Асуулт–Хариулт
Нүдээ ядраахгүйн тулд дэлгэцнээс аль хир хол байх ёстой вэ?
Сунгасан гарын зайд
Эмнэлэгийн тогтоосон хэм хэмжээгээр, хамгийн тохиромжтой зай нь цахим төрөөрөмжийн дэлгэцнээс 60–70 см, хамгийн бага байж болох зай нь 50 см гэж заасан байдаг. Мониторын дэлгэцийн 27 инчийн диагоналийг аль болохоор томсгох шаардлагатай. Гэхдээ эдгээр хэм хэмжээг барьсан ч компьютерын ард удаан суухад нүд хуурайшин ядардаг. Нүд чавчлах нь ховор болоод ирдэг.
Галактика гэсэн үг хэрхэн үүссэн бэ?
Грекийн "γαλαξίας-галаксиас" гэсэн үгээр эртний грекчууд Тэнгэрийн заадсыг нэрлэж байв. Тэр нэр нь "γάλα-гала" гэсэн сүү гэдэг үгнээс үүдэлтэй. Манайхан Тэнгэрийн заадас гэдгийн гадаадад Сүүн зам гэж хэлэх нь их. Тэр нь сүү цацсан мэт харагддагаас...
Өөндөг яагаад цагаан болон хүрэн байдаг вэ?
Тэр нь тахианы үүлдэр болон тэжээлээс хамаатай гэнэ.
Өндөгний өнгө нь өд сөднийх нь өнгө шиг удамшил юм. Тахиа ба бусад гэрийн тэжээмэл шувуудын өндөгний хальсны өнгө нь түүний үүлдэрээс бас хамаардаг. Леггорн үүлдрийн тахианы өндөг цагаан, виандотынх нь хүрэн, өмнөд америкийн араукана тахианы өндөг цэнхэр байх жишээтэй. Гэхдээ нэг үүлдрийн тахианы өндөглөгч нар заримдаа өөр өөр өнгийн өндөг гаргах нь бий. Хүрэн өнгийг өндөг тээх үеэр пигмент протопорфирин гарган өгдөг. Бас өндөгний өнгөнд тахианы хоол нөлөөлдөг. Амин дэм дутагдах нь өндөгний хальсны өнгийг сулруулж өгдөг. Гэхдээ хальсны өнгө нь өндөгний чанарт нөлөөлдөггүй гэнэ.
Ямар шавж хамгийн урт настай вэ?
АНУ-д цөгөрзгөнийн нэг төрлийн шавжны амьдрал 17 жил хүртэл үргэлжилнэ. Харьцуулбал тэдний хамаатан садан нь 3-4 жилийн настай. Америкийн цөгөрзгөнө амьдралын хугацааныхаа ихэнхийг газар дор өнгөрүүлдэг байна. Гадагш гаран өндгөө цацахын тулд дөнгөж таван долоо хоногийг ашиглана. Модонд өндгөө цацаад тэд үхдэг.” Харин дөнгөж гарсан авгалдайнууд нь газарт унан хөрс нүхлэн газар дор ороод модны үндсэнд бэхлэгдэн тэдний шүүсийг сорон 17 жилийг өнгөрөөнө. Эд нар ер нь хамгийн урт настай шавьжууд бололтой.
М.ЦОГТ
