x

"Орчлон ертөнцийн гоо үзэсгэлэнгийн хязгаар буюу уулсын гоо сайхан"

Нобелийн шагналт физикч Ричард Фейнман амьдрал, оршихуйн гайхамшгийн тухай нэгэн зохиолдоо "Би ... атомын ертөнц ... ертөнцийн атом" гэж бичжээ. Харин хувьслын биологич Линн Маргулис орчлон ертөнцийн харилцан уялдааг ажигласнаар "Бид орон зай, цаг хугацаагаар холбогдож байгаа нь бид энэ баримтыг хэрхэн илэрхийлж байгаагаас үл хамааран амьдрал бол нэгдмэл үзэгдэл гэдгийг харуулж байна" гэсэн байдаг.

"... Бид аливаа зүйлийг өөрөө сонгох гэж оролдохдоо энэ нь орчлон ертөнцийн бусад бүх зүйлтэй холбоотой болохыг олж хардаг. Бид зүрхний талаар дэврүүлэн бодохдоо зүрхний эс, цохилт бүр нь болор адил гялтганадаг байх ёстой гэж төсөөлдөг. Бас байгальд хайртай хүн бүхэн амьтан нэг бүртэй, ургамал болгоны хэлийг ойлгодог, ойлголцдог гэж төсөөлдөг. Байгаль яг л яруу найраг шиг, урам зоригтой хөдөлмөрч хүний ​​хувьд дээшээ ахих тусам илүү олон уулын оргил бас илүү үзэсгэлэнтэй тал нутаг хараа цуцаан үзэгдэх болно. Учир нь уулс тэр чигтээ усан оргилуурууд бөгөөд мөнх бус эх сурвалжаас гадна эх сурвалжтай холбоотой эхлэлийн газрууд юм. 

Тэр нэгэн зуны сүүлээр Йосемитийн зүүн хэсэгт орших Туолумне нуга руу явахдаа Муир хувь хүний ​​мөнх бус байдлыг давж гардаг байгалийн тансаг, яруу найргийн харилцан уялдаатай байдлын тухай ухааран дахин сэхэв. Тодорхой ургамал, амьтны амьдралын хугацаа нь өөрөө бүрэн жүжиг биш, харин эцэс төгсгөлгүй өөрчлөлтийн дүр зурагт үзэгдэх богинохон завсарлага гэдгийг ухжээ.

Байгалийн хязгааргүй элбэг дэлбэг байдал, үржил шим - асар их хог хаягдлын дунд шавхагдашгүй элбэг дэлбэг байдлын тухай байнга санагдуулдаг. Гэсэн хэдий ч хүн төрөлхтний оюун ухаанд хүрч болох аливаа үйл ажиллагааг судалж үзэхэд амьд оршихуйн материалын ямар ч тоосонцор дэмий үрэгдэж, хуучирдаггүй болохыг олж мэдэв. Энэ нь хэрэглээнээс хэрэглээ рүү, гоо үзэсгэлэнгээс илүү өндөр гоо үзэсгэлэн рүү мөнхөд урсаж байдаг. Бид удалгүй хог хаягдал, үхэлд гашуудахаа больж, орчлон ертөнцийн мөхөшгүй, зарцуулж боломгүй баялагт баясаж, баярлан, бидний эргэн тойронд хайлж, бүдгэрч, үхэж буй бүх зүйлийн дахин гарч ирэхийг үнэнчээр харж, хүлээж, түүний дараагийн дүр төрх нь өмнөхөөсөө илүү сайхан, илүү сайхан байхаар бий болно гэдэгт итгэлтэй байх болно…

Өндөр уулсын оргилд бид өөрсдийгөө зэрлэг байгалийн нэг хэсэг, бүх зүйлтэй хамаатай гэдгээ мэдэрнэ.

Хүнгүйгээр орчлон ертөнц бүрэн бус байх болно. Гэхдээ бидний бардам нүд, мэдлэгийн цаана оршдог хамгийн өчүүхэн бичил биетэн байхгүй бол энэ нь бүрэн дүүрэн биш байх болно...

Орчин үеийн соёл иргэншлийн энэхүү шаргуу бүтээлийн аймшигтай сайн, үнэн алдартны өрөвдөх сэтгэл нь нэг үсний гүнд хүрсэн хүн болгонд бидний төрөл зүйлийн хилийн эпидерми "Тэрс" гэж хашхирам санагддаг... Тэд дэлхийг бүхэлд нь авахдаа сэтгэл хангалуун бус, мөн селестиел улсыг тэр агуу эзэнт гүрний төлөө төлөвлөж байсан сүнснүүдийг эзэмшдэг цорын ганц улс гэж мэдэгддэг.

Майя Анжелоу биднийг "сансар огторгуй, хол оддын дундуур, хайхрамжгүй нарны замаар аялдаг" амьтад гэдгийг нэгэнтээ сануулсан байдаг. 

Энэ од, бидний сайн сайхан дэлхий, хүн бүтээгдэхээс өмнө тэнгэрийг тойрон олон удаа амжилттай аялж, тэр бүрт нь бүхэл бүтэн амьтдын хаант улсууд оршин тогтнож, хүн ийм уудам, агуу огторгуй оршдог гэдгийг мэдэхээс ч өмнө шороо болон замхрав. Хүн төрөлхтөн Бүтээлийн төлөвлөгөөнд өөрсдийн үүрэг гүйцэтгэсний дараа тэд ч бас ямар нэгэн ерөнхий шаталт, ер бусын үймээн самуунгүйгээр алга болж магадгүй юм.

Ийм ухамсар нь хүний ​​эго сэтгэлийг түгшээж, идэмхий байсан ч сансар огторгуйн энэхүү үндсэн бодит байдлыг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол бид хэзээ ч орчлон ертөнцийн ухамсартай иргэн болж чадахгүй. Бид хуучин соёл иргэншлийг үгүйсгэхдээ байгалийг үгүйсгэж байна, үүний үр дүнд бид өөрсдийн хүн чанарыг үгүйсгэж байна. 

Өнөөгийн соёл иргэншлийн сургасан ямар ч сургаал нь дэлхий ертөнцийг хүний ​​хэрэгцээнд зориулан бүтээсэн гэж үздэгтэй адил соёл нь зэрлэг байдлаа хадгалж байдаг харилцааг зөв ойлгох замд тийм давшгүй саад тотгор учруулахгүй байх. Амьтан, ургамал, талст бүр үүнийг хамгийн энгийнээр батлан харуулдаг. Гэсэн хэдий ч үүнийг зуунаас зуунд шинэ бөгөөд үнэ цэнэтэй зүйл гэж заадаг бөгөөд үүнээс үүдсэн харанхуйд асар их бардам зан нь маргаангүй явахыг зөвшөөрдөг.

Ямар ч амьтан дэлхий өөрт нь зориулж бүтээгдсэн шигээ өөрөө өөр ямар нэгэн амьтдын төлөө бүтээгдсэн гэдгийг харуулсан нотлох баримтын хүчтэй ул мөртэй бид таарч амжаагүй байна. Байгаль хэзээ ч хувиа хичээсэн тусгаарлалтыг илэрхийлдэггүй. Амьтан бүрийг бүтээхэд бусад амьтдын нөлөө асар ихийг хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Үнэн хэрэгтээ, нэг организм дахь атом бүр бие биетэйгээ танилцаж, гэрлэсэн гэж хэлж болно, гэхдээ бүх нийтийн нэгдэл нь хамгийн эрчимтэй хувь хүний ​​зорилгод хангалттай хэмжээний хуваагдал байдаг. Иймээс аливаа амьтан оршихуйн дуунд ямар нот бий болох нь хамаагүй, ямар ч нот байлаа гэсэн эхлээд өөртөө зориулж, дараа нь бүх дэлхий болон ертөнцүүдэд улам бүр  цуурайтан алсран дуун хэлхээ байдаг.

А.Долгор

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо Уржигдар 11 цаг 22 мин Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Уржигдар 09 цаг 31 мин Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ Уржигдар 09 цаг 02 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг Уржигдар 08 цаг 54 мин Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Уржигдар 08 цаг 44 мин Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Уржигдар 08 цаг 41 мин Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй Уржигдар 08 цаг 33 мин Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа Уржигдар 08 цаг 29 мин Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар Уржигдар 08 цаг 26 мин Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан Уржигдар 08 цаг 22 мин Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2025-07-09 Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2025-07-09 Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2025-07-09 Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 2025-07-09 Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 2025-07-09 Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 2025-07-09 ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 2025-07-09 УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 2025-07-09 Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 2025-07-09 Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 2025-07-09
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрө... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт... Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогто... Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ... ДЦС-5 төслийн хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгох урьдчилсан ... Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зоч... “Засгийн газрын өрийн баталгаа гаргах зөвшөөрөл олгох тухай”... Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито Ус сувгийн удирда...
Top