x

Боловсролын хоцрогдлын бэлэн жишээ, биет олдворууд зогсож үзнэ үү!

Өнгөрөгч баасан гаригт УИХ-ын зарим гишүүд Шарын шашинд нөхөн олговор өгөх тухай хуулийн төсөл өргөн барьжээ. Ковидын улмаас сүм хийдүүд хаагдаж, орлогогүй /бадаргүй/ болсонтой холбоотой юу? Огт үгүй.

Өнгөрсөн зууны 30-аад онд Оросын коминтернээс явуулсан цуст хэлмэгдүүлэлтийн үеэр устгасан шашны соёлын өвийг сэргээн босгохын тулд "шашинд нөхөн олговор олгох" хуулийн төслийг боловсруулсан гэв.

УИХ-ын гишүүн  хууль санаачлах эрхтэй. Тэнэг ч бай, цэцэн нь ч бай  түүнийг нь УИХ-ын бүтцийн байгууллага болох Байнгын хороогоор ядаж хэлэлцэж байж “тийм, үгүй” гэдэг шийдвэр нь гарах ёстой. Хууль болох уу, болохгүй юу гэсэн үг. 

Гэтэл хамгийн “зэвүүтэй” нь энэ хуулийн төслийг нэг хоёр хүн ч биш, УИХ-ын 54 гишүүн гарын үсэг зурж өргөн барьсанд байна. Өөрөөр хэлбэл, энэ хуулийн төсөл “ногоон гэрлээр” явуулах хэмжээний "хүний нөөц" нь МАН-д байна аа гэсэн үг. МАН-д юу байхав, манай парламентад. Тэр хэрээр Монгол төрийн мораль /ёс суртахуун/ алдагдаж, хүмүүсийн ярьдгаар “оркжиж” байгаа нь тэр.

Сануулахад тэр үеийн цуст хэлмэгдүүлэлтэд оройлон оролцсон этгээдүүд нь тухайн үеийн МАХН буюу МАН. Намынхаа нэрнээсээ “хувьсгалт” гэдэг үгийг авч хаяснаар бодит үнэн өөрчлөгдөхгүй. Гэсэн ч МАН /МАХН/ эрх барьсан 100 жилдээ улс төрийн тэр хэлмэгдүүлэлтийн төлөө нэг ч удаа уучлал гуйж байгаагүй. Нэрээ солиод 10 гаруй жил өнгөрөхөд ч уучлал гуйгаагүй. Харин Монголд ардчилсан хувьсгалыг эхлүүлсэн МоАХ, АН-аас сонгогдсон Ерөнхийлөгч нар өнгөрсөн 30 жилд хоёр удаа ард түмнээсээ уучлал гуйсан байдаг юм.

Хоёрдугаарт, өнөөдөр Монголын нийгмийн шаардлагад “шарын шашныг сэргээн босгох” нь чухал уу, шинжлэх ухааныг шүтэж хөгжих үү? Ингэхэд Монгол Улс дэлхийн хөгжлийн хаахна явна вэ?

АНУ-ын шинэ ерөнхийлөгч шинжлэх ухааны хөгжилд тэргүүлэх ач холбогдол өгөхөө, ОХУ 2021 оныг “шинжлэх ухаан, технологийн жил” болгосноо, Өмнөд Солонгос шинжлэх ухааны салбартаа 6.000.000.000.000 /зургаан их наяд/ вонын хөрөнгө оруулахаа зарлаж байхад манай төр татвар төлөгчдийн мөнгөөр "Ганданд ном хуруулах" хууль санаачлах нь зөв үү? Иргэд ингэж ярьж, бичиж байна. Эрх баригчид гэтэл ийм хууль санаачлаад зогсохгүй, түүнийгээ батлах хэмжээний "оркжилт" манай парламентад байна.

Яг үнэндээ, өнөөдрийн нөхцөлд шашин, сүм хийд бидний эмзэг асуудал мөн үү? Монгол Улсын хувьд хамгийн их хоцрогдсон, хамгийн тулгамдсан салбар бол боловсрол, эрүүл мэнд, шинжлэх ухааны салбар. Гэтэл энэ салбартаа хөрөнгө оруулах, мөнгө зарцуулахын оронд өнгөрсөн зуунд устгасан 700 гаруй сүм хийдээ сэргээх, шавар босгоход татвар төлөгчдийн мөнгийг зарцуулах гэнэ. Үүнийг оркжилт гэхгүй юм бол өөр юуг оркжилт гэх вэ?

Тэрийг нь ядаж бүхэл бүтэн яам бэлгэнд авчихаад хийх, хэлэхээ олж ядаж байгаа Соёлын сайд нь /ядаж салбарын асуудал гэж харж болно/ санаачилсан бол яахав гэх. Гэтэл Хууль зүйн сайд Х.Нямбаатар, хуульч гишүүн С.Бямбацогт нар оройлоод явж байх юм. Хууль баталснаар манай нөхөд “Бурхны шашны ном сургаалиар дамжуулан иргэдэд зөв амьдрах ухааныг түгээж, оюун санааг нь гэгээрүүлэх” юм гэнэ. Эхлээд өөрсдөө гэгээр, хулгай, худлаа боль гэж хэлье. Өргөл барьц өгмөөр байсан ч өөрсдийнхөө халааснаас гарга. Татвар төлөгчдийн мөнгө рүү л битгий сарвалз. 

Манай хууль тогтоогчдын тэнэглэл үүгээр дуусахгүй. Оны өмнөхөн бас хэдэн нөхөд “Хүмүүнлэг боловсролыг дэмжих тухай хуулийн төсөл” гэгчийг өргөн барьсан. Хууль санаачлах болсон үндэслэлээ мөн л “Манай улсын боловсролын тогтолцоо, хөтөлбөр нь хүүхэд, залуусын мэдлэгийг дээшлүүлэхэд анхаараад, оюун санааны хүрээнд соён гэгээрүүлэх асуудлыг орхигдуулсан дутагдалтай” хэмээн бичсэн байдаг. "Соён гэгээрэл" гэж яг юу хэлээд байгаагаа ч мэдэхгүй. Уг нь бол хүн байхын тухай л хэлээд байх шиг байгаа юм. Бидний багад бол бараг багш болгон үүнийг ярьдаг байлаа. Шударга бай, хүндэтгэлтэй бай, мэдлэгт дурла, шинжлэх ухаанд дурла... гэж. Бусад оронд бол энэ төрлийн боловсролыг урлаг, гоо зүйн хичээлээр дамжуулаад өгчихдөг юм шиг байна лээ. Харин манай боловсролын хөтөлбөрт тийм зүйл байхгүй.

Тавдугаар ангиас нь эхлээд “Иргэний боловсрол”, 12-р анги төгстөл "Иргэний ёс зүй" гэх мэт хичээлүүд ордог ч агуулга нь дэндүү гүехэн. Зургадугаар ангийн "Иргэний боловсрол"-ын сурах бичгийг нээгээд үзэхэд хичээлийн сэдэв нь “Хооллох ёс, Мэндлэх ёс, Өнгөний билэгдэл, Гайхамшигт бие биелгээ... гэснээ таван хошуу мал, монгол гэр болоод дууссан байх жишээтэй. Уг нь бол мэндлэх хүндлэх, хооллохоос эхлээд өнгө, билэгдэл, бие биелгээ энэ тэр чинь бүгд гоо зүй байгаа юм. Харин манайхан таван хошуу малтайгаа холиод "иргэний боловсрол" гэж нэрлэж. Таван хошуу мал гэж юу вэ? гэх гэж байвал нэгдүгээр ангийн Монгол хэлний хичээлээр мэдээд авчихаж болно. МАА-ын үйлдвэрлэл, ашиг шим ярих гэж байвал эдийн засгийн хичээл биз дээ.

Ерөнхийдөө манай ерөнхий боловсролын сургалтад агуулга гэдэг зүйл огт байдаггүй. Одоо бүр ч байхаа больсон. Яг нөгөө үгүйлээд байгаа ёс зүй, гоо зүйн хичээл нь гэтэл нөгөө хүн хэдийн төлөвшөөд тогтчихсоны дараа их сургуулийн нэгдүгээр ангид орж байх жишээтэй. Үүнийг л боловсролын хоцрогдол гээд байгаа юм. Энэ хоцрогдлыг сургалтын хөтөлбөр, агуулгаар, бодлогоор, санхүүжилтээр, мэргэжилтнүүдээр нөхдөг болохоос биш, хууль баталж хийдэггүй юм. Өөрсдөө тэр хоцрогдлын бэлэн жишээ, биет олдвор болж гарч ирчихээд боловсролын асуудлаар хууль санаачилна гэдэг бүр ч байж боломгүй.

Түүнийхээ оронд зүгээр Боловсролын сайдаасаа асуу. Хөгжсөн улс орнууд хүүхдүүдээ ямар хөтөлбөрөөр хичээллүүлж байна, манайхны сургалтын агуулга юугаараа хоцрогдоод байна, яагаад тэдний хүүхдүүд сургууль, багшдаа дуртай байна вэ? гээд. Тэгээд тэр хүнээрээ ажлыг нь хийлгэ. Хийж чадахгүй бол чаддагийг нь олж ирээд тавь. Ийм л шаардлага байна. Улстөрчид бол "Манай боловсролын салбар дэлхийн улс орнуудын хаахна явна, юу нь болохгүй байна, яаж дэмжих вэ?” л гэж ярих ёстой. Түүнээс бусдыг нь профессионалуудаас асуу. Тэд нар нь мэдэхгүй бол гаднаас асуу. Битгий өөр өөрийнхөрөө дугуй зохиох гээд эргүүтээд бай л гэж хэлмээр байна.

Шашин ч гэсэн ялгаагүй. Хүүхэд байхаас нь шашны тухай танин мэдэхүйн, анхан шатны мэдлэгийг сургалтын хөтөлбөрөөр нь дамжуулаад өг. Ингэхдээ ганц бурхны шашны тухай ч биш. Тэндээс хүн шашны ёс суртахуун, соёл, ёс заншлын тухай мэдлэгтэй болно. Тэр нь жинхэнэ шинжлэх ухааны /хулгайлсан мөнгөө бариад хуврагт мөргөхөөс огт өөр/ мэдлэг, хувь хүний ёс суртахуун болж төлөвшинө. Тэр чинь харин татвар төлөгчдийн мөнгөөр шашинд нөхөн олговор өгөх, шавар дуган барихаас хавьгүй илүү гэгээрэл болно. 

Б.СЭМҮҮН 

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (5)

  • Др Н.Энхтөр Google Монгол гэрийн аналоги төсөө бүтээх арга (202.55.188.91)
    Шашны тухай асуудлыг ЧАНАРЫН ПОЗИТИВ ӨӨРЧЛӨЛТ БУЮУ ШИНЭ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ХӨГЖЛИЙН ГАЗРЫН ЗУРАГ... ХӨТӨЛБӨРӨӨР ДАМЖУУЛАН ШИЙДЭХ ЁСТОЙ. ДР Н.ЭНХТӨР
    2021 оны 01 сарын 25 | Хариулах
  • Цогтсугао (66.181.185.186)
    ,цогтсугар
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • Иргэн (64.119.17.136)
    Хууль санаачилсан гэж шагнал авдаг гэсэн. Шарын шашин манай түүхэнд манжийн дарлалын нөлөөгөөр дэндүү олон жил болчихсон болохоос биш, монголын язгуур өв соёл биш. Түүхээ мэдэхгүй яасан ч арчаагүй хар шаарууд вэ. Соёлын сайд УИХ-ын гишүүн нэртэй тэнэгүүддээ түүхээ заа.
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.170)
    ТӨР ШАШИН ТУСДАА ГЭЖ ҮНДСЭН ХУУЛИНД БАЙГАА УЛС ТӨРЧИД АНДУУРААД БНАУУ ЮМ УНШДАГГҮЙ ЮМ УУ
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.170)
    МАШ ЗӨВ СЭДЭВ ХӨНДЖЭЭ АВТОРТ БАЯР ХҮРГЭЕ ХУУЛЬ Л САНААЧИЛСАН НЭР ЗҮҮЖ БАЙВАЛ ЮУ Ч ХАМААГҮЙГ ХИЙДЭГ НЬ ТӨРИЙН ХЭРЭГ МЭДЭХГҮЙ УЛС ТӨРЧИД НЭРТЭЙ ШОУЧДЫН АЖИЛ. ХҮМҮҮЖИЛ БОЛОВСРОЛ САЛШГҮЙ НЭГ ЮМНЫ 2 ТАЛ НЬ ШҮҮДЭЭ ТИЙМЭЭС БОЛОВСРОЛЫН ХУУЛИНДАА Л ОРУУЛАХ НЬ ЗҮЙТЭЙ: БОЛОВСРОЛЫН АГУУЛГА МЭДДЭЭГ СУДАЛДАГ ХҮН БАЙГАА ЮМ УУ ЮУ ДУРТАЙГАЙ ЗААДАГ БОЛЖ.
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
iШинэ мэдээ
Г.Уранцэцэг: Ходоодоо олон дурандуулах нь эрүүл мэндэд муу байдаг гэсэн дам ярианд итгэх хэрэггүй 3 цаг 23 мин БНСУ-аас Монгол Улсад суух шинэ Элчин сайдыг томиллоо 3 цаг 45 мин "Либертари нам" бүртгүүлэх хүсэлтээ дөрөв дэх удаа УДШ-д хүргүүллээ 4 цаг 7 мин Ууланд алхах, хээрийн бүсэд аялал зугаалгаар явахдаа татсан тамхи, асаасан чүдэнзээ унтрааж байхыг зөвлөж байна 4 цаг 33 мин Дөрөвдүгээр сард цахилгаан тоноглолд засвар хийх ХУВААРЬ 5 цаг 3 мин Малын хорогдол 5.9 саяд хүрлээ 5 цаг 23 мин Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг доктор Хью Парсонс-ыг хүлээн авч уулзав 5 цаг 58 мин Ирэх өдрүүдэд нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 6 цаг 24 мин Элрэн баларч буй Л.Оюун-Эрдэнийн цаг хугацаа 11 цаг 29 мин “Хөх толботон” аялал жуучлалын шинэ маршрут нээх санаачилгыг Ерөнхий сайд дэвшүүлэв 13 цаг 3 мин Монгол Улсын Засгийн газар, НҮБ-ын хамтарсан удирдах хорооны хуралдаан боллоо 13 цаг 28 мин Шар усны үерийн аюулаас урьдчилан сэргийлнэ үү! 13 цаг 46 мин П.Сайнзориг: Шинэ Зуунмод дагуул хотыг байгуулснаар Улаанбаатарын төвлөрөл, түгжрэл бүрэн шийдэгдэхгүй 14 цаг 4 мин Өнөөдөр нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 14 цаг 22 мин ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ Өчигдөр 19 цаг 54 мин НҮБ: Тогтвортой хөгжлийг хангах, эрүүл мэндийг дэмжихэд 11.3 сая ам.доллар зарцуулжээ Өчигдөр 19 цаг 44 мин ЕБС-ийн сургалтын агуулгад амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг оруулж байна Өчигдөр 18 цаг 41 мин Ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлөөр 66.1 тэрбум төгрөг төвлөрүүлжээ Өчигдөр 18 цаг 24 мин "Титаник” киноны Рөүзийн амийг аварсан тавцанг дуудлагаар худалджээ Өчигдөр 18 цаг 24 мин Хотын төвийн зогсоолуудад 47,400 автомашин бүтэн өдрөөр байршдаг Өчигдөр 18 цаг 16 мин
iИх уншсан
Найруулагч П.Лхагвадулам: Сэтгэлээс гардаггүй тийм л мэдрэмж... Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бо... ОРОС дахь АЛЛАГА Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” 10 хүн угаартаж нас барсан хэргийн мөрөөр... Авилгатай тэмцэх биш, тэмцдэг тогтолцоогоо нураасан найман ж... “Улаанбаатар-2024 гэрэл зургийн өдрүүд” нэгдсэн үзэсгэлэн зо... Ж.Бат-Эрдэнэ: Төмөр зам яагаад гацсан үнэнийг одоо хэлье С.Наранцогт: Ураны төсөл зогсоогүй, ажлууд хийгдэж байгаа Ардчилал бол эзлэх ёстой өндөрлөг биш, явах ёстой зам юм Буриад Монголын зарим түүх Олон Улсын Найрамдал цогцолборт Хүүхдийн хөгжлийг дэмжих тан... Элрэн баларч буй Л.Оюун-Эрдэнийн цаг хугацаа ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ Дөрөвдүгээр сард ихэнх нутгаар салхи шуургатай, хүйтэн байх ... Батсүмбэр сумын 100 жилийн ойн барилдаанд улсын заан Б.Серик... Маргаашнаас баруун, зүүн аймгуудад цасан шуурга шуурна Москвад болсон зэвсэгт халдлагын хариуцлагыг "Исламын улс" б... Японд болсон газар хөдлөлтөөс хүчтэй хөдлөлт манай оронд дөр... Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Пут...
Top