x

Үндсэн хуулийг өөрчлөх нь хариуцлага болохоос харамж биш

Өчигдөр УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг үргэлжлүүлэн хэлэлцэж, хуралдаанд оролцсон 62 гишүүний 61 нь буюу 98,4 хувиар дэмжжээ. Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах журмын тухай хуульд заасан “Нийт гишүүдийн 2/3 дэмжсэн байх” шаардлагыг хангасан тул хуулийн төслийг хоёр, гурав дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр УИХ-ын ажлын хэсгийг байгуулав.

Ажлын хэсгийг Ө.Энхтүвшин гишүүн ахалж, бүрэлдэхүүнд Д.Лүндээжанцан, Б.Тогтохсүрэн, С.Бямбацогт, Х.Нямбаатар, Ц.Нямдорж, Л.Оюун-Эрдэнэ, Д.Оюунхорол, Ж.Мөнхбат, Ц.Мөнх-Оргил, Л.Болд, Ж.Батзандан, Я.Санжмятав, Д.Эрдэнэбат нарын гишүүд багтав. Мөн тэдэн дээр хуулийн төслийг боловсруулсан хуучин ажлын хэсэг нэмэгдэж ажиллана.

Ямартай ч гурван парламент дамжин яригдсан Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг энэ удаагийн парламент батлах нөхцөл нь бүрдчихлээ. Өмнөх гурван удаагийн парламентад улс төрийн хоёр том нам ойролцоо суудалтай байхдаа зөвшилцөлд хүрч, хийж чадаагүй Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг энэ удаа үнэмлэхүй олонхи суудал авсан нам дангаараа өөрчлөх бололцоотой гэж ажиглагчид хэлж байна. (Одоо ч эс бол дахиад 20 жилээр ухарна) Харин ямархуу түвшинд энэ өөрчлөлтийг хийж чадах вэ, өмнөхөөсөө сайжруулах уу, муужруулах уу? гэдэг нь дараа дараачийн хэлэлцүүлгээс харагдах биз.

Өнгөрсөн хоёр өдрийн хэлэлцүүлгээс харахад гишүүдийн дунд хэлэлцэж байгаа асуудлаасаа тэс өөр юм яриад сууж байсан нөхөд олон бий. Энэ чинь нэмэлт өөрчлөлт үү, шинэчилсэн найруулга уу? гэх мэт “танин мэдэхүйн” чанартай асуулт тавих хүн ч нэг бус. Ер нь бол хуулийн төслөө уншаад, түүнийгээ бүрэн ойлгоод ярьж байгаа нь тун цөөхөн байсан гэж болно. Эрхбиш ажлын хэсэг гараад ажиллавал өмнөхөөсөө арай нэг ахисан түвшний юм ярих байх л даа. Хамгийн гол нь манай нөхөд микрофоны өмнө очихоороо зорилгоо мартаад (заримынх нь ч бараг үндсэн ажил байх) зусардаад суучихдагаа л больчихвол ажил хэрэгт арай дөхөм болох гээд байдаг.

Шинээр байгуулсан ажлын хэсэгт Х.Нямбаатар, Л.Оюун-Эрдэнэ зэрэг анх удаагаа сонгогдсон шинэ гишүүд, Ж.Батзандан мэтийн “бүрээчин”-гүүдийг хүртэл оролцуулсан нь С.Бямбацогт гишүүний хэлснээр “тал талын” хүсэл сонирхлыг хангах гэсэн хэрэг биз. Гэвч Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт өөрчлөлт нь өөрөө хязгаартай. Ажлын хэсэг тэр хязгаарт багтааж нэмэлт өөрчлөлтийн төслийг өргөн барьсан гэж ойлгож байгаа. Хэрвээ хүн бүрийн саналыг тусгана гэвэл нэмэлт өөрчлөлт биш, шинэчилсэн найруулга, бүр цоо шинэ хууль ч өргөн барих хэрэг гарч мэднэ.

1992 онд ардчилсан шинэ үндсэн хуулиа баталснаас хойш 27 жилийн дараа, 2000 оны “дордуулсан долоо” гэх өөрчлөлтөөс хойш 19 жилийн дараа Үндсэн хуульдаа нэлээд том хэмжээний өөрчлөлт хийх гэж байгаа учраас хүн бүр л хувь нэмрээ оруулах гэх нь аргагүй. Дахиад хорин жил өнгөрөхөд “Би энэ хуулийг баталсан юм шүү, ажлын хэсэгт нь орж ажилласан юм шүү” гэж хэлээд суух том амбицтай нөхөд ч захаас аван байгаа. Гэвч хожим тэр нь сайшаал болох уу, муушаал болох уу? гэдэг нь УИХ-ын батлан гаргах хуулиас шалтгаална.

Хаа очиж 1992 оны Үндсэн хуулийг баталсан нөхөд 27 жил өөдөө залагдлаа. Тэдний араас залагдахын тулд энэ удаагийн УИХ-д асар том хариуцлага ирж байна даа. Алс хэтийн том зорилт, зорилгоо умартаад өнөө маргаашийн хожоо, сонгогчдоос оноо авах гэсэн зусар үгээ шидээд суувал нөгөө “долоо”-гоосоо ч дордсон зүйл дээр унаж мэднэ. Тиймээс УИХ-ын гишүүдийн хувьд ажлын хэсгийн оруулж ирсэн төслийг сайжруулах гэхээсээ муужруулчихгүй гаргах нь бараг өлзийтэй болов уу.

Тэртэй тэргүй гишүүдийнх нь мэдлэгийн түвшин, ёс суртахууны байдлыг үнэлбэл гайхуулаад байхааргүй. Ганц авах юм нь 64 суудалтай нэг цул хүч байна. Энэ хар хүчийг ашиглаад нэг удаа ч гэсэн урагш алхахсан гэсэн хүлээлт нийгэмд байна. Түүнээс биш олон суудалтай том намд өгч байгаа шан харамж, гар цайлгах бэлэг биш.

Б.СЭМҮҮН

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ 4 цаг 4 мин НҮБ: Тогтвортой хөгжлийг хангах, эрүүл мэндийг дэмжихэд 11.3 сая ам.доллар зарцуулжээ 4 цаг 14 мин ЕБС-ийн сургалтын агуулгад амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг оруулж байна 5 цаг 17 мин Ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлөөр 66.1 тэрбум төгрөг төвлөрүүлжээ 5 цаг 34 мин "Титаник” киноны Рөүзийн амийг аварсан тавцанг дуудлагаар худалджээ 5 цаг 34 мин Хотын төвийн зогсоолуудад 47,400 автомашин бүтэн өдрөөр байршдаг 5 цаг 42 мин Цусны хорт хавдрыг ялан дийлсэн Икээ Парисын Олимпод өрсөлдөнө 5 цаг 54 мин Ойрын хоёр хоногтоо нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 6 цаг 8 мин Дотоодын цэрэг өндөр чадвартай хөдөлгөөнт хүчинтэй болно 6 цаг 11 мин Голомт банк “Их засаг” олон улсын их сургуультай хамтран ажиллана 6 цаг 24 мин Гамшгийн үеийн зарлан мэдээллийн дуут дохиотой дадлага сургуулилалт хийлээ 6 цаг 28 мин Зарлан мэдээллийн дохиогоор дадлага сургуулилалт хийлээ 6 цаг 41 мин Дөрөвдүгээр сард болох үндэсний бөхийн барилдааны хуваарь 7 цаг 17 мин Өнөөдөр 16:00 цагт орон даяар гамшгийн дохио дуугарна 9 цаг 31 мин Палестиныг дэмжигчид Пентагоны шефийн гэрийн урд өтгө бууц асгажээ 9 цаг 35 мин Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бохир" мөнгөөр дарах уу? 10 цаг 42 мин Ж.Чинбүрэн: Шалгалтын ажилд санаатай саад хийж буй албан тушаалтанд хууль заасан хариуцлага тооцно 11 цаг 39 мин Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” 12 цаг 13 мин Оросын ХАБА-ны тэргүүн Бортников: АНУ, Их Британи, Украин Москвагийн террорт хамаатай 13 цаг 6 мин ОРОС дахь АЛЛАГА 14 цаг 3 мин
iИх уншсан
Хуулиар засаглах биш, хуульчдаасаа хулгайлдаг ТӨР Найруулагч П.Лхагвадулам: Сэтгэлээс гардаггүй тийм л мэдрэмж... Богд хаант Монгол төрийг устгасан нь Д.Амгалан: Хувийн хэвшлийнхэн төрийн албан хаагчдыг цалинжуу... 10 хүн угаартаж нас барсан хэргийн мөрөөр... Авилгатай тэмцэх биш, тэмцдэг тогтолцоогоо нураасан найман ж... “Улаанбаатар-2024 гэрэл зургийн өдрүүд” нэгдсэн үзэсгэлэн зо... Ж.Бат-Эрдэнэ: Төмөр зам яагаад гацсан үнэнийг одоо хэлье С.Наранцогт: Ураны төсөл зогсоогүй, ажлууд хийгдэж байгаа Ардчилал бол эзлэх ёстой өндөрлөг биш, явах ёстой зам юм Буриад Монголын зарим түүх Олон Улсын Найрамдал цогцолборт Хүүхдийн хөгжлийг дэмжих тан... Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бо... Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” ОРОС дахь АЛЛАГА Батсүмбэр сумын 100 жилийн ойн барилдаанд улсын заан Б.Серик... Дөрөвдүгээр сард ихэнх нутгаар салхи шуургатай, хүйтэн байх ... Эрчим хүчний шилжилт хийх өрхүүдийг сонгон шалгаруулж байна Маргаашнаас баруун, зүүн аймгуудад цасан шуурга шуурна Москвад болсон зэвсэгт халдлагын хариуцлагыг "Исламын улс" б...
Top