x

Манайхны мэдээ, мэдээллийн боловсрол

Офицероос Драгон хүрэх богинохон гэхдээ урт замыг тойрч, түгжирсээр оройн 18:00 цагт амжаад, Улаанбаатараас Говь-Алтай явах уртхан замын аянд жолоо нэгэнт шулуудав. Бидний нөхөд хэрэг болгон хол замд гарсны зориг, зорилго цас анирдам холхи тэртээд хэвлэл мэдээ, мэдээллийн суурь боловсролын цэгцтэй суурийг тавих гэснийх билээ.

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны захиалгаар 2020 онд хийгдсэн Цахим орчин дахь хүүхдийн аюулгүй байдлын талаар үндэсний суурь судалгаагаар Монгол Улсад 7-12 насны хүүхдүүдийн 62 хувь, 13-18 насны хүүхдүүдийн 71 хувь нь өдөр бүр интернэт ашигладаг ба судалгаанд оролцсон хүүхдүүдийн 80 хувь нь 10-12 насандаа анх интернэт ашиглаж эхэлсэн гэх. Энэ тоог сонсмогц араас нь залгаж ухагдах өөр нэг өгөгдөл бол цахим хуваагдал, боломж боловсролын тэгш бус байдал.

Сүхийн талбайгаас хойш урагш, баруунш зүүнш дөрөв дөрвөн километрт боломж, хуваагдал нэг анхи, Монгол орны дөрвөн зүгт тэртээ хязгаарт бас анги. Тийм гэж сэтгээд нэгэнт бас хөдлөснийх нэг сумаар дор хаяж хоёр туулай оноё гэж санаад бидний нөхөд “Үе тэнгийхний цахим дээрэлхэлт гадуурхалтын эсрэг” нэрт сэдвийг хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсролтой эвтэйхэн хоршуулаад өнөөх дөнгөж цахим хэрэглэж эхэлж байгаа үеийнхэн буюу 10, 11, 12-той хүүхдүүдтэй уулзаж ярилцая, булингар байвал бүгдээрээ нийлээд бутаргаж орхиё гэж зорив. Энэ тухайгаа аймагт байдаг, таньдаг мэддэг хэд гурван хүмүүсд дуулгавал нааштай гэж жигтэйхэн хүлээж аваад, биднийг очихтой зэрэгцээд сургууль, сургуулийн хэд хэдэн хүүхдүүдийг цуглуулчихъя гэсэн нь анхнаасаа богц дүүрэн байхын билэгшээл болох нь тэр.

Ингээд бид нэгэн Даваа гарагийн өглөө Говь-Алтай аймгийн Насан туршийн боловсролын газрын сургалтын танхимд долоон сургуулийн наймдугаар ангиас дээш үе үеийнхний төлөөлөлтэй гуч гаруй хүүхдүүдтэй эхний сургалтаа эхлэв. Хөдөөнийхөн гэхээр л хотынхноос ялгаатай хуваагдал их байх вий, суурь боловсролоос хоцорчихсон байх вий гэдэг айдастай ирсэн би ингэж хэвшинжит байдлаар урьдчилсан дүгнэлт гаргасандаа хувьдаа ичив. Юу гэхээр Алтайн арванхоёр жилийн хүүхдүүд юманд “яагаад, яагаад” гэж хандна гэдгээ мэддэг, авч байгаа жишээ нь хүний эрх, хүйсийн мэдрэмжтэй, оролцоо нь жигд идэвхтэй байгаа нь талархууштай байв.

Тэдэнтэй ярилцахад, ээж аав гэртээ ажлаа үүрч ирдэг, утсандаа илүү ач холбогдол өгдөг, багш нар групп чатны цаана ч уншиж байгаа хүүхдийн "сэтгэлзүй байгаа" гэдгийг бодолцдоггүй зэрэг сэтгэгдэл түлхүү сонсогдож байсан нь 13-тай дүүтэйгээ биш 33-тай багштай, 44-тэй аав ээж нартай хэвлэл мэдээ, мэдээллийн суурь боловсрол, цахим хэрэглээний талаар түлхүү ярилцах, тулж ажиллах хэрэгтэй юм байна гэдэг бодол түрүүлж байв.

Бас бидний хүүхдүүд илүү хэрсүү болсон нь таалагдав.

Мэдээж анх өгөгдөхдөө л хэрсүү өгөгдсөн хэрэг биш л дээ, ингэж хэрсүү болоход нь тэдний цахим хүрээлэл, хэрэглээ их нөлөөлсөн байж таараа. Анхны сургалтын дараа бид зургаа, долоо, наймдугаар ангийн зорилтот бүлгийн хүүхдүүдийн дунд ижил агуулгат сургалтаа хийхэд эхний сургалтаас мэдэрсэн, авсан бүхэн бэхжив. Хүүхдүүд хэрсүү, сайн байна. Харин аав, ээж багш нар хүүхдүүдтэйгээ энэ сэдвээр нэг хуудсан дээр байж чадаж байна уу гэдэг улам л сонирхол татаж үлдэв.

Эцэст нь ингэж бодогдох, өөр дээрээ жишээлэхэд л би цахимжсан мэдээллийн хэрэгслийг арав илүү жил хэрэглээд, аль хэзээний цахим-идэр насандаа очсон бол аав, ээжийн үеийнхэн маань цахимжсан хэрэглээнд надаас лав хоёр дахин бага настай дүйцүүлбэл цахим-хүүхэдтэй төстэй үеэ өнгөрөөж байна. Тэгэхээр манайхны мэдээ, мэдээллийн боловсролд хүүхдүүд, насанд хүрэгчид гэж ялгалгүй бүгд нэгнээсээ суралцаж цахим хуваагдал, мэдээллийн тэгш бус байдлын эсрэг хамтаараа тэмцэх хэрэгтэй байна. 

#аянзамынтэмдэглэл #ХММСБ

Нийтэлсэн: Б.Бүжлхамаа

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
ТӨРИЙН ӨМЧИЙН БОДЛОГО, ЗОХИЦУУЛАЛТЫН ГАЗРЫН ДАРГА Б.ЦЭНГЭЛ “ТОСК” ТӨХХК-Д АЖИЛЛАЛАА 12 цаг 11 мин Гол мөрний дийлэнх нь үерийн түвшинг 5-60 см давсан байна 2025-07-16 Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж байна 2025-07-16 Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо 2025-07-10 Монгол-Японы харилцаа1990-1998 2025-07-10 Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ 2025-07-10 УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг 2025-07-10 Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна 2025-07-10 Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа 2025-07-10 Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй 2025-07-10 Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа 2025-07-10 Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар 2025-07-10 Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан 2025-07-10 Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2025-07-09 Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2025-07-09 Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2025-07-09 Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 2025-07-09 Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 2025-07-09 Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 2025-07-09 ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 2025-07-09
Top