Өвөрхангай аймгийн Хужирт сум, Японы Нагасаки мужийн Мацү-Үра хот 30 гаруй жилийн турш харилцаагаа өргөжүүлэхээр Японы “Олон улсын хамтын ажиллагаа, соёлын солилцооны хөтөлбөрийн хүрээнд Монгол Улсаас Гадаад харилцааны асуудал хариуцсан монгол ажилтан өнгөрсөн наймдугаар сараас ажиллаж байна.
Мацү-Үра хотын захиргаанаас 2026 онд Мацү-Үра хот-Хужирт сумын хамтын ажиллагааг бүс, орон нутгийн сайн жишиг болгон өргөжүүлж, Монгол Улсын бүсчилсэн хөгжлийн бодлогод хувь нэмэр оруулан, соёл, боловсрол, худалдаа, эдийн засаг, аялал жуулчлал зэрэг олон талт хамтын ажиллагааг дэмжихээр төлөвлөжээ.
Хамтын ажиллагааны хүрээнд сүүлийн жилүүдэд багагүй ажил хийжээ. Тухайлбал, Мацү-Үра хотын захирагч Томода Ёшиясү албаны төлөөлөгчийн хамт Хужирт суманд өнгөрсөн онд зочилж, олон жил тасалдаад байсан харилцаагаа сэргээн, хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулсан. Хужирт сумын Засаг дарга Ж.Оюунгэрэл тэргүүтэй 11 хүн Мацү-Үра хотод энэ оны наймдугаар сард зочилж, “Нагасаки мужийн Энхтайван-Соёлын баяр 2025”-т оролцон, Монголын довтолгооны түүхэн олдворыг далайн ёроолоос татаж гаргасан Такашима арал дахь Археологийн өвийн төв, Мацү-үра хотын бага сургууль, цэцэрлэг, үдийн хоолны төв, загасны зах, орон нутгийн бүтээгдэхүүн худалдаалах төвтэй танилцаж, туршлага судалжээ.
Мацү-Үра хотын Усан доорх археологийн судалгааны төв, Монгол Улсын ШУА-ийн Археологийн хүрээлэн, Хархорум музейтэй “Хамтран ажиллах санамж бичиг”-ийг энэ оны 10 дугаар сард байгуулж, цаашид хамтарсан судалгаа хийх, ажилтан солилцох, үзмэр солилцох чиглэлээр ажиллахаар тохиолцсон байна. Монголын Бурхан шашны төв Гандантэгчинлэн хийдийн төлөөлөл, Сажа ёсны 42 дугаар ширээт Раднаабазар ренбүүчи нар Мацү-Үра хотын Такашима арлыг энэ оны 11 дүгээр сард зорин очиж, Монголын довтолгооны түүхэн дурсгалуудтай танилцаж, дурсгалын хөшөөнд хүндэтгэл илэрхийлэн ном хурж, буяны зан үйл үйлджээ.
Дэлхийн түүхэнд Монголын довтолгоон буюу Их Юань гүрний довтолгоог 750 жилийн өмнө буюу 1274, 1281 онд хийсэн түүхэн газар нь Японы хойд хэсэгт байрлах, далайн эргийн Нагасаки мужийн Мацү-Үра хот юм. Монгол Улстай түүхэн холбоотой Японы цөөн хотын нэг Мацү-Үрагаас Монголын довтолгооны үеийг үйл явдлыг гэрчлэх олон тооны олдвор далайн ёроолоос олдсон байдаг. Тус довтолгооноос хойш 700 орчим жилийн дараа 1991 онд тухайн үеийн Такашима дүүрэг, (одоогийн Мацү-үра хотын Такашима дүүрэг) манай улсын Өвөрхангай аймгийн Хужирт сумтай найрамдалт харилцаа тогтоосон нь хоёр улсын харилцааны түүхэнд засаг захиргааны нэгж хооронд найрамдалт харилцаа тогтоосон анхны тохиолдол болсон юм.
Түүнчлэн, өнгөрсөн оноос эгч дүү хотын найрамдалт харилцаагаар дамжуулан Такашима арал дээр “Такашимагийн Монгол баяр”-ыг жил бүр зохион байгуулж ирсэн уламжлалыг сэргээн, энэ онд 30 дахь удаагаа тэмдэглэжээ. Тус баяр нь монголын түүх, соёлыг Япончуудад сурталчлан таниулах ач холбогдолтой билээ.
