x

Дундаж монгол Долгор нь Малтад

Жавар шавхуурдсан ийм нэгэн өвлийн өдөр уншигч та надтай хамт дулаан орон руу түр оччихоод ирэх үү. 

Хацар, чих, хуруу гээд ил гарах арьс болгондоо зориулж даавуу давхарлах ёстой болдог арваннэгдүгээр сар. Энэ хүртэл миний мэдэх өвлийн эхэн энэ сар давхар хучлагандаа аль хэдий нь орчихсон байдаг байв. Цас хэдий нь орсон байх ёстой, цаг агаарт зохицоод малгай, бээлий, ороолт заавал зүүх ёстой, эх газрын Монголд.

Гэтэл дэлхийн бөмбөрцгийн бүслүүрт арваннэгдүгээр сард ч нар ээсэн бүлээн салхитай байдаг гэдгийг биеэр мэдрэх ховор завшаан тохиов, тэнгисийн Малтад. 

Ижилхэн хул өнгөөр байшингууд нь эгнэж, байшин хоорондох зам нь жигд чулуун хавтангаар ярайжээ. Баруун зүүн зах нь хоорондоо машинаар хоёрхон цагийн зайтай оршдог гэхээр ямархан жижигхэн улс болох нь илхэн. Жижигхэн улс гэхдээ дөрөв илүү мянган жилийн турш Африк болон Европ тивийн голд оршин тогтносон гэхээр алмайрам. Магадгүй бидний монголчууд малтачуудыг тийм ч сайн мэдэхгүй байх. Гэхдээ кинонд дуртай, даа ялангуяа Хаан ширээний тоглоомын фанатууд тус киноны эхний улирлынх нь зураг авалтыг энд хийсэн гэвэл эндхийн зураглал санаанд ойр тусаж магадгүй.

Эсвэл Гладиатор кинон дээрээс энэ хотыг эртний европын дүрээр харсан байх...

Энд он тоолол 1571 оноос тоолж эхлэв хэмээжээ. Энд тэндгүй хоёр эсвэл гурван давхар өндөртэй ердийн байшингууд, сүүлд будаждээ эсвэл будалгүй удаждээ гэж ажиглам өөр өөр өнгөтэй модон тагтнууд. Тагтных нь байр байдал Богдын хүрээний хуучин байшингууд л иймэрхүү байсан болов уу гэмээр… Малтачуудад тэгж их гайхуулах архетиктур байхгүй гэхдээ тэдэнд одоо хүртэл хадгалж үлдсэн жижиг детайлууд бий. Хаалга болгоны бариул, байшин бүрийнх нь нэрийн пайзны чамин тансаг, ур дүйтэй ярих юм байхгүй. Шил, шаазан урлал гэдэг малтачуудын бас нэгэн нэрийн хуудас. Эртнээс улбаатай учраас ихэнх хөшөө дурсгал нь шашин шүтлэг, хаант ёс, хөлөг баатартай холбоотой. Өнцөг булан бүр нь түүх хүүрнэх аястай. 

Энэ хотын Улаанбаатартай адилхан нэг юм нь нийтийн тээвэр. Нийтийн тээврийн гол хэсэг нь автобус учраас найгүй түгжрэнэ, удна, хүлээлгэнэ. Онцлог нь ямар ч автобусан дотроо wifi-тай. Аа бас хөгжилтэй орон гоё юмаа. Бас энд усан замтай, хоёр хотын хоорондын хөдөлгүүрт завь өдөржин холхино. 

Арваннэгдүгээр сард дулаан л хувцас өмсөх ёстой гэж кодлогдсон надад дан цамц, богино өмд, бошинзтой залуус хүүхнүүдийг ажиглах сонихон байв. Өвлийн улирал гэхдээ энд жуулчны хөл тасраагүй бололтой. Хаашаа л явна газрын зураг ширтээд алмайрч хоёр, гурваараа алхаа хүмүүстэй таарах нь дотно. Учир нь би ч бас өөрөө газрын зургаа нэг ширтэж, эргэн тойрноо нэг сониучирхан алхаж яваа болохоор.  

Тэнгисийн эргээр өмнөд хэсгээрээ Африк тивтэй ойрхон болохоор хар арьстай хүмүүс олон юмаа, харин хойд хэсгээрээ Итали оронтой ойрхон учраас хоолны соёл нь италирхуу юм. Сонирхуулахад эдний үндэсний хоол нь туулайны мах. Бүжин туулай иднэ гэхээр арай харгис юм шиг санагдаад туршиж үзэлгүй орхисон. Хэхэ.  

Малтагаас нисэхийн өглөө хажуугийн тэнгисийн уснаас салхин давалгаагаар цохиж байна уу даа гэмээр их усаар бороо оров. Та хэзээ нэгэн цагт говьд шуурганд цохиулж байв уу. Говийн салхи газрын чулууг хөдлөгөх хүчтэй байж жижиг чулуугаар зодож салхилдаг бол тэнд Малтад салхи нь тэнгисийн усаа өргөх хүчтэй байж усаараа шавхуурдаж аваад урсах нь уу дээ гэмээр их устай бороо ордог юм билээ. Хачин нь өвдөг шүргэм их устай бороо орсон ч тэнгис нь тэгэсхийгээд усаа татаад авчих нь бас л гайхам байсан шүү.

Юутай гайхам дэлхий вэ...

Дундаж монгол Долгор.

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогтоолоо 2025-07-10 Монгол-Японы харилцаа1990-1998 2025-07-10 Улаанбаатар метро төслийн бараа, үйлчилгээг Их Британи улс нийлүүлнэ 2025-07-10 УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалангийн 2025 оны хаврын ээлжит чуулганыг хааж хэлсэн үг 2025-07-10 Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна 2025-07-10 Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа 2025-07-10 Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрөнгө оруулалт, бизнесийг дэмжих хэрэгтэй 2025-07-10 Нэгдүгээр шинэ тойрог замын төслийг УИХ-д танилцууллаа 2025-07-10 Наадмын өдрүүдэд 24 цагаар ажиллах эрүүл мэндийн байгууллагуудын утасны дугаар 2025-07-10 Улаанбаатарт өдөртөө 25 хэм дулаан 2025-07-10 Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зочиллоо 2025-07-09 Төслийн нэгжүүдийн орон тоог 200-гаар багасгаж, 11.5 тэрбум төгрөг хэмнэнэ 2025-07-09 Х.Булгантуяа: Чех Улс манай улсын “гуравдагч хөрш”, Европ дахь итгэлт түнш 2025-07-09 Улсын Их Хурал өнгөрөгч долоо хоногт (2025.06.30-07.06) 2025-07-09 Бүсчилсэн хөгжлийн болон Ёс зүйн дэд хорооны бүрэлдэхүүнийг хэлэлцэн дэмжлээ 2025-07-09 Чех-Монголын парламентын бүлгийн дарга Станислав Берковецийг хүлээн авч уулзлаа 2025-07-09 ӨБХ-ны даргад гишүүн О.Номинчимэгийн нэрийг дэвшүүлэв 2025-07-09 УИХ-ын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг баталж, Байнгын хороодын бүрэлдэхүүнийг шинэчлэв 2025-07-09 Г.Занданшатар: Үндэсний сэргэн мандлын шинэ давлагаа эрч хүчтэй эхэлсэн гэдэгт итгэж байна 2025-07-09 Гандантэгчэнлин хийдийн төв талбайг байгалийн чулуун хавтангаар шинэчилжээ 2025-07-09
iИх уншсан
Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Boom boom-гоо зүй дэлхийг эзэлж эхлэв Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар... Хөгжимчин Боб Дилан өөрийн зурсан зурагтай ном гаргана Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Такамүра: Бидний хувьд үүрдийн дурсамж үлдээх аялал байлаа Монгол-Японы харилцаа1990-1998 Ц.Дөчинесөнжил: Тэдний хүссэн үнээр газраа зарвал миний амьд... Монгол Улс НҮБ-ын гишүүн бүх оронтой дипломат харилцаа тогто... Ж.Золжаргал: Эдийн засгаа өсгөхийн тулд төсөв тэлэх биш хөрө... "Салхи Дамбий" МУГЖ цолоор энгэрээ мялаав Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын... Монгол Улсын төрийн далбааны өдөр тохиож байна Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатг... Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баярт... Эзэн Хаан Нарүхито "Монгол Коосэн технологийн коллеж”-ид зоч... Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ... ДЦС-5 төслийн хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгох урьдчилсан ... “Засгийн газрын өрийн баталгаа гаргах зөвшөөрөл олгох тухай”...
Top