x

Хэнтийн тойрогт нөхөн сонгууль болохгүй

Үндсэн хуулийн Цэц дахиад л улс төрийн захиалга гүйцэтгэлээ. Хэнтийн 42-р тойрогт нөхөн сонгуулийг товлон зарлах тухай УИХ-ын тогтоолыг Үндсэн хууль зөрчсөн гэж дүгнэлт гаргав. Ингэхдээ, төрийн албан хаагч сонгуульд нэрээ дэвшүүлэхийн тулд зургаан сарын өмнө албан тушаалаасаа түдгэлзэх тухай хуулийн заалтыг үндэс болгосон байна. (Сонгуулийн тухай хуулийн 125-ын 5: Төрийн жинхэнэ албан хаагч болон төрийн үйлчилгээний албаны удирдах албан тушаалтан, төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн дарга, дэд дарга, захирал, дэд захирал нь УИХ-ын гишүүнд нэр дэвших бол сонгуулийн жилийн нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс өмнө төрийн албанаас болон ажил, албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөх тухай хүсэлтээ эрх бүхий этгээдэд гаргасан байх ба сонгуулийн жилийн нэгдүгээр сарын 31-нээс хойш ажил, албан үүргээ гүйцэтгээгүй байна)

Нөхөн сонгуулийг ирэх аравдугаар сард явуулах тухай УИХ-ын тогтоолыг түдгэлзүүлснээр нөхөн сонгууль явуулах хугацаа автоматаар ирэх оны зургадугаар сар луу шидэгдэж байгаа юм. (Сонгуулийн тухай хуулийн 20-ийн 1.Нөхөн сонгуулийн санал авах өдөр нь жил бүрийн зургадугаар сарын сүүлийн Ням гараг болон аравдугаар сарын эхний Ням гараг байх ба улс даяар нэгдсэн журмаар явагдана) Гэвч улс төрийн нөхцөл байдлаас харвал ирэх оны зургадуур сард ч бас нөхөн сонгууль болохгүй, хоёр том нам үүн дээр нэгдсэн гэдэг дүгнэлтийг ажиглагчид хийж байна.

Уг нь Үндсэн хуулийн Цэцээс үндэслэл болгоод байгаа төрийн албан хаагчтай заалт дээрх “сонгуулийн жил” гэдэг нь нөхөн сонгуульд бус, УИХ-ын ээлжит сонгуульд хамааралтай ойлголт юм. Харин нөхөн сонгуулийн хугацааг товлон зарлах эрхийг сонгуулийн төв байгууллага буюу СЕХ-нд хуулиар олгосон байдаг. Тиймээс төрийн албан хаагч сонгуульд нэр дэвшихээс зургаан сарын өмнө албан тушаалаасаа түдгэлзэх тухай хуулийн заалт нөхөн сонгуульд нэр дэвшигчдэд хамаарахгүй гэсэн үг.

Нөгөө талаас хэрвээ нөхөн сонгуулийн хугацаанаас болж Үндсэн хуульд заасан иргэдийн сонгогдох эрх зөрчигдсөн гэж үзвэл нөхөн сонгуулийн хугацааг товлон зарласан УИХ-ны тогтоолыг бус, Сонгуулийн хуульд заасан төрийн албан хаагчтай холбоотой заалтыг Цэцэд өгөх ёстой байлаа.

Гэвч анхнаасаа нөхөн сонгууль явуулах тухай УИХ-ын тогтоолыг Цэцэд өгсөн, Цэц уг гомдлыг хүлээж аваад “Үндсэн хууль зөрчсөн” гэдэг дүгнэлт гаргасан зэргээс үзвэл энэ нь анхнаасаа УИХ-д суудалтай хоёр том намын (тэр дундаа МАН-ын) улс төрийн захиалга байжээ гэж үзэхээс аргагүйд хүрч байна. Ядаж л УИХ-ын хаврын чуулган хаахаас өмнө буюу нөхөн сонгууль явуулах тухай УИХ-ын тогтоол батлагдсан даруйд Цэцийн дүгнэлт гарсан бол УИХ Цэцийн дүгнэлтийг хүлээж аваад баталсан хуулиа тайлбарлах хангалттай хугацаа байлаа. Гэтэл намууд сонгуульд оролцохоо илэрхийлж, нэр дэвшигчид эхнээсээ тодорч эхэлсний дараа Цэц ийм дүгнэлт гаргаж байгаа нь улс төрийн захиалга гэж эзэхээс аргагүй.

Ялангуяа намуудын нэр дэвшигчдийн талаар олон нийтийн дунд явж байгаа үнэлэлт, дүгнэлт нь МАН, АН-ын удирдлагуудыг нөхөн сонгуулийг нэгмөсөн явуулахгүй байх шийдэлд хүргэсэн гэж хэлж болохоор байна. Учир нь одоо байгаа улс төрийн нөхцөл байдлыг аваад үзэхэд эрх баригч МАН энэ удаагийн сонгуульд ялалт байгуулах ямар ч боломжгүй. АН-ын хувьд ялалт байгуулах хамгийн боломжит хувилбар гэгдэж байсан Э.Бат-Үүлийг нам нь нэр дэвшүүлэхгүй (түүний оронд ЕТГ-ын дарга З.Энхболдыг АН нэр дэвшүүлэхээр яригдаж байв) гэснээс үзвэл АН-д ч шаанс байхгүй. Харин бие даагч Э.Бат-Үүл, МАХН-ын Н.Энхбаяр нарын хооронд гол өрсөлдөөн явах болчихоод байгаа. Тэдний хэн нь ч УИХ-д орж ирлээ гэсэн АН, МАН-ын аль алинд нь ашиггүй учраас хоёр нам Хэнтийн 42-р тойргийг 2020 он хүртэл төлөөлөлгүй үлдээхээр шийдсэн бололтой. Нөхөн сонгууль болохгүй гэдэг дээр ажиглагчид аль хэдийн бооцоо тавиад эхэлчихсэн байна.

Б.СЭМҮҮН

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (59.153.114.162)
    lalar hoshnogo yu yum be .
    2018 оны 08 сарын 23 | Хариулах
iШинэ мэдээ
Мехико хот “Формула-1”-ийг 2028 он хүртэл зохион байгуулна 12 цаг 17 мин Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Исланд Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ 12 цаг 24 мин Хотын төв талбайд “Дугуйтай Улаанбаатар-2025” өдөрлөг зохион байгуулна 12 цаг 31 мин ITER реакторын соронзон ороомгийг угсарч дуусгажээ 12 цаг 40 мин Н.Номтойбаяр: Л.Оюун-Эрдэнийн оронд би байсан бол өрөөнд нь ороод уучлал гуйна 13 цаг 55 мин “Улаанбаатар Радио”-гийн 1222 м.кв талбайг нийслэл өмчдөө буцаан авчээ 15 цаг 43 мин Монгол, Бутаны парламентын төлөөлөгчид иргэний нийгмийн харилцааны туршлагаа хуваалцлаа 15 цаг 44 мин “Монгол дархны уламжлал, шинэчлэл” анхдугаар чуулган Төрийн ордонд зохион байгуулагдлаа 15 цаг 45 мин Монгол, Тайландын иргэний нисэхийн байгууллагууд хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа 15 цаг 46 мин “Авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх нь” сэдэвт сургалт Дархан-Уул аймагт зохион байгуулагдлаа 15 цаг 47 мин Монголын шатарчид Ази тивийн аваргад өрсөлдөнө 15 цаг 48 мин Иргэний эрүүгийн хариуцлагын тодорхойлолтыг E-Mongolia системээр аваарай 15 цаг 54 мин Хадгаламж зээлийн хоршоо: Амь, Амьдрал 17 цаг 20 мин Ойн түймрийн улмаас экосистем бүрэн өөрчлөгдөж байна 18 цаг 34 мин Толгойтын замын шинэ гүүр, авто замын эхний ээлжийн ажил дуусах шатандаа орлоо 18 цаг 38 мин Хүүхэд төвтэй боловсролын “3Пи” хөтөлбөрийг танилцуулж байна 18 цаг 40 мин Ерөнхий сайд “Ногоон бүс”-ийн дулаалга, халаалтын ажлын явцтай танилцлаа 18 цаг 42 мин УИХ-ын өнөөдрийн үдээс өмнөх чуулганы хуралдаан гурван асуудлаар завсарлав 18 цаг 44 мин Сонгуулийн тухай хуулийн зарим заалт Үндсэн хууль зөрчсөн гэсэн Цэцийн дүгнэлтийг Байнгын хороо дэмжсэнгүй 18 цаг 45 мин 48 дугаар сургуулийн “Гялбаа” хамтлаг Дэлхийн аварга боллоо 18 цаг 47 мин
iИх уншсан
Эрх чөлөөгөө чамлаад эзний хавханд орчихсон байхад... Аргентин: Эрх чөлөө ажиллаж эхэллээ Туул голын бохирдол аюулын хязгаарт хүрч, иргэдийн амьдралд ... Г.Батзориг: Гурилын сектор дээр төр, хувийн хэвшлийн хооронд... Д.Жаргалсайхан: Хамтарсан засгийн газрын гэрээг дүгнэх цаг н... Ж.Батсуурь: АН баруун төвийн үзэл баримтлал, ардчилал, хүний... Д.Амарбаясгалан: Арилжааны хууль нь ашиг олох талуудын харил... М.Чимэддорж: Агаарын хөлгийн түлш нийлүүлэх хэлэлцээр Монгол... Айсан хүнд аргал ч хөдөлнө, Л.Оюун-Эрдэнэ ээ! Евразийн хэлэлцээр гурилын кейс шиг болбол хариуцлагыг хэн х... Чингис хаан музей, Кремлийн музейтэй хамтын ажиллагаагаа эхл... Жүдо бөхийн насанд хүрэгчдийн Азийн аварга Бангкокт эхэллээ “Дархлаажуулалтыг хүн бүрт” уриатай дэлхийн долоон хоног эхэ... Хотын даргыг иргэд шууд сонгохын тулд 100 мянган хүний санал... АНУ дахь хорт хавдрын нас баралт буурч буй ч зарим төрлийн х... Энэтхэг, Пакистаны харилцаа хурцдав: Дипломат ажилтнуудыг ну... “Ирвэстэй нутгийн ирээдүй” төсөл Дарвийн нуруунд амжилттай х... Италийн цомын финалд “Болонья” ба “Милан” шалгарлаа Богд уул руу гарахгүй байхыг анхаарууллаа Монголын Эмнести Интернэшнлээс хүний эрхийн төлөв байдлын та...
Top