Хятадын уран зураг, яруу найраг, урлагийн уламжлал бол зөвхөн дүрслэл бус, бясалгал, сэтгэл оюуны аян байдаг. Тэрхүү ургуулан бодох, дотоод ертөнц рүү өнгийх уран сайхны илэрхийлэл гэрэл зурагт хэрхэн нэвтэрч болохыг хятад гэрэл зурагчин Дон Хонг-Оай бидэнд харуулжээ.
Дон Хонг-Оай 1929 онд Хятадад төрсөн бөгөөд 26 хүүхэдтэй айлын нэгэн байв. Эцэг нь таалал төгссөний дараа 7 настай балчир хүүг Вьетнам руу илгээн, гэрэл зурагчны туслахаар ажиллуулжээ. Ингээд тэрээр фото урлагт сэтгэл татагдан, завсар чөлөөгөөрөө байгаль орчныг гэрэл зургийн хальсанд буулгаж эхэлсэн байна. Цаашид тэр Вьетнамын урлагийн их сургуульд суралцаж, азийн пикториализмын чиглэлийг үндэслэгчдийн нэг Лонг Чинсангийн нөлөөг гүнзгий хүлээн авчээ.
1979 онд улс төрийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан тэрээр АНУ руу дүрвэж, Сан-Франциско хотын Чайна-таунд амьдарч эхэлсэн. Амьдралаа зурагаа борлуулж залгуулдаг байсан тэрбээр үе үе эх орондоо эргэн очиж, шинэ зургууд авсаар байв.
Дон Хонг-Оайн бүтээлүүдийн онцлог нь ердийн гэрэл зургаас тэс өөр байдалд оршдог. Тэр өөрөө хэлэхдээ: “Хүн бүр Хятадын сайхан зургийг авч чадна. Гэхдээ би үүнийг өөрөөр хийхийг хүсдэг. Миний зургуудын үнэ цэнэ бол хэн ч ийм зураг бүтээдэггүйд л оршдог” гэжээ.
Түүний энэхүү ялгарал нь зураг авалтын нарийн техник, бэлтгэлийн шат дамжлагаас харагддаг. Тэр нэг зургаа гаргахад хэд хэдэн негатив хальс, янз бүрийн линз ашиглан, хэсэг хэсгээр зураг авч нийлүүлдэг байжээ. Ийнхүү тухайн зурагт уран сайхны найруулга, утга агуулга шингэж, нэг ёсны фото найраг болж хувирдаг байв. Заримдаа түүний бүтээлүүдийг хараад “Хаадын үеийн Хятад ийм л байсан байх” хэмээн сэтгэгдэж болохоор, өнгөрсөн үеийн мөрөөдлийн дүр төрхийг дүрслэхүйц байдаг.
Түүний зургууд бол харагдахуй бус, мэдрэгдэхүй урлагийн тод жишээ юм.
Эх сурвалж: Dzen.ru