x

Трюдогийн огцролт ба Канадын Засгийн газрын хугацаанаас өмнөх солигдол

Фото: REUTERS/Carlos Osorio

Орных нь хүн томилогдонгуут тэр огцорч, Либерал намын даргын суудлыг орхино гэж Жастин Трюдо нэгдүгээр сарын 6-нд  мэдэгдсэн билээ. Канадад  ялсан намын дарга л Ерөнхий сайд болдог  учраас либералуудад намыг нь хэн дараагийн сонгуульд хөтлөн удирдах  хүнийг тодруулахын тулд цаг хугацаа хэрэгтэй. Трюдо  орлох хүнээ олох цаг хугацааг намдаа гарган өгч байна.

Трюдо огцроход ямар шалтгаан байв

Жастин Трюдо гурван бүрэн эрхийн хугацаанд дараалан Ерөнхий сайдаар ажилласан ч сүүлийн жилүүдэд түүний нэр хүнд мэдэгдэхүйц унаж ирэв. Түүнийг дагаад толгойлсон намынх нь нэр хүнд ч уналаа. Сүүлийн хоёр бүрэн эрхийн хугацаанд нь нам нь Нийгмийн танхимд олонх болж чадсангүй. Трюдо "цөөнхийн парламент” гэсэн  сөрөг намуудтай эвсэл байгуулж иржээ.

Ерөнхий сайдын нэр хүндэд 2023 оны есдүгээр сарын 22-нд Нийгмийн танхимд нацист гэмт хэрэгтэн Ярослава Гуньког урин  түүнд Зеленскийн хамт хүндэтгэл үзүүлсэн нь том цохилт болов. Өндөр настай "эсэс"-ийн дайчинг уриад Канадын парламент,  ерөнхий сайд Жастин Трюдо, дэд ерөнхий сайд Христя Фриланд ба  Украины Ерөнхийлөгч Владимир Зеленский нар зогсон алга ташин хүндэтгэл үзүүлсэн байвЭнэ дуулиан Канадад төдийгүй гадаад орнуудад дургүйцэл төрүүлсэн юм.

2024 оны арванхоёрдугаар сард Канадад ээлжит дуулиан үүсч, Трюдогийн эртний хамтран зүтгэгч бөгөөд дэд ерөнхий сайд, Сангийн сайд Христя Фриланд өөрийн халагдсан өдөр өргөдлийнхөө зурагтай "твит"-ийг нийтлэн ерөнхий сайдыгааАНУ-ын зүгээс татвар нэмэгдүүлэх аюул занал гарч байгаагийн эсрэг  холбооны төсвийг чиглүүлэн хэмнэхийн оронд “өндөр  үнэтэй улс төрийн урхи тавьж байнагэж буруутгасан байв. Өмнө нь АНУ-ын сонгогдсон Ерөнхийлөгч Дональд Трамп Канадын бараанд гаалийн татварыг 25%-иар нэмэгдүүлнэ гэсэн юм.

Гадаадын хэвлэлд мэдээлснээр, Трюдо, Фриланд хоёрын зөрөлдөөний  гол шалтгаан нь ерөнхий сайд түүнийг Канадын банкны тэргүүн асан Марк Карнигаар солино гэж утасдан хэлсэн нь болжээ. Сайд хатагтай танхимд  зэрэг буун үлдэж болох байсан ч тэрээр тушаал буулаа гээд огцрохоор шийдсэн байна.

Фриланд огцорсны дараа Трюдогийн эвслийн гол холбоотон Шинэ  ардчилсан намын тэргүүн Жагмит Сингх захидал нийтлүүлэн нам нь  засгийн газрыг огцруулахын төлөө байгаа гэв. Засгийн газарт итгэл үзүүлэх эсэх асуудлыг Нийгмийн  танхим энэ сарын 27-нд авч хэлэлцэх юм.

Өмнө нь Трюдогийн засгийн газар гурван удаа итгэл үзүүлэх эсэх асуудлыг туулан гарч ирсэн. Гэтэл одоо либералуудын чансаа нь 16% хүртэл унажээ. Огцрох тухай мэдэгдлээ хийж байхад нь сөрөг хүчнээс гадна нам нь бас  огцрохыг түүнд уриалсан байлаа.

Шилжилтийн үе

Огцорно гэдгээ зарласан ч Жастин Трюдо  тушаалаа шууд орхисонгүй, өөрийн орлох хүнээ зарласангүй. Тэр ерөнхий сайд хэвээр үлдээд Либерал намынхаа шинэ лидерийг олтол намаа удирдана.

Лиерал нам нь шинэ  лидерээ олоход Үндсэн хуульд зааснаар 90-ээс дутуугүй хоног шаардлагатай. Намдаа тэр хугацааг  ашиглахын тулд Трюдо пророгацийг  (парламентын хуралдаануудын хоорондын завсарлага) шаардав. Тэр завсарлага нь гурдугаар сарын 24 хүртэл үргэлжилнэ. Түүнийг Канадын амбан захирагчийн шийдвэрээр  сунгаж болно.

Лавалгаа

Пророгац нь Их Британи ба Хамтын  нөхөрлөлийн орнуудын хааны  томилсон амбан захирагчийн шийдвэрээр  хийгдэж, сунгагдсан байх ёстой. Завсарлагын үеэр Засгийн газар нь  ажиллаж харин хууль тогтоох байгуулах ажлаа бүрэн зогсоодог..

Өргөн баригдсан хуулийн бүх төслүүд  ба Британийн титмийн батлаагүй  хуулиуд бүгд хогийн саванд энэ үеэр хаягддаг. Одоо тийм цохилт дор хуулийн төслүүд, түүний тоонд Интернэтээр хор хөнөөл үзүүлсэн тухай, Уугуул иргэдийн нийгэмлэгийг ундааны усаар хангах тухай, гадаадад төрсөн канадчуудын хүүхдүүдэд  иргэншлэл олгох тухай, хувь хүн болон корпорацийн хөрөнгийн өсөлтөд нэмэлт татвар тогтоох тухай зэргийн хуулиуд ороод байна. Сүүлийн хуулийн төсөл нь   2009 оны Үндсэн хуульд нийцэхгүй  хуулийг солих ёстой байсан нь одоо бараг талаар өнгөрлөө. Учир нь  энэ талаар шүүхээс Засгийн  газарт өгсөн хугацаа нь дуусан байх юм.

Пророгацийн бас нэг эрсдэл нь хэдхэн хоногийн дараа албандаа орох Дональд Трампын  үйлдэлд шууд  хариу барих аргагүй болгож байна. Сонгогдсон Ерөнхийлөгч Дональд Трамп канадын бараанд  татвар тогтооно, Канадын Америкийн 51 дэх муж болгоно гэсэн юм. Парламентын ажлын завсарлага нь  хууль яаран шинэчлэх хэдэн сарын дотор төсвийг өөрчлөх боломжгүй болгож байна.

Гэсэн хэдий ч гуравдугаар сарын 24 хүртэл Канадын засгийн газарт онцын  эрсдэл гарахгүй. Яахав  Трамп  худалдааны  хамтын ажиллагаанд  өөрчлөлт гаргаж чадах авч Канадыг нэгтгэх нь  юу л бол.

Сүүлийн удаа Канадын парламентын пророгацийг 2008 онд либералууд ба ШАН  хоёр цөөнхийн консерватив Засгийн газарт итгэл үгүүлэхгүй гэсний төлөө хэрэглэсэн байв. Тэр үед ерөнхий сайд  Стивен Харпер  амбан захирагчид хандан долоон долоо хоногийн  завсарлагыг хүссэн юм. Тэр хугацаанд  эвсэл нь өөрөө задарч парламентыг үлдээнэ гэж тэр найдсан  юм. Дараагийн 2009 оны пророгацийг зарлуулах гэсэн нь таагүй мөрдөн шалгалтаас зугтах арга байлаа.

Трюдог залгамжлах  боломж хэнд байна вэ

Либералын лидер болохоор хүмүүст Марк Карни, Христя Фриланд хоёрыг шинжээчид нэрлэж байна. Тэдэнд Трюдо улс төрийн орон зайг чөлөөлсөн  ба өөр залгамжлагч нар харагдахгүй байгаа нь дүгнэлт хийх боломжийг өгсөнгүй.

Канадын Төв банкны тэргүүн асан бөгөөд намын зөвлөх Марк Карни, хэдийгээр Трюдо  Фриланд  хоёрын зөрөлдөөний шалтгаан болсон ч засгийн газарт орохгүй гэсэн. Карни өөрөө өрсөлдөөнд оролцохоос татгалзаагүй. Түүний давуутай тал нь эдийн засаг ба уур амьсгалын  бодлого, нэг үгээр либералуудын ялагдал хүлээсэн салбарууд юм.

Ерөнхий сайдын орлогч асан  Христя Фриланд танхимын хамгийн  танил гишүүдийн нэг бөгөөд  сайн солилцоо байж болохыг   шинжээчид хэлж байна. Бас тэр украин гаралтай канад эмэгтэй Киевын гол лоббичин байв.   Дээр нь Трампын өмнөх багтай  ажиллаж сурчээ.

Тээврийн сайд  Анита Ананд, Британийн Колуби мужийн захирагч Кристи Кларк, Инновац, ШУ ба аж үйлдвэрийн сайд Франсуа-Филипп Шампань, Гадаад хэргийн сайд Мелани Жоли нар  бас өрсөлдөөний гол хүмүүс байж болно.

Гадаадын шинжээчид бол намыг хэн ч толгойлсон либералууд сонгуульд ялахгүй гэж хэлж буй. Өнөөдөр Канадын Консерватив намын лидер Пьер Пуальевр гэдэг баруунтан их алдартай байна. Инфляци, мөн дүрвэгчдийн урсгал нэмэгдсэнээс орж ирэгчдийн тоо нь босгон бэлтгэсэн сууцнаас хамаарна гэж тэр мэдэгдэж, нэр хүнд олж байна.

М.ЦОГТ

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Хан-Уул дүүрэгт 100 ортой цэцэрлэгийн барилгыг улсын комисс хүлээж авчээ 14 цаг 17 мин Итали жуулчин АНУ-ын иргэнд хутгалуулж гэмтжээ 14 цаг 19 мин С.Бямбацогт: Эрчист Монгол нэгдэл богино хугацаанд үр дүн гаргах ёстой 14 цаг 20 мин Өвөлжилтийн бэлтгэл нэрийдлээр цахим залилан нэмэгджээ 14 цаг 21 мин Гаалийн шинэ журам цахимд шилжиж, хүнд суртал буурна 14 цаг 21 мин ГССҮТ-ийн алсын дуудлагын баг орон нутагт амь насыг аварлаа 14 цаг 22 мин Дорноговьд “Намрын ногоон өдрүүд”-2025 эхэллээ 14 цаг 23 мин Баянхонгор аймгийн Онцгой комисс өвлийн бэлтгэл ажлыг шуурхай хангуулахыг үүрэгдлээ 14 цаг 26 мин Монгол Улсад хүнд үйлдвэрийг хөгжүүлэх стратеги боловсруулав 15 цаг 3 мин Цэцэрлэгийн II шатны бүртгэлийн хариуг бүртгэлтэй гар утсанд мессежээр мэдээлнэ 15 цаг 10 мин Австралийн амбан захирагч гэж хэн бэ? 15 цаг 27 мин Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна 15 цаг 40 мин Нам, эвсэлд 2026 онд олгох төрийн санхүүжилтийн дээд хэмжээг тогтоолоо 15 цаг 46 мин Саманта Мостин: Монгол, Австралийн анд нөхдийн харилцаа батжин хөгжиж байна 17 цаг 42 мин “Бүтлийн Ундарга” ХХК улсын рекордыг хадгалж байна 17 цаг 43 мин Японы Либерал ардчилсан намын даргын төлөө өрсөлдөөн эхэллээ 17 цаг 43 мин Дорнод аймагт төрийн алба хаагчдыг орон сууцаар хангах ажил эрчимжив 17 цаг 44 мин “Z үеийнхний жагсаал” Балбын Засгийн газрыг арга хэмжээ авахад хүргэв 17 цаг 45 мин Азийн залуу тамирчид Бахрейнд 24 төрлөөр өрсөлдөнө 17 цаг 45 мин БРИКС-ийн удирдагчид АНУ-ын тарифын бодлого, Украины асуудлыг хэлэлцэв 17 цаг 46 мин
iИх уншсан
Атаархал улс төрийн зэвсэг болохын цагт Цахилгааны хувьд санаа зовохгүй ч дулааны хэмнэлтэд шилжиж б... МАН-ын дарга хэн болох вэ? "АД ҮЗЭГДЭХ ЗОРИГ" номыг ад үзэх зориг Эх оронч Лоохууз Хүүхдүүдээрээ дамшиглаад байгаа юм уу? Бизнесийн сонгодог 50 бүтээл Монголд... Хятадын түрэлт ба ШХАБ Н.Туяа: Татварын шинэчлэл ахиад л хөрөнгөлөг цөөнхөд ашигтай... Соломон хааны бөгж Цагаан хэрэм Өмнөдөд зурсан санамж: Газар нутгаараа оролдож, тусгаар улса... О.Алтансаруул: Өгий нуурын эргийн төлөвлөлтийг жишиг болгон ... Тэтгэвэр, тэтгэмжийг цаг хугацаанд нь олгох ажлыг эрчимжүүлн... Улаанбаатарт BRT тусгай замын автобус нэвтрүүлнэ 09-р сарын 08 ны өдрөөс 11 уулзварт баруун гар тийш эргэх зо... Нийслэлийн цэцэрлэгүүдийн 2-р шатны бүртгэл 3 хоногийн дараа... Австралийн Амбан захирагч Саманта Мостин Монголд айлчилж бай... Хангай, Хөвсгөлийн уулсаар нойтон цас орно Булган аймагт хадлангийн гарц бага байна
Top