x

Хэнтийн тойрогт нөхөн сонгууль болохгүй

Үндсэн хуулийн Цэц дахиад л улс төрийн захиалга гүйцэтгэлээ. Хэнтийн 42-р тойрогт нөхөн сонгуулийг товлон зарлах тухай УИХ-ын тогтоолыг Үндсэн хууль зөрчсөн гэж дүгнэлт гаргав. Ингэхдээ, төрийн албан хаагч сонгуульд нэрээ дэвшүүлэхийн тулд зургаан сарын өмнө албан тушаалаасаа түдгэлзэх тухай хуулийн заалтыг үндэс болгосон байна. (Сонгуулийн тухай хуулийн 125-ын 5: Төрийн жинхэнэ албан хаагч болон төрийн үйлчилгээний албаны удирдах албан тушаалтан, төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн дарга, дэд дарга, захирал, дэд захирал нь УИХ-ын гишүүнд нэр дэвших бол сонгуулийн жилийн нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс өмнө төрийн албанаас болон ажил, албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөх тухай хүсэлтээ эрх бүхий этгээдэд гаргасан байх ба сонгуулийн жилийн нэгдүгээр сарын 31-нээс хойш ажил, албан үүргээ гүйцэтгээгүй байна)

Нөхөн сонгуулийг ирэх аравдугаар сард явуулах тухай УИХ-ын тогтоолыг түдгэлзүүлснээр нөхөн сонгууль явуулах хугацаа автоматаар ирэх оны зургадугаар сар луу шидэгдэж байгаа юм. (Сонгуулийн тухай хуулийн 20-ийн 1.Нөхөн сонгуулийн санал авах өдөр нь жил бүрийн зургадугаар сарын сүүлийн Ням гараг болон аравдугаар сарын эхний Ням гараг байх ба улс даяар нэгдсэн журмаар явагдана) Гэвч улс төрийн нөхцөл байдлаас харвал ирэх оны зургадуур сард ч бас нөхөн сонгууль болохгүй, хоёр том нам үүн дээр нэгдсэн гэдэг дүгнэлтийг ажиглагчид хийж байна.

Уг нь Үндсэн хуулийн Цэцээс үндэслэл болгоод байгаа төрийн албан хаагчтай заалт дээрх “сонгуулийн жил” гэдэг нь нөхөн сонгуульд бус, УИХ-ын ээлжит сонгуульд хамааралтай ойлголт юм. Харин нөхөн сонгуулийн хугацааг товлон зарлах эрхийг сонгуулийн төв байгууллага буюу СЕХ-нд хуулиар олгосон байдаг. Тиймээс төрийн албан хаагч сонгуульд нэр дэвшихээс зургаан сарын өмнө албан тушаалаасаа түдгэлзэх тухай хуулийн заалт нөхөн сонгуульд нэр дэвшигчдэд хамаарахгүй гэсэн үг.

Нөгөө талаас хэрвээ нөхөн сонгуулийн хугацаанаас болж Үндсэн хуульд заасан иргэдийн сонгогдох эрх зөрчигдсөн гэж үзвэл нөхөн сонгуулийн хугацааг товлон зарласан УИХ-ны тогтоолыг бус, Сонгуулийн хуульд заасан төрийн албан хаагчтай холбоотой заалтыг Цэцэд өгөх ёстой байлаа.

Гэвч анхнаасаа нөхөн сонгууль явуулах тухай УИХ-ын тогтоолыг Цэцэд өгсөн, Цэц уг гомдлыг хүлээж аваад “Үндсэн хууль зөрчсөн” гэдэг дүгнэлт гаргасан зэргээс үзвэл энэ нь анхнаасаа УИХ-д суудалтай хоёр том намын (тэр дундаа МАН-ын) улс төрийн захиалга байжээ гэж үзэхээс аргагүйд хүрч байна. Ядаж л УИХ-ын хаврын чуулган хаахаас өмнө буюу нөхөн сонгууль явуулах тухай УИХ-ын тогтоол батлагдсан даруйд Цэцийн дүгнэлт гарсан бол УИХ Цэцийн дүгнэлтийг хүлээж аваад баталсан хуулиа тайлбарлах хангалттай хугацаа байлаа. Гэтэл намууд сонгуульд оролцохоо илэрхийлж, нэр дэвшигчид эхнээсээ тодорч эхэлсний дараа Цэц ийм дүгнэлт гаргаж байгаа нь улс төрийн захиалга гэж эзэхээс аргагүй.

Ялангуяа намуудын нэр дэвшигчдийн талаар олон нийтийн дунд явж байгаа үнэлэлт, дүгнэлт нь МАН, АН-ын удирдлагуудыг нөхөн сонгуулийг нэгмөсөн явуулахгүй байх шийдэлд хүргэсэн гэж хэлж болохоор байна. Учир нь одоо байгаа улс төрийн нөхцөл байдлыг аваад үзэхэд эрх баригч МАН энэ удаагийн сонгуульд ялалт байгуулах ямар ч боломжгүй. АН-ын хувьд ялалт байгуулах хамгийн боломжит хувилбар гэгдэж байсан Э.Бат-Үүлийг нам нь нэр дэвшүүлэхгүй (түүний оронд ЕТГ-ын дарга З.Энхболдыг АН нэр дэвшүүлэхээр яригдаж байв) гэснээс үзвэл АН-д ч шаанс байхгүй. Харин бие даагч Э.Бат-Үүл, МАХН-ын Н.Энхбаяр нарын хооронд гол өрсөлдөөн явах болчихоод байгаа. Тэдний хэн нь ч УИХ-д орж ирлээ гэсэн АН, МАН-ын аль алинд нь ашиггүй учраас хоёр нам Хэнтийн 42-р тойргийг 2020 он хүртэл төлөөлөлгүй үлдээхээр шийдсэн бололтой. Нөхөн сонгууль болохгүй гэдэг дээр ажиглагчид аль хэдийн бооцоо тавиад эхэлчихсэн байна.

Б.СЭМҮҮН

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (59.153.114.162)
    lalar hoshnogo yu yum be .
    2018 оны 08 сарын 23 | Хариулах
iШинэ мэдээ
"Эрдэнэс Монгол" компаниас гаргасан 1,9 сая ам.доллар ГХЯ-тай холбоогүй гэв 13 цаг 1 мин "Мордохын хазгай" болсон МАН-ын Бага хурлын VIII хуралдаан Уржигдар 16 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 11 хэм дулаан байна Уржигдар 11 цаг 33 мин Монголын тамирчид “Physical 100” шоунд оролцоно Уржигдар 11 цаг 02 мин Испанийн уулчин Килиан Жорнет АНУ-ын 72 оргилд сарын дотор авирчээ Уржигдар 11 цаг 00 мин Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн шүүгч гишүүдийг сонгожээ Уржигдар 10 цаг 50 мин Авлигатай тэмцсэнийг биш, авлигад холбогдсон этгээдүүдийг намаас хөөдөг болох хэрэгтэй Уржигдар 10 цаг 36 мин Японы Комэйто нам эрх баригч эвслээс гарахаа зарлалаа 2025-10-10 Монгол Улс энэ оны эхний 9 сард 160 улстай худалдаа хийжээ 2025-10-10 Нобелийн Энх тайвны шагналыг ардчиллын төлөө тэмцэгч Мариа Корина Мачадод олгов 2025-10-10 Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг УИХ-ын байнгын хороо хэлэлцэж эхэллээ 2025-10-10 Хөхний хорт хавдраар 2728 хүн өвдөж, 401 шинэ тохиолдол бүртгэгджээ 2025-10-10 Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Энэтхэг Улсад төрийн айлчлал хийнэ 2025-10-10 “Нүүдэлчин” соёлын биет бус өвийн их наадамд нийслэлийн баг тэргүүн байр эзэллээ 2025-10-10 “Телеграмм”-ын залиланд өртөж, 13 сая төгрөгөө алдсан хэрэг гарчээ 2025-10-10 Дамбадаржаа дэд төвийн бүтээн байгуулалт 71 хувьтай үргэлжилж байна 2025-10-10 “Airbus” нисэх онгоцны нийлүүлэлтээр “Boeing”-ийг гүйцжээ 2025-10-10 2025 онд улсын хэмжээнд 14 мянга гаруй удаа газар хөдөлжээ 2025-10-10 Зогсож байсан автомашины араас мөргөсөн ослын улмаас 5 хүний амь нас үрэгджээ 2025-10-10 Монгол, Кубын парламентын хамтын ажиллагааны талаар талууд ярилцав 2025-10-10
iИх уншсан
Нүүрсчиддээ барьцаалагдсан парламентыг тараахаас өөр зам үлд... ​“Хонин толгой”-д шилжүүлсэн Оюутолгой Эмч нар хүүхдийнхээ сургалтын төлбөрийг зээлээр бус, цалинга... Гадаад харилцааны сэргэлтээс ашиг хүртэх монгол ур ухаан Пол Жонсоны “Оюунтнууд”номын тухай "Мордохын хазгай" болсон МАН-ын Бага хурлын VIII хуралдаан Авлигатай тэмцсэнийг биш, авлигад холбогдсон этгээдүүдийг на... Солийн Данзан (2) Монголчуудын мөрөөдлийн төсөл “Цагаан заан” болж хувирав уу Б.Жавхлан: Сангийн ажилд доголдол гараагүй, бүх санхүүжилт ү... Монгол сурагч дэлхийн Англи хэлний олимпиадад алтан медаль х... Японы хувьцааны зах зээл түүхэн дээд амжилт тогтоолоо Францын шинэ Ерөнхий сайд танхимаа танилцуулснаасаа хэдхэн ц... “Формула-1”-ийн Сингапурын Гран-Прид Жорж Расселл ялалт байг... Японы Технологийн их сургууль Монголын 28 сургуульд 800 ширх... Цалин нэмэхгүй бол орон даяар ажил хаяна гэж эмч нар анхаару... “Усан тойрог” үзэсгэлэн усаа хайрлах уриатайгаар нээгдлээ Импортын гаралтай 15.4 кг загас, далайн бүтээгдэхүүнийг устг... Зогсож байсан автомашины араас мөргөсөн ослын улмаас 5 хүний... Гуравдугаар улирлын НӨАТ-ын баримтыг өнөөдөртөө багтаан бүрт...
Top