x

Боловсролын хоцрогдлын бэлэн жишээ, биет олдворууд зогсож үзнэ үү!

Өнгөрөгч баасан гаригт УИХ-ын зарим гишүүд Шарын шашинд нөхөн олговор өгөх тухай хуулийн төсөл өргөн барьжээ. Ковидын улмаас сүм хийдүүд хаагдаж, орлогогүй /бадаргүй/ болсонтой холбоотой юу? Огт үгүй.

Өнгөрсөн зууны 30-аад онд Оросын коминтернээс явуулсан цуст хэлмэгдүүлэлтийн үеэр устгасан шашны соёлын өвийг сэргээн босгохын тулд "шашинд нөхөн олговор олгох" хуулийн төслийг боловсруулсан гэв.

УИХ-ын гишүүн  хууль санаачлах эрхтэй. Тэнэг ч бай, цэцэн нь ч бай  түүнийг нь УИХ-ын бүтцийн байгууллага болох Байнгын хороогоор ядаж хэлэлцэж байж “тийм, үгүй” гэдэг шийдвэр нь гарах ёстой. Хууль болох уу, болохгүй юу гэсэн үг. 

Гэтэл хамгийн “зэвүүтэй” нь энэ хуулийн төслийг нэг хоёр хүн ч биш, УИХ-ын 54 гишүүн гарын үсэг зурж өргөн барьсанд байна. Өөрөөр хэлбэл, энэ хуулийн төсөл “ногоон гэрлээр” явуулах хэмжээний "хүний нөөц" нь МАН-д байна аа гэсэн үг. МАН-д юу байхав, манай парламентад. Тэр хэрээр Монгол төрийн мораль /ёс суртахуун/ алдагдаж, хүмүүсийн ярьдгаар “оркжиж” байгаа нь тэр.

Сануулахад тэр үеийн цуст хэлмэгдүүлэлтэд оройлон оролцсон этгээдүүд нь тухайн үеийн МАХН буюу МАН. Намынхаа нэрнээсээ “хувьсгалт” гэдэг үгийг авч хаяснаар бодит үнэн өөрчлөгдөхгүй. Гэсэн ч МАН /МАХН/ эрх барьсан 100 жилдээ улс төрийн тэр хэлмэгдүүлэлтийн төлөө нэг ч удаа уучлал гуйж байгаагүй. Нэрээ солиод 10 гаруй жил өнгөрөхөд ч уучлал гуйгаагүй. Харин Монголд ардчилсан хувьсгалыг эхлүүлсэн МоАХ, АН-аас сонгогдсон Ерөнхийлөгч нар өнгөрсөн 30 жилд хоёр удаа ард түмнээсээ уучлал гуйсан байдаг юм.

Хоёрдугаарт, өнөөдөр Монголын нийгмийн шаардлагад “шарын шашныг сэргээн босгох” нь чухал уу, шинжлэх ухааныг шүтэж хөгжих үү? Ингэхэд Монгол Улс дэлхийн хөгжлийн хаахна явна вэ?

АНУ-ын шинэ ерөнхийлөгч шинжлэх ухааны хөгжилд тэргүүлэх ач холбогдол өгөхөө, ОХУ 2021 оныг “шинжлэх ухаан, технологийн жил” болгосноо, Өмнөд Солонгос шинжлэх ухааны салбартаа 6.000.000.000.000 /зургаан их наяд/ вонын хөрөнгө оруулахаа зарлаж байхад манай төр татвар төлөгчдийн мөнгөөр "Ганданд ном хуруулах" хууль санаачлах нь зөв үү? Иргэд ингэж ярьж, бичиж байна. Эрх баригчид гэтэл ийм хууль санаачлаад зогсохгүй, түүнийгээ батлах хэмжээний "оркжилт" манай парламентад байна.

Яг үнэндээ, өнөөдрийн нөхцөлд шашин, сүм хийд бидний эмзэг асуудал мөн үү? Монгол Улсын хувьд хамгийн их хоцрогдсон, хамгийн тулгамдсан салбар бол боловсрол, эрүүл мэнд, шинжлэх ухааны салбар. Гэтэл энэ салбартаа хөрөнгө оруулах, мөнгө зарцуулахын оронд өнгөрсөн зуунд устгасан 700 гаруй сүм хийдээ сэргээх, шавар босгоход татвар төлөгчдийн мөнгийг зарцуулах гэнэ. Үүнийг оркжилт гэхгүй юм бол өөр юуг оркжилт гэх вэ?

Тэрийг нь ядаж бүхэл бүтэн яам бэлгэнд авчихаад хийх, хэлэхээ олж ядаж байгаа Соёлын сайд нь /ядаж салбарын асуудал гэж харж болно/ санаачилсан бол яахав гэх. Гэтэл Хууль зүйн сайд Х.Нямбаатар, хуульч гишүүн С.Бямбацогт нар оройлоод явж байх юм. Хууль баталснаар манай нөхөд “Бурхны шашны ном сургаалиар дамжуулан иргэдэд зөв амьдрах ухааныг түгээж, оюун санааг нь гэгээрүүлэх” юм гэнэ. Эхлээд өөрсдөө гэгээр, хулгай, худлаа боль гэж хэлье. Өргөл барьц өгмөөр байсан ч өөрсдийнхөө халааснаас гарга. Татвар төлөгчдийн мөнгө рүү л битгий сарвалз. 

Манай хууль тогтоогчдын тэнэглэл үүгээр дуусахгүй. Оны өмнөхөн бас хэдэн нөхөд “Хүмүүнлэг боловсролыг дэмжих тухай хуулийн төсөл” гэгчийг өргөн барьсан. Хууль санаачлах болсон үндэслэлээ мөн л “Манай улсын боловсролын тогтолцоо, хөтөлбөр нь хүүхэд, залуусын мэдлэгийг дээшлүүлэхэд анхаараад, оюун санааны хүрээнд соён гэгээрүүлэх асуудлыг орхигдуулсан дутагдалтай” хэмээн бичсэн байдаг. "Соён гэгээрэл" гэж яг юу хэлээд байгаагаа ч мэдэхгүй. Уг нь бол хүн байхын тухай л хэлээд байх шиг байгаа юм. Бидний багад бол бараг багш болгон үүнийг ярьдаг байлаа. Шударга бай, хүндэтгэлтэй бай, мэдлэгт дурла, шинжлэх ухаанд дурла... гэж. Бусад оронд бол энэ төрлийн боловсролыг урлаг, гоо зүйн хичээлээр дамжуулаад өгчихдөг юм шиг байна лээ. Харин манай боловсролын хөтөлбөрт тийм зүйл байхгүй.

Тавдугаар ангиас нь эхлээд “Иргэний боловсрол”, 12-р анги төгстөл "Иргэний ёс зүй" гэх мэт хичээлүүд ордог ч агуулга нь дэндүү гүехэн. Зургадугаар ангийн "Иргэний боловсрол"-ын сурах бичгийг нээгээд үзэхэд хичээлийн сэдэв нь “Хооллох ёс, Мэндлэх ёс, Өнгөний билэгдэл, Гайхамшигт бие биелгээ... гэснээ таван хошуу мал, монгол гэр болоод дууссан байх жишээтэй. Уг нь бол мэндлэх хүндлэх, хооллохоос эхлээд өнгө, билэгдэл, бие биелгээ энэ тэр чинь бүгд гоо зүй байгаа юм. Харин манайхан таван хошуу малтайгаа холиод "иргэний боловсрол" гэж нэрлэж. Таван хошуу мал гэж юу вэ? гэх гэж байвал нэгдүгээр ангийн Монгол хэлний хичээлээр мэдээд авчихаж болно. МАА-ын үйлдвэрлэл, ашиг шим ярих гэж байвал эдийн засгийн хичээл биз дээ.

Ерөнхийдөө манай ерөнхий боловсролын сургалтад агуулга гэдэг зүйл огт байдаггүй. Одоо бүр ч байхаа больсон. Яг нөгөө үгүйлээд байгаа ёс зүй, гоо зүйн хичээл нь гэтэл нөгөө хүн хэдийн төлөвшөөд тогтчихсоны дараа их сургуулийн нэгдүгээр ангид орж байх жишээтэй. Үүнийг л боловсролын хоцрогдол гээд байгаа юм. Энэ хоцрогдлыг сургалтын хөтөлбөр, агуулгаар, бодлогоор, санхүүжилтээр, мэргэжилтнүүдээр нөхдөг болохоос биш, хууль баталж хийдэггүй юм. Өөрсдөө тэр хоцрогдлын бэлэн жишээ, биет олдвор болж гарч ирчихээд боловсролын асуудлаар хууль санаачилна гэдэг бүр ч байж боломгүй.

Түүнийхээ оронд зүгээр Боловсролын сайдаасаа асуу. Хөгжсөн улс орнууд хүүхдүүдээ ямар хөтөлбөрөөр хичээллүүлж байна, манайхны сургалтын агуулга юугаараа хоцрогдоод байна, яагаад тэдний хүүхдүүд сургууль, багшдаа дуртай байна вэ? гээд. Тэгээд тэр хүнээрээ ажлыг нь хийлгэ. Хийж чадахгүй бол чаддагийг нь олж ирээд тавь. Ийм л шаардлага байна. Улстөрчид бол "Манай боловсролын салбар дэлхийн улс орнуудын хаахна явна, юу нь болохгүй байна, яаж дэмжих вэ?” л гэж ярих ёстой. Түүнээс бусдыг нь профессионалуудаас асуу. Тэд нар нь мэдэхгүй бол гаднаас асуу. Битгий өөр өөрийнхөрөө дугуй зохиох гээд эргүүтээд бай л гэж хэлмээр байна.

Шашин ч гэсэн ялгаагүй. Хүүхэд байхаас нь шашны тухай танин мэдэхүйн, анхан шатны мэдлэгийг сургалтын хөтөлбөрөөр нь дамжуулаад өг. Ингэхдээ ганц бурхны шашны тухай ч биш. Тэндээс хүн шашны ёс суртахуун, соёл, ёс заншлын тухай мэдлэгтэй болно. Тэр нь жинхэнэ шинжлэх ухааны /хулгайлсан мөнгөө бариад хуврагт мөргөхөөс огт өөр/ мэдлэг, хувь хүний ёс суртахуун болж төлөвшинө. Тэр чинь харин татвар төлөгчдийн мөнгөөр шашинд нөхөн олговор өгөх, шавар дуган барихаас хавьгүй илүү гэгээрэл болно. 

Б.СЭМҮҮН 

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (5)

  • Др Н.Энхтөр Google Монгол гэрийн аналоги төсөө бүтээх арга (202.55.188.91)
    Шашны тухай асуудлыг ЧАНАРЫН ПОЗИТИВ ӨӨРЧЛӨЛТ БУЮУ ШИНЭ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ХӨГЖЛИЙН ГАЗРЫН ЗУРАГ... ХӨТӨЛБӨРӨӨР ДАМЖУУЛАН ШИЙДЭХ ЁСТОЙ. ДР Н.ЭНХТӨР
    2021 оны 01 сарын 25 | Хариулах
  • Цогтсугао (66.181.185.186)
    ,цогтсугар
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • Иргэн (64.119.17.136)
    Хууль санаачилсан гэж шагнал авдаг гэсэн. Шарын шашин манай түүхэнд манжийн дарлалын нөлөөгөөр дэндүү олон жил болчихсон болохоос биш, монголын язгуур өв соёл биш. Түүхээ мэдэхгүй яасан ч арчаагүй хар шаарууд вэ. Соёлын сайд УИХ-ын гишүүн нэртэй тэнэгүүддээ түүхээ заа.
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.170)
    ТӨР ШАШИН ТУСДАА ГЭЖ ҮНДСЭН ХУУЛИНД БАЙГАА УЛС ТӨРЧИД АНДУУРААД БНАУУ ЮМ УНШДАГГҮЙ ЮМ УУ
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
  • зочин (202.9.46.170)
    МАШ ЗӨВ СЭДЭВ ХӨНДЖЭЭ АВТОРТ БАЯР ХҮРГЭЕ ХУУЛЬ Л САНААЧИЛСАН НЭР ЗҮҮЖ БАЙВАЛ ЮУ Ч ХАМААГҮЙГ ХИЙДЭГ НЬ ТӨРИЙН ХЭРЭГ МЭДЭХГҮЙ УЛС ТӨРЧИД НЭРТЭЙ ШОУЧДЫН АЖИЛ. ХҮМҮҮЖИЛ БОЛОВСРОЛ САЛШГҮЙ НЭГ ЮМНЫ 2 ТАЛ НЬ ШҮҮДЭЭ ТИЙМЭЭС БОЛОВСРОЛЫН ХУУЛИНДАА Л ОРУУЛАХ НЬ ЗҮЙТЭЙ: БОЛОВСРОЛЫН АГУУЛГА МЭДДЭЭГ СУДАЛДАГ ХҮН БАЙГАА ЮМ УУ ЮУ ДУРТАЙГАЙ ЗААДАГ БОЛЖ.
    2021 оны 01 сарын 19 | Хариулах
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Уржигдар 16 цаг 02 мин Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан нэмэгдэв Уржигдар 16 цаг 01 мин Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлалаа Уржигдар 16 цаг 00 мин Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гуравдугаар гараа Дарханд болно Уржигдар 15 цаг 59 мин Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан мөрдөн шалгаж байна Уржигдар 15 цаг 59 мин Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвээр байна Уржигдар 15 цаг 50 мин Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа Уржигдар 13 цаг 32 мин Толгойтын хөл бөмбөгийн талбай, спорт цогцолборын ажил 75 хувьтай байна Уржигдар 13 цаг 28 мин Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээр үнэлдэг болно Уржигдар 11 цаг 52 мин Эрчим хүчний эрх чөлөө Уржигдар 11 цаг 23 мин Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй Уржигдар 10 цаг 50 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив Уржигдар 09 цаг 44 мин Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв Уржигдар 09 цаг 43 мин Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв Уржигдар 09 цаг 42 мин U-15 волейболын Азийн аваргад Сэлэнгийн сурагчид багтлаа Уржигдар 09 цаг 41 мин И.Цэлмүүн Дэлхийн шатрын цомоос хүрэл медаль хүртэж, түүхэн амжилт гаргав Уржигдар 09 цаг 40 мин Улаанбурханы тохиолдол арван нэгэн мянга давжээ Уржигдар 09 цаг 39 мин Нийгмийн хамгааллын тусгай төв, БНСУ-ын байгууллагатай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав Уржигдар 09 цаг 38 мин Өнөөдөр болох үйл явдлын тойм Уржигдар 08 цаг 30 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив Уржигдар 08 цаг 28 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэ... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо
Top