НҮБ энэ жилийн цэргийн хүчирхийллийн хариуд Мьянмар руу зэвсгийн борлуулалтаа зогсоох ховор уриалга гаргажээ.

Ерөнхий ассамблей хоёрдугаар сард тус улсын сонгосон Засгийн газрыг огцруулсан цэргийн хүчнийг буруушаасан тогтоол батлажээ.

НҮБ-аас мөн сонгогдсон удирдагч Аун Сан Су Чи зэрэг улс төрийн хоригдлуудыг суллаж, тайван жагсаалд оролцогчдын эсрэг хүчирхийллийг зогсоохыг уриалав.

Энэхүү тогтоол нь хууль ёсны хувьд хүчин төгөлдөр бус боловч улс төрийн ач холбогдолтой юм.

Мьянмар дахь НҮБ-ын тусгай элч Кристин Шранер Бургерер Ерөнхий ассемблей дээр "Том хэмжээний иргэний дайны эрсдэл бодитой байна. Цаг хугацаа бол мөн чанар юм. Бид цэргийн мэдэлд шилжих боломжийг хумьж байна" хэмээн хэллээ.  

Энэхүү саналыг 119 орон дэмжиж, зөвхөн Беларусь цорын ганц эсрэг санал өгсөн байна.

Мьянмарын зэвсэгт хүчний хоёр том зэвсэг нийлүүлэгч Орос, Хятад зэрэг 36 улс түдгэлзсэн байна.

Санал хураахаас түдгэлзсэн хүмүүсийн зарим нь тус хямралыг Мьянмарын дотоод асуудал гэж үзсэн бол нөгөө хэсэг нь энэ тогтоолоор дөрвөн жилийн өмнө Рохинжа шашинтнуудын мусульман шашинтай ард түмнийг харгис хэрцгий дарах асуудлыг хөндөөгүйтэй адилхан гэж үзжээ. (Тус мөргөлдөөн бараг сая хүнийг эх орноосоо дүрвэхэд хүргэсэн юм). 

ЕХ-ны НҮБ-ын элчин сайд Олоф Скуг "Энэхүү тогтоолоор цэргийн хунтагийн хүчирхийллийг ёворч, дэлхийн өмнө тусгаар тогтнолоо харуулна хэмээн найдаж байна” гэжээ.

Гэвч Мьянмарын НҮБ-ын элчин сайд, тус улсын сонгогдсон иргэний засгийн газрыг төлөөлж буй Кяв Мое Тун Ерөнхий ассемблей өөрийн тогтоолыг батлахад их хугацаа зарцуулсанд сэтгэл дундуур байгаагаа илэрхийлэв.

75 настай хатагтай Су Чи төрийн эргэлт хийснээс хойш гэрийн хорионд байгаа бөгөөд түүний шүүх хуралдааны товчхон хуралдааныг эс тооцвол түүний талаар бараг нэг ч хүн юу ч сонссонгүй, харсангүй.

Цэргийнхэн өнгөрсөн арваннэгдүгээр сард болсон бүх нийтийн сонгуульд сонгогчдын саналд луйвар хийсэн гэж үзэж, хоёрдугаар сард төрийн эргэлт хийсэн.

Гэхдээ сонгуулийн хараат бус ажиглагчид сонгууль үндсэндээ шударга, эрх чөлөөтэй болсон гэж үзэж байгаа бөгөөд хатагтай Су Чигийн яллагдагчийг улс төрийн зорилготой гэж шүүмжилж байна.

Энэхүү төрийн эргэлт нь өргөн жагсаалыг зохион байгуулж, Мьянмарын арми ардчиллын төлөө тэмцэгчид, идэвхтнүүд, сэтгүүлчдийг харгис хэрцгийгээр дарсан юм.

Аюулгүй байдлын хүчнүүд өнөөдрийг хүртэл 860 гаруй хүний амийг хохироож, 5000 шахам хүнийг баривчилсан гэж Улс төрийн ялтнуудад туслах нийгэмлэг (AAPP) мониторингийн бүлэг мэдээлсэн байна.

Өнгөрсөн сард Хьюман Райтс Вотч НҮБ-ын Ерөнхий ассемблейг зэвсэглэлд хориг тавихыг шаардсан тогтоол гаргахыг уриалж "Хэдийгээр улс орнуудын хувьд хууль ёсны үүрэг хүлээхгүй боловч ийм тогтоол улс төрийн хувьд ихээхэн ач холбогдолтой болно" гэж мэдэгдэж байсан юм.

Б.Бүжлхамаа

www.bbc.com