x

БРИКС гэж юуг хэлнэ вэ: түүх, зорилго, нэгдлийн зорилго, эрмэлзэл

БРИКС — энэ нь Бразиль, Орос, Энэтхэг, Хятадаас эхлэлтэй дэлхийн хөгжиж буй томоохон эдийн засгийн нэгдэл юм. Өнөөдөр түүнд есөн орон нэгдсэн ба хориод орнууд  нэгдэх хүслээ гаргасан байгаа. Өнөөдөр БРИКС нь даяарчлалын хамтын ажиллагааны хүчирхэг платформ болон хувирч олон туйлт дэлхийн тогтолцоог зориж байна.. 

БРИКС гэж юуг хэлнэ вэ
БРИКС   бол Бразиль, Орос Энэтхэг Хятад, Өмнөд Африкийн улс  (уг нэгдлийг санаачлагч нь Орос учраас нэрний товчлол нь Бразилия, Россия, Индия, Китай, Южно-Африканская Республика гэсэн орос үгнүүдэийн эхний үсэг юм)  гэсэн таван орныг нэгтгэсэн олон улсын бүлэг буюу нэгдэл юм. Түүнийг эдийн засгийн хамтын ажиллагаа,  худалдаа, хөрөнгө оруулалт, хөгжиж буй орнуудын хоорондын технологийн  солилцоог дэмжих  зорилгоор үүсгэн байгуулжээ. Мөн энэ нэгдлийг дэлхийд улс төрийн бас нэг альтернатив адилхан  хувилбар байгаасай гэж бий болгосон гэж болно.
****************************************************************************************************
Нэр нь оролцогч таван орны нэрийн эхний үсгээс бүрэлджээ. Тэр brick гэсэн үг нь “тоосго” гэж орчуулагдана. <...> БРИКС нь харилцан сонирхолоос гадна харилцсан зөрөлдөөнтэй. Гэхдээ тэднийг  улс орнууд дахь  хөгжиж буй эдийн засаг нь нэгтгэдэг. Өнөөдөр  энэ томъёолол   тэр болгон таарахгүй. Учир нь Хятад бол дэлхийн нэгдүгээр эдийн засаг болсон байгаа. Уг нэгдлээс дэлхийн яриа хэлцлийн альтернатив хандлага харагдаад байгаагаас улс орнууд  нэгдэлд дуртайяа орж байгаа. Улс бүр нь өөрийнхөөр үлдэж байгаа ч асар их бараа худалдаа, мөнгөний  солилцоогоор томоохон ашиг авч  байна.
Марк Непша
улс төрийн зөвлөх
****************************************************************************************************
2024 оны эхээр БРИКС-т Египет, Иран, АНЭ, Этиоп нэгдснээр, анхдагч тав илүү өргөн цар хүрээтэй, олон янзын шинж тэмдэгтэй хөгжиж буй эдийн засгийн нэгдэл болон  хувирч дэлхийн тавцнаа том нөлөөтэй болж эхлээд байна.  Гэхдээ зарим шинжээчид БРИКС үр дүнтэй нэгдэл болж чадахгүй гэж хэлэхдээ  тэдний дотоодын зөрчил, янз бүрийн орнуудын  хоорондыг зохицуулалт хийхэд хүндрэлтэйг заадаг.
 

БРИКС нэгдлийн орнууд дэлхийн газар нутгийн 30%-ийг эзэлсэн, хүн амын 42%-ийг   бүрдүүлж байна.

2024  онд Саудын Араб БРИКС-т нэгдэнэ гэж төлөвлөгдөж байсан ч  тус орон байгууллагад албан ёсоор нэгдсэнгүй байгаа. Гэхдээ тус орон хэлэлцээр явуулж байгаа.  Түүний боломжит нэгдэлт нь  чухал сэдвийн нэг юм. Хэрэв тэд нэгдвэл  нэгдлийн эдийн засгийн  холбоог нэн түрүүнд эрчим хүчний салбарт мэдэгдэхүйцээр бэхжүүлнэ.
Дэлхийн банкны 2023 оны мэдээгээр, дэлхийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүнд БРИКС-ийн оруулж байгаа хувь нэмэр нь  ойролцоогоор 32,1% болж байна. БРИКС энэ хэмжээгээр Их долоогийн 29,9%-иас давжээ. 2029 хувь нь дахин 11-ээр нэмэгдэх хүлээлттэй байна.
БРИКС-т  одоогоор  байнгын төв байр байхгүй.  Гэхдээ  нэгдэлд ордоггүй Төв Африкийн улсын нийслэл Банги  хотод  түүнийг байгуулах талын яриа явагдсан.

БРИКС-т ямар орнууд ордог вэ
B — Бразилия.  Гол  хандлага нь  газар тариалангийн болон эрчим хүчний салбарт. Бразиль нь хүнсний аюулгүй байдлаар  хувь нэмрээ оруулж, сэргээгдэх эрчим хүчний  салбарт хамтын ажиллагааг явуулж байна.
R — Россия. Гол үүрэг нь эрчим хүч ба геополитикт чиглэгдсэн. Орос нь  байгалийн нөөцаар  түншлэлийг идэвтэй явуулахын зэрэгцээ  аюулгүй байдлаар ажилладаг. 
I — Индия.  IT төвүүд ба эмийн технологийн салбарт ажиллан дижитал болон иновацийн хөгжилд чухал байр эзэлдэг. 
C — Китай. Нэгдлийн томоохон эдийн засаг ба дэд бүтцийн төслүүд, худалдааны  салбарт тэргүүлнэ. Хөгжил, хөрөнгө оруулалтын санаачлагыг идэвхитэй явуулдаг 
S — ЮАР.  Уулын баяжуулах аж үйлдвэр ба санхүүгийн  салбарын Африкийн лидер. ӨАБНУ нь  Африктай БРИКС-ийг холбоход чухал үүрэгтэй. 
Египет.  Ойрхи Дорнодын хамгийн хүн ам шигүү орон ба жуулчлал,  хөнгөн  аж үйлдвэр, ХАА-н хөгжил сайтай.
Эфиопия-Этиоп. Африкийн  хүн амын тоогоор хоёр дахь орон ба ХАА-г хөгжүүлэхээр эрмэлзэж байна.
Иран. Ойрхи дорнодын  нөлөө бүхий, технологийн хөгжилтэй орон ба  нефтийн нөөцөөр дэлхийн топ-5-д ордог.
Объединенные Арабские Эмираты (Арабын Нэгдсэн Эмират). Эмиратуудын эдийн засаг нь ихээхэн нөөцтэй нефтийн экспортоос хамааралтай. 

Одоогоор БРИКС-т нэгдэх сонирхолтой 25 улс байгаа. Түүнд элсэхээр албан ёсны  өрөгдлөө гаргасан онуудаас нэрлэвэл — Алжир, Бахрейн, Бангладеш, Белорусь, Боливи, Венесуэла, Вьетнам, Гондурас, Кувейт, Марокко, Нигери, Палестина, Пакистан, Сенегал, Таиланд, Турк зэрэг. 

БРИКС-ийн зорилго, эрмэлзэл
•    Эдийн засгийн тогтвортой хамтын ажиллагаа.
•    Санхүүгийн тогтвортой байдал.  БРИКС-т Хөгжлийн шинэ банк бий.
•    Олон талт Баруунаас үл хамаарах тусгаар тогтнол. Энд одоогоор үндэсний валютыг харилцан тооцоондоо ашиглах асуудал эрчимтэй байгаа.
•    Даяарчлалын нөлөө ба улс төрийн үйл ажиллагаа. БРИКС  энд олон улсын байгууллагуудтай  хамтрахыг чухалчилдаг.
•    Технологи, иновацийн салбарын хамтын ажиллагаа.
•    Тогтвортой хөгжил. 

БРИКС хэрхэн гарч ирэв
BRIC нэрийг 2001 онд эдийн засагч Жим О'Нил Goldman Sachs  банкинд  хийсэн дүгнэлтдээ Бразиль, Орос, Энэтхэг, Хятадыг 2050 он гэхэд дэлхийн  эдийн засгийн өсөлтийн хөдөлгүүр болно гээд тэднийг нэрийг заан гаргаж иржээЭдгээр орнуудын нэрний эхний үсээс БРИК үүсчээ. 
О'Нилийн илтгэлийн дараа эдгээр орнуудыг заасан  томъёо болсон байсныг 2006 онд Петербургийн эдийн засгийн чуулга дээр нэгдлийг байгуулан нэрийг нь авчээ. Дараа нь Хятадын санаачлагаар Өмнөд Африкийн улсыг нэгдэлд хүлээн аваад БРИКС нэр үүсчээ. Одоо нэгдэл  өргөжиж байгаа ч хуучин нэрийг брэнд болсон гэж үлдээн ард нь зөвхөн +  тэмдэг тавих болосон байгаа. 

БРИКС-ийн бүтэц
•    Төрийн тэргүүн нарын саммит.
•    Сайд нарын зөвлөл. 

Эх сурвалж: www.gazeta.ru

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо Уржигдар 11 цаг 22 мин Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Уржигдар 09 цаг 31 мин Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ Уржигдар 09 цаг 02 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг Уржигдар 08 цаг 54 мин Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Уржигдар 08 цаг 44 мин Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Уржигдар 08 цаг 41 мин Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй Уржигдар 08 цаг 33 мин Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа Уржигдар 08 цаг 29 мин Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар Уржигдар 08 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан Уржигдар 08 цаг 22 мин Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2025-07-09 Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2025-07-09 Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2025-07-09 Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 2025-07-09 Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 2025-07-09 Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 2025-07-09 ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 2025-07-09 УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 2025-07-09 Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 2025-07-09 Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 2025-07-09
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт... Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ... Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрө... ДЦС-5 төслийн хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгох урьдчилсан ... Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогто... Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зоч... “Засгийн газрын өрийн баталгаа гаргах зөвшөөрөл олгох тухай”... Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито Ус сувгийн удирда...
Top