x

Манайхны мэдээ, мэдээллийн боловсрол

Офицероос Драгон хүрэх богинохон гэхдээ урт замыг тойрч, түгжирсээр оройн 18:00 цагт амжаад, Улаанбаатараас Говь-Алтай явах уртхан замын аянд жолоо нэгэнт шулуудав. Бидний нөхөд хэрэг болгон хол замд гарсны зориг, зорилго цас анирдам холхи тэртээд хэвлэл мэдээ, мэдээллийн суурь боловсролын цэгцтэй суурийг тавих гэснийх билээ.

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооны захиалгаар 2020 онд хийгдсэн Цахим орчин дахь хүүхдийн аюулгүй байдлын талаар үндэсний суурь судалгаагаар Монгол Улсад 7-12 насны хүүхдүүдийн 62 хувь, 13-18 насны хүүхдүүдийн 71 хувь нь өдөр бүр интернэт ашигладаг ба судалгаанд оролцсон хүүхдүүдийн 80 хувь нь 10-12 насандаа анх интернэт ашиглаж эхэлсэн гэх. Энэ тоог сонсмогц араас нь залгаж ухагдах өөр нэг өгөгдөл бол цахим хуваагдал, боломж боловсролын тэгш бус байдал.

Сүхийн талбайгаас хойш урагш, баруунш зүүнш дөрөв дөрвөн километрт боломж, хуваагдал нэг анхи, Монгол орны дөрвөн зүгт тэртээ хязгаарт бас анги. Тийм гэж сэтгээд нэгэнт бас хөдлөснийх нэг сумаар дор хаяж хоёр туулай оноё гэж санаад бидний нөхөд “Үе тэнгийхний цахим дээрэлхэлт гадуурхалтын эсрэг” нэрт сэдвийг хэвлэл мэдээлэл, мэдээллийн суурь боловсролтой эвтэйхэн хоршуулаад өнөөх дөнгөж цахим хэрэглэж эхэлж байгаа үеийнхэн буюу 10, 11, 12-той хүүхдүүдтэй уулзаж ярилцая, булингар байвал бүгдээрээ нийлээд бутаргаж орхиё гэж зорив. Энэ тухайгаа аймагт байдаг, таньдаг мэддэг хэд гурван хүмүүсд дуулгавал нааштай гэж жигтэйхэн хүлээж аваад, биднийг очихтой зэрэгцээд сургууль, сургуулийн хэд хэдэн хүүхдүүдийг цуглуулчихъя гэсэн нь анхнаасаа богц дүүрэн байхын билэгшээл болох нь тэр.

Ингээд бид нэгэн Даваа гарагийн өглөө Говь-Алтай аймгийн Насан туршийн боловсролын газрын сургалтын танхимд долоон сургуулийн наймдугаар ангиас дээш үе үеийнхний төлөөлөлтэй гуч гаруй хүүхдүүдтэй эхний сургалтаа эхлэв. Хөдөөнийхөн гэхээр л хотынхноос ялгаатай хуваагдал их байх вий, суурь боловсролоос хоцорчихсон байх вий гэдэг айдастай ирсэн би ингэж хэвшинжит байдлаар урьдчилсан дүгнэлт гаргасандаа хувьдаа ичив. Юу гэхээр Алтайн арванхоёр жилийн хүүхдүүд юманд “яагаад, яагаад” гэж хандна гэдгээ мэддэг, авч байгаа жишээ нь хүний эрх, хүйсийн мэдрэмжтэй, оролцоо нь жигд идэвхтэй байгаа нь талархууштай байв.

Тэдэнтэй ярилцахад, ээж аав гэртээ ажлаа үүрч ирдэг, утсандаа илүү ач холбогдол өгдөг, багш нар групп чатны цаана ч уншиж байгаа хүүхдийн "сэтгэлзүй байгаа" гэдгийг бодолцдоггүй зэрэг сэтгэгдэл түлхүү сонсогдож байсан нь 13-тай дүүтэйгээ биш 33-тай багштай, 44-тэй аав ээж нартай хэвлэл мэдээ, мэдээллийн суурь боловсрол, цахим хэрэглээний талаар түлхүү ярилцах, тулж ажиллах хэрэгтэй юм байна гэдэг бодол түрүүлж байв.

Бас бидний хүүхдүүд илүү хэрсүү болсон нь таалагдав.

Мэдээж анх өгөгдөхдөө л хэрсүү өгөгдсөн хэрэг биш л дээ, ингэж хэрсүү болоход нь тэдний цахим хүрээлэл, хэрэглээ их нөлөөлсөн байж таараа. Анхны сургалтын дараа бид зургаа, долоо, наймдугаар ангийн зорилтот бүлгийн хүүхдүүдийн дунд ижил агуулгат сургалтаа хийхэд эхний сургалтаас мэдэрсэн, авсан бүхэн бэхжив. Хүүхдүүд хэрсүү, сайн байна. Харин аав, ээж багш нар хүүхдүүдтэйгээ энэ сэдвээр нэг хуудсан дээр байж чадаж байна уу гэдэг улам л сонирхол татаж үлдэв.

Эцэст нь ингэж бодогдох, өөр дээрээ жишээлэхэд л би цахимжсан мэдээллийн хэрэгслийг арав илүү жил хэрэглээд, аль хэзээний цахим-идэр насандаа очсон бол аав, ээжийн үеийнхэн маань цахимжсан хэрэглээнд надаас лав хоёр дахин бага настай дүйцүүлбэл цахим-хүүхэдтэй төстэй үеэ өнгөрөөж байна. Тэгэхээр манайхны мэдээ, мэдээллийн боловсролд хүүхдүүд, насанд хүрэгчид гэж ялгалгүй бүгд нэгнээсээ суралцаж цахим хуваагдал, мэдээллийн тэгш бус байдлын эсрэг хамтаараа тэмцэх хэрэгтэй байна. 

#аянзамынтэмдэглэл #ХММСБ

Нийтэлсэн: Б.Бүжлхамаа

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьдрал илүү дордоно 11 цаг 14 мин “Увс нуур гал”-ын сорилго барилдаанд Дархан аварга Н.Батсуурь түрүүллээ 13 цаг 22 мин Зарим авто замын хөдөлгөөнийг түр хязгаарлаад байна 13 цаг 30 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 16 хэм дулаан 13 цаг 35 мин Үерийн аюулаас сэрэмжлүүлж байна! 13 цаг 39 мин Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нар хүрэлцэн ирлээ 13 цаг 43 мин Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв 2025-07-04 Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан нэмэгдэв 2025-07-04 Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлалаа 2025-07-04 Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гуравдугаар гараа Дарханд болно 2025-07-04 Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан мөрдөн шалгаж байна 2025-07-04 Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвээр байна 2025-07-04 Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа 2025-07-04 Толгойтын хөл бөмбөгийн талбай, спорт цогцолборын ажил 75 хувьтай байна 2025-07-04 Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээр үнэлдэг болно 2025-07-04 Эрчим хүчний эрх чөлөө 2025-07-04 Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй 2025-07-04 Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 2025-07-04 Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв 2025-07-04 Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв 2025-07-04
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвэ...
Top