x

Ж.Золжаргал: “Интермед”-ийн асуудал бол нийтэд ил болсон ганц л жишээ

“Интермед” эмнэлгийн цахим бүртгэл, мэдээллийн санд “Space bear” хакерын бүлэглэл халдаж, 230 мянга гаруй үйлчлүүлэгчийн мэдээллийг авсан гэдгээ мэдэгдсэн. Улмаар 50 мянган ам.доллар нэхэмжилсэн гэх мэдээлэл ил болоод буй юм. Тиймээс энэ асуудлаар УИХ-ын Инноваци, цахим бодлогын байнгын хорооны дарга, УИХ-ын гишүүн Ж.Золжаргалтай ярилцлаа.

-“Интермед” эмнэлгийн мэдээллийн санд хакерууд халдсан гэх мэдээлэл ил болсон. Танд энэ талаар ямар мэдээлэл байна. Үүнийг та ер нь юу гэж харж байна вэ?

-“Интермед” эмнэлэг бол олон үйлчлүүлэгчтэй газар. Тэр хэрээрээ олон хүний мэдээлэл нэг дор алдагдаад хүмүүс анхаарал хандуулж байна. Гэвч энэ бол олон нийтэд ил болсон ганц л жишээ. Түүнээс биш ил, далд маш их халдлага манай улсад өдөр бүр явагдаж байгаа.

Монгол Улсын иргэдийн маш их мэдээлэл интернэтийн хар зах дээр зарагдаж байна гэдэг мэдээллийг өмнө нь сонсож л байсан байх. Энэ бол бодитой зүйл. Тийм болохоор кибер мэдээллийн аюулгүй байдал гэдэг зүйл улам чухал болж байна. Манай улсад цахимжилт сүүлийн хэдэн жил эрчимтэй явагдсан.

Энэ нь ч тодорхой амжилтад хүрсэн. Гэхдээ энэ хэрээрээ эмзэг байдал нь нэмэгдэж байна. Тийм болохоор аюулгүй байдлаа хангахын тулд олон улсын жишгээр манай улсад Кибер аюулгүй байдлын тухай хууль батлагдсан. Энэ хуулийн дагуу гурван төв байгуулагдсан. Үндэсний, Зэвсэгт хүчний, Нийтийн төв гээд газрууд бий. Үндэсний төв бол төрийн байгууллагуудын аюулгүй байдлыг хангадаг. Тагнуулын ерөнхий газар дээр байрладаг. Зэвсэгт хүчний төв бол батлан хамгаалах салбарын аюулгүй байдлыг хангана. Харин Нийтийн төв нь арилжааны компаниудын аюулгүй байдлыг хангах чиг үүрэгтэй. Мэдээж хүний өмнөөс бүх цахим халдлагаас хамгаалах үүрэг хүлээнэ гэсэн үг биш. Тогтолцооны хувьд л хамгаалах учиртай. Манай улсын банкны систем бол харьцангуй сайн, туршлагатай. Бусад нь төдийлөн кибер аюулгүй байдлыг хамгаалдаг соёл суугаагүй байна л даа. Нийтийн төв дээр бидэнд хангалттай хэмжээний тоног төхөөрөмж, техникийн боломж байхгүй байна. Энэ нь сайжирч байж хууль хэрэгжинэ. Тиймээс Инноваци, цахим бодлогын байнгын хорооноос гишүүд тэйгээ хамт кибер аюулгүй байдлын гурван төвд ажиллаж, нөхцөл байдалтай нь танилцсан. Нийтийн төвийг сайжруулах шаардлага байгаа.

-Монголчуудын мэдээлэл интернэтийн хар зах дээр зарагддаг гэж та хэллээ. Тэгвэл худалдан авагчид нь ямар хүмүүс байдаг юм бэ. Ямар үр ашигтай байдаг хэрэг вэ?

-Хамгийн наад зах нь арилжааны сонирхолтой байж болно. Орлогын түвшин гайгүй хүмүүс нь эрүүл мэндийн талаар ямар асуудалтай байна. Түүнд нь тохирсон бү тээгдэхүүн борлуулах зэргээр ашигладаг байхыг үгүйсгэхгүй. Цаашилбал хувь хүний болон компанийн нууц мэдээлэл байна. Түүгээр дамжуулан дарамтлах, шантаажлах гээд ямар ч байдлаар ашиглаж болзошгүй.

-“Интермед” эмнэлэгт “Space bear” хакерын бүлэглэл халдсан гэдгээ хүлээж, 50 мянган ам.доллар нэхсэн гэсэн. Яг ийм тохиолдол анхных байх. Тэгэхээр энэ тал дээр манай улс ямар ажлууд хийвэл зохих вэ?

-Цахим гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтэс байгаа. Тэд маань өөрсдийн ажлаа хийж байгаа. Энэ тохиолдлыг анхных гэж би бодохгүй байна. Олон нийтэд мэдэгдсэн нь л энэ. Тийм болохоор бид кибер аюулгүй байдалдаа маш сайн анхаарах ёстой болчихсон. Өнгөрсөн долоо хоногт бид ирэх жилийн төсвөө баталлаа. Үүнд мэдээллийн технологи гэдэг ерөнхий нэртэй төсвийг баталсан. Гэхдээ аюулгүй байдлыг тусад нь гаргаж тавих, ангиллыг нь тусдаа болгох хэрэгтэй юм байна гэдгийг ярьж байгаа.

-Манайх шиг улс орнууд кибер аюулгүй байдалдаа хэдий хэр хэмжээний хөрөнгө зарцуулдаг юм бэ. Манай улсад энэ талын төсөв хангалттай байж чадаж байгаа юу?

-Энэ бол нэг их том төсөвтэй зүйл биш. Ер нь бол кибер аюулгүй байдлын хамгийн гол асуудалтай зүйл чинь хүмүүсийн хэрэглээний соёл юм. Энгийн зүйлээр буюу ганц мессэж явуулаад дарж орохоор нь нэг юм суулгачихдаг. Түүгээрээ дамжуулан мэдээллүүдийг нь сордог. Энэ мэт жижиг юм шиг зүйлээр дамжуулан халдлага гардаг. Түүнээс биш сүлжээ рүү нэвтэрч ороод л мэдээллийг нь хакерддаг зүйл ховор. Мэдээж тусгай байгууллагууд маань ажлаа хийж байгаа. Түүнд санаа зовохгүй байж болно. Харин нийтийн хэрэглээн дундуур нэвтэрсэн хортой кодууд жижиг вирусийн программ шиг харагдаж байгаа боловч цаагуураа их хэмжээний мэдээлэл цуглуулаад анализ хийгээд үндэсний аюулгүй байдалд эрсдэл учруулж болзошгүй дүн шинжилгээг гаргаж болно. Тийм болохоор тусгай байгууллагуудаас гадна Нийтийн төв өөрөө чамбай байх ёстой. Олон нийт, компаниудад энэ чиглэлийн сургалтыг маш сайн явуулах хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, хувийн хэвшил кибер аюулгүй байдлын үйлчилгээ үзүүлдэг тогтолцоо манайд уг нь бий. Гэхдээ үүнийг бодлогоор илүү сайн дэмжих шаардлагатай. Түүнээс биш Нийтийн төвөөс бүгдийг нь хамгаална гэж байхгүй. Энэ төв чинь өнгөрсөн жил л байгуулагдсан.

Өдрийн сонин

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Зочин (105.112.76.30)
    Альбакерын зээл нь 5000 еврогоос 50000 еврогийн хооронд бэлэн мөнгөний зээл олгодог бөгөөд бид зээл авах шаардлагатай аливаа хүн эсвэл компанид жилийн ханшаар 50000 еврогаас 300,000 евро хүртэлх төслүүдийг санхүүжүүлдэг. тэдний зарим хэрэгцээг хангах мөнгө. Хэрэв танд тусламж хэрэгтэй бол танд хэр их хэрэгтэй байгаа, хүссэн зүйлээ хэлнэ үү эргэн төлөлтийн хугацаа. Хурдан зээл, төлбөрийн төгсгөлгүй стресс. И-мэйл. albakerloanfirm@gmail.com
    2025 оны 06 сарын 20 | Хариулах
iШинэ мэдээ
Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 3 цаг 21 мин Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 3 цаг 25 мин Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 3 цаг 28 мин Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 3 цаг 35 мин Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 3 цаг 52 мин Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 3 цаг 56 мин ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 6 цаг 8 мин УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 7 цаг 49 мин Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 8 цаг 11 мин Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 8 цаг 24 мин Наадмын нээлтийн тоглолтыг 7 дугаар сарын 11-ний орой дахин тоглоно 8 цаг 30 мин Гашуунсухайт-Ганцмод чиглэлийн хил дамнасан төмөр замын геодезийн цэгүүдийг баталгаажууллаа 8 цаг 36 мин Наадмаар томоохон зах, худалдааны төвүүдийн ажиллах цагийн хуваарь 8 цаг 42 мин Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар “Япон иргэдийн дурсгалын цогцолбор“-т хүндэтгэл үзүүллээ 9 цаг 47 мин Улаанбаатарт өдөртөө 26 хэм дулаан 10 цаг 51 мин "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Өчигдөр 16 цаг 08 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан Өчигдөр 15 цаг 45 мин Сонгинохайрхан дүүргийн 33 дугаар хороонд 280 хүүхдийн суудалтай бага сургууль, цэцэрлэгийн цогцолбор ашиглалтад орно Өчигдөр 15 цаг 20 мин Уулын ам, голын ай сав, үерийн буулт бүхий газарт отоглож, хоноглохгүй байхыг анхааруулав Өчигдөр 15 цаг 11 мин Унаач хүүхдийн аюулгүй байдлыг хамгаалах асуудлаар хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа Өчигдөр 15 цаг 06 мин
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо
Top