тусдаа эмнэлэг дээр тус тусдаа ажиллаж чадах уу? Яагаад нэг эмнэлгийг тусгаарлах тухай биш, нэг хэсэг эмнэлэг дээр тус тусад нь тасаг байгуулах тухай ярих болов. Тэр тоолонгоор халдварын тархалт, эрсдэл нэмэгдэнэ. Тэдгээр эмнэлэгт байгаа бусад өвчтөнүүдийг эрсдэлд оруулна гэсэн үг.
Одоог хүртэл манайд шинэ коронавирусын халдвар орж ирээгүй шалтгааныг зарим нь “Эрүүл мэндийн яам, хил гаалийнхан сайн ажиллаж байна, халдвараас сэргийлж чадаж байна” хэмээн “омогших” хандлагатай байсан. Гэвч тийм биш байсныг сүүлийн үед нэмэгдэж буй сэжигтэй тохиолдлууд нотолж байна. Өнөөдрийг хүртэл шинэ вирусын халдвар тогтоогдоогүй байгаа шалтгаан нь ердөө манай улсын хүн амын тоотой холбоотой.
Магадлалын онолоор бол тэрбум хүнтэй Хятадад илэрч байгаа халдварын тохиолдлыг гурван сая хүнтэй Монгол Улсын хүн ам дээр буулгаад үзвэл дор хаяж 30 дахин бага гэсэн үг. Харин нэгэнт илэрсний дараа магадгүй 30 дахин хурдан тархах болно. Цөөн хүн амтай байгаа нь гадаад талдаа бидний давуу тал болж байсан бол нэгэнт халдвар ороод ирсний дараа дотоод талдаа сул тал болж хувирна.
Харин тэр үед бидэнд коронавирусийн халдвартай тэмцэх бодит боломж, эм, эмнэлгийн хүчин чадал маань хэр вэ? "Маскаа зүү" гэхээс өөр хийж чадах зүйл манайд байна уу?
Б.ЗАЯА
Сэтгэгдэл (5)