x

Дундаж монгол Долгор нь Малтад

Жавар шавхуурдсан ийм нэгэн өвлийн өдөр уншигч та надтай хамт дулаан орон руу түр оччихоод ирэх үү. 

Хацар, чих, хуруу гээд ил гарах арьс болгондоо зориулж даавуу давхарлах ёстой болдог арваннэгдүгээр сар. Энэ хүртэл миний мэдэх өвлийн эхэн энэ сар давхар хучлагандаа аль хэдий нь орчихсон байдаг байв. Цас хэдий нь орсон байх ёстой, цаг агаарт зохицоод малгай, бээлий, ороолт заавал зүүх ёстой, эх газрын Монголд.

Гэтэл дэлхийн бөмбөрцгийн бүслүүрт арваннэгдүгээр сард ч нар ээсэн бүлээн салхитай байдаг гэдгийг биеэр мэдрэх ховор завшаан тохиов, тэнгисийн Малтад. 

Ижилхэн хул өнгөөр байшингууд нь эгнэж, байшин хоорондох зам нь жигд чулуун хавтангаар ярайжээ. Баруун зүүн зах нь хоорондоо машинаар хоёрхон цагийн зайтай оршдог гэхээр ямархан жижигхэн улс болох нь илхэн. Жижигхэн улс гэхдээ дөрөв илүү мянган жилийн турш Африк болон Европ тивийн голд оршин тогтносон гэхээр алмайрам. Магадгүй бидний монголчууд малтачуудыг тийм ч сайн мэдэхгүй байх. Гэхдээ кинонд дуртай, даа ялангуяа Хаан ширээний тоглоомын фанатууд тус киноны эхний улирлынх нь зураг авалтыг энд хийсэн гэвэл эндхийн зураглал санаанд ойр тусаж магадгүй.

Эсвэл Гладиатор кинон дээрээс энэ хотыг эртний европын дүрээр харсан байх...

Энд он тоолол 1571 оноос тоолж эхлэв хэмээжээ. Энд тэндгүй хоёр эсвэл гурван давхар өндөртэй ердийн байшингууд, сүүлд будаждээ эсвэл будалгүй удаждээ гэж ажиглам өөр өөр өнгөтэй модон тагтнууд. Тагтных нь байр байдал Богдын хүрээний хуучин байшингууд л иймэрхүү байсан болов уу гэмээр… Малтачуудад тэгж их гайхуулах архетиктур байхгүй гэхдээ тэдэнд одоо хүртэл хадгалж үлдсэн жижиг детайлууд бий. Хаалга болгоны бариул, байшин бүрийнх нь нэрийн пайзны чамин тансаг, ур дүйтэй ярих юм байхгүй. Шил, шаазан урлал гэдэг малтачуудын бас нэгэн нэрийн хуудас. Эртнээс улбаатай учраас ихэнх хөшөө дурсгал нь шашин шүтлэг, хаант ёс, хөлөг баатартай холбоотой. Өнцөг булан бүр нь түүх хүүрнэх аястай. 

Энэ хотын Улаанбаатартай адилхан нэг юм нь нийтийн тээвэр. Нийтийн тээврийн гол хэсэг нь автобус учраас найгүй түгжрэнэ, удна, хүлээлгэнэ. Онцлог нь ямар ч автобусан дотроо wifi-тай. Аа бас хөгжилтэй орон гоё юмаа. Бас энд усан замтай, хоёр хотын хоорондын хөдөлгүүрт завь өдөржин холхино. 

Арваннэгдүгээр сард дулаан л хувцас өмсөх ёстой гэж кодлогдсон надад дан цамц, богино өмд, бошинзтой залуус хүүхнүүдийг ажиглах сонихон байв. Өвлийн улирал гэхдээ энд жуулчны хөл тасраагүй бололтой. Хаашаа л явна газрын зураг ширтээд алмайрч хоёр, гурваараа алхаа хүмүүстэй таарах нь дотно. Учир нь би ч бас өөрөө газрын зургаа нэг ширтэж, эргэн тойрноо нэг сониучирхан алхаж яваа болохоор.  

Тэнгисийн эргээр өмнөд хэсгээрээ Африк тивтэй ойрхон болохоор хар арьстай хүмүүс олон юмаа, харин хойд хэсгээрээ Итали оронтой ойрхон учраас хоолны соёл нь италирхуу юм. Сонирхуулахад эдний үндэсний хоол нь туулайны мах. Бүжин туулай иднэ гэхээр арай харгис юм шиг санагдаад туршиж үзэлгүй орхисон. Хэхэ.  

Малтагаас нисэхийн өглөө хажуугийн тэнгисийн уснаас салхин давалгаагаар цохиж байна уу даа гэмээр их усаар бороо оров. Та хэзээ нэгэн цагт говьд шуурганд цохиулж байв уу. Говийн салхи газрын чулууг хөдлөгөх хүчтэй байж жижиг чулуугаар зодож салхилдаг бол тэнд Малтад салхи нь тэнгисийн усаа өргөх хүчтэй байж усаараа шавхуурдаж аваад урсах нь уу дээ гэмээр их устай бороо ордог юм билээ. Хачин нь өвдөг шүргэм их устай бороо орсон ч тэнгис нь тэгэсхийгээд усаа татаад авчих нь бас л гайхам байсан шүү.

Юутай гайхам дэлхий вэ...

Дундаж монгол Долгор.

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Австрали: Хугацаагүй ял өгөх боломжгүй гадаад иргэдийг Науру арал руу шилжүүлнэ 15 мин УИХ-ын шийдвэрийн биелэлтийг хуулийн хугацаанд тайлагнахыг анхаарууллаа 21 мин Өвчний хяналт, сэргийлэлтийн төв байгуулж, зоонозын өвчин судлалаар хамтран ажиллана 33 мин “Улаанбаатар-2025” дуатлоны Азийн цомын тэмцээн Хүй 7 худагт эхэллээ 1 цаг 27 мин Цахилгааны хувьд санаа зовохгүй ч дулааны хэмнэлтэд шилжиж байж өвлийг давна 1 цаг 46 мин Атаархал улс төрийн зэвсэг болохын цагт 1 цаг 54 мин Г.Занданшатар: Хөрөнгө оруулалт, худалдаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх ажлыг үе шаттай хэрэгжүүлж байна 17 цаг 12 мин Шинэ сүүлт одны сүүл уртсаж байгааг тогтоожээ 17 цаг 43 мин Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Газпром”-ын Удирдах зөвлөлийн даргатай уулзлаа 18 цаг 13 мин Хот, нийтийн аж ахуйнд 157 техник хэрэгслээр парк шинэчлээд байна 18 цаг 45 мин Нийгмийн идэвх нь “хэтийдсэн” эмэгтэй амбан захирагч 19 цаг 4 мин Дэлбэрэлтэд өртсөн 207 дугаар байрыг 30 хоногийн хугацаанд буулгана 19 цаг 26 мин Автомашингүй өдөр 9-р сарын 13-нд болно 19 цаг 28 мин Баянзүрх дүүрэгт 30 өрх хийн зуухтай боллоо 19 цаг 29 мин Месси ДАШТ-д оролцох эсэхдээ эргэлзэж байна 20 цаг 2 мин Ерөнхий сайд асан Т.Чинават шүүхийн шийдвэрээс өмнө Тайландаас явжээ 20 цаг 3 мин Богд-Хан уул, Туул гол орчимд цэвэрлэгээ зохион байгуулж байна 20 цаг 7 мин АНУ гадаад оюутан, сэтгүүлчдийн визний хугацааг хязгаарлах санал гаргав 20 цаг 8 мин УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Казахстаны цахим засаглалын төвтэй танилцав 22 цаг 17 мин Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хот болон БНСУ-ын Жолланам аймаг хооронд хамтын ажиллагааны санамж бичиг байгууллаа. 22 цаг 18 мин
iИх уншсан
АН-ынхан МАН-ынханд хичээл заав БИД ЯЛАВ МАН-ын дарга хэн болох вэ? "АД ҮЗЭГДЭХ ЗОРИГ" номыг ад үзэх зориг Эх оронч Лоохууз Хүүхдүүдээрээ дамшиглаад байгаа юм уу? Бизнесийн сонгодог 50 бүтээл Монголд... Эцэг эхчүүдэд хар тамхи хэрэглэсэн үед илрэх шинж тэмдгийн т... Намрыг найр цэнгээнд алдах эрхгүй шүү Улс төрийн пиар маркетингийн манлайд хэрхэн залагдав? Цагаан хэрэм Өмнөдөд зурсан санамж: Газар нутгаараа оролдож, тусгаар улса... О.Алтансаруул: Өгий нуурын эргийн төлөвлөлтийг жишиг болгон ... Есдүгээр сард олгох халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмж, тусламжийн ... Тэтгэвэр, тэтгэмжийг цаг хугацаанд нь олгох ажлыг эрчимжүүлн... Дэлхийн хамгийн тайван таван орныг нэрлэжээ Улаанбаатарт BRT тусгай замын автобус нэвтрүүлнэ 09-р сарын 08 ны өдрөөс 11 уулзварт баруун гар тийш эргэх зо... Банкны хар жагсаалтыг халлаа Нийслэлийн цэцэрлэгүүдийн 2-р шатны бүртгэл 3 хоногийн дараа...
Top