Энэтхэгийн далайн өмнөд хэсэгт хүчтэй шуурга болж, арлууд болон зүүн өмнөд эргийг сүйтгэжээ. Гамшигт шуурганаар Мадагаскар хамгийн их хохирол амссан бөгөөд энэ жил сар хүрэхгүй хугацаанд хоёр ч том шуурганд өртжээ.

“Ана” халуун орны шуурга нэгдүгээр сарын сүүлчээр хүчтэй аадар бороо орж, үер бууж, Мадагаскар, Мозамбик болон далайд гарцгүй Малави даяар 70 гаруй хүн амиа алдсан юм. Амиа алдагсдын дийлэнх нь Мадагаскакийн нийслэл Антананариву хотод байдаг бөгөөд далайн шуурганд дасаагүй өндөрт орших хотюм.

Дараа нь баасан гаригт "Батсирай" хар салхи салхилж, байшингийн дээврийг нурааж, атираат төмрийг нугалж, модыг юу ч үгүй хийсгэжээ. Шуурга Мадагаскарын зүүнээс баруун тийш дайран өнгөрөхөд наад зах нь 120 хүн амиа алджээ.

Амралтын өдрүүдэд цаг уурчид арлыг тойрч гарсан халуун орны шуурга болох "Клифф"-ийг ажиглаж байх хооронд Мадагаскарын эрэгт "Думако" халуун шуурга үүсч байв. Думако далайд хүрч ширүүн бороо орох төлөвтэй байна.

Сүүлийн жилүүдэд шуурга болон уур амьсгалын өөрчлөлт хоёрын хоорондын уялдаа холбоо улам тодорхой болж байна. Дулаан агаар чийгийг илүү ихээр барьдаг тул циклон /халуун орны салхи/, хар салхи улам усархаг болж байгааг судалгаагаар тогтоожээ. Мөн далай нь тэднийг тэжээхэд илүү их энерги өгдөг тул хүчтэй шуурга илүү олон удаа тохиолддог байна. Эрдэмтэд дэлхийн дулаарал үргэлжлэхийн хэрээр энэ байгалийн хандлага хэвээр байх болно гэж үзэж байна.

Өмнөд Африкийн цаг уурын албаны ахлах эрдэмтэн Андрис Крюгер хэлэхдээ, "Далайн гадаргын температурын хүлээгдэж буй өсөлтийн улмаас халуун орны циклон улам хүчтэй болж, удаан хугацаанд үргэлжлэх болно" гэж хэлжээ.

Гэсэн хэдий ч дэлхийн дулаарлын улмаас шуурганы тоо буурч магадгүй аж. Учир нь хүчтэй салхины зүсэлт зэрэг хүчин зүйлүүд нь зарим шуурга үүсэхээс сэргийлдэг байна.

Б.Бүжлхамаа

www.nytimes.com