x

Дундаж монгол Долгорын мөрөөдөл

Дундаж монгол хүн ер нь ямар мөрөөдөлтэй байдаг вэ? Би өөрийгөө дундаж монгол гэж бат итгэдгийн хувьд том толгойлж өөрийнхөө бодож явсан, бодож яваа мөрөөдлөө чамд ярьж өгье. Мөрөөдөлтэй байх, зорилготой байх гэдэг хоёр юм нэг хэсэг мөрөн дээр жин дарж суучихаад зовоож өгдөг байв. Би ганцаараа мөрөөдөлгүй ч юм шиг, алсын зорилгогүй болохоор ойрын зовлондоо түүртээд ч яваа юм шиг санагдаад шаналж явсан өдөр хоногууд олон байна. Одоо ч хааяа өнөөх давтагддаг бодолдоо автаад эморчихсон л сууж байдаг. 

Би арван жилд байхаасаа зүгээр сайхан хүүхдээ сайн хүмүүжүүлчих хэмжээнд ээж болъё л гэж мөрөөддөг охин байв. Тэгээд эргэн тойрныхон, инфлюнсер ах эгч нар гарч ирээд том мөрөөд гэдэг мессежийг талаар нэг тарааснаас болоод миний мөрөөдөл жижиг ч юм шиг санагдаад өөртөө энэ асуултыг ойр ойрхон тавих болсон юмдаг. Мөрөөдөл гэдэг юмыг ойлгохын тулд нөгөө талаас өөрийнхөө хувьд хэвийн гэдэг тодорхойлолт, хэмжүүрээ тодорхой болгох хэрэгтэй юм байна гэдгийг ойлгосон.

Манай өмнөд Америк найз байдаг юм. Эмээ нь франц өвөө нь герман аав нь Швейцарт төрсөн, ээж нь африкийн шар, өөрөө Өмнөд Африкт төрсөн шар арьстан. Үндэстний хувьд жинхэнэ холимог хуурга учраас хэлний чадвар төрөхөд нь өгөгдчихсөн өгөгдөл. Дэлхийн нэг хэсэгт хүний төрөхөөсөө өгөгдчихсөн өгөгдлийг бидний ихэнх нь мөрөөддөг. Хоёр гурван хэлтэй л болчих юмсан… Заа алсын тэр африкийн охиныг амгалан орхиё энэ хүрээд. 

“Энэ л амьдрал шдээ” гэж бодох буюу “Хөх цэгний нөлөө” 

Миний сонсож байсан подкастуудаас хамгийн гүнзгий сэртгийлэм мэдрэмж төрүүлсэн нь Хүлээлгийн өрөө подкастны эцэгтээ хүчиндүүлдэг байсан охины орсон дугаар байсан юм. Тэр охины хэлсэн нэг үг олон хоног чихэнд сонсогдож явсан. “Энэ л амьдрал юм байна гэж бодсон” гэдэг үг. Хүчиндүүлэх нь, хүүхдээрээ хэрнээ дүүгээ хамгаалаад сэтгэл, биеэрээ хохирох нь… энэ л амьдрал юм байна гэж тэр бодсон байсан тухайн үед. Тэр подкастыг сонсноос хоёр сарын дараа “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” нэрт номоороо монголчуудад танил болсон Марк Мэйнсоны дараагийн номноос “энэ л амьдрал юм байна” гэдэг үгнийхээ учрыг олсон. Сэтгэл судлаачид “хөх цэгний нөлөө” нэртэй нэгэн туршилт явуулжээ. Цагаанаас хүнд хөх хүртэлх бүх уусалтаар ягаан, нил ягаан, хөх, цэнхэр, цагаан гээд бөмбөлгүүдийг оролцогчдод дэлгэцэнд харуулна. Аажмаар өнгө нь солигдох дэлгэцийг хараад оролцогчид ямар өнгө давамгайлж байгааг хэлэх ёстой. Судлаачид анхандаа хөх өнгийн бөмбөлгийг түлхүү харуулж нүдэнд нь дасгаж байгаад аажмаар бөмбөлгийн өнгийг нил ягаан, ягаан зэргээр сольжээ. Гэвч оролцогчид анхнаасаа харж дадсан өнөөх өнгөөрөө буюу дэлгэцэн дээр ихэнх бөмбөлөг хөх өнгөтэй байна л гээд байсан аж. Эндээс хүн юмыг хэвийн гэж хүлээж авахдаа өөрийн анх авсан мэдрэмж, дассан зандаа тохируулна уу гэхээс нийгмийн хүлээлт, олон нийтийн шахалт энэ тэр тийм ч хамаатай байдаггүй байх нь.

Энэ хүртэл нуршсан нь нөгөөх дундаж монгол хүний хэвийн гэж боддог зүйлийг ойлгох, тэр хэвийнээс давбал зорилго тэрнээс цааш халихаар мөрөөдөл болох зүй тогтол харагдсных. Миний ажиглалтаар манай нийгмийн хэвийн гэдэг ойлголт “сүртэй шдээ” гэдэг үгтэй эн тэнцүү. Тийм ядмаг учраас миний арван жилийн мөрөөдөл хүүхэд хүмүүжүүлэх буюу за нэг үсрээд дөрвөн хүний амьдралд нөлөөлөх, өөрчлөх тухай явцуудуу байжээ гэж боддог. 

Дундаж монгол Долгорын одоогийн мөрөөдөл

Хүссэн юм хүзүүгээр татна гэгчээр нөхөн үржихүйн эд насанд хүрсэн ч Долгор ээж болж амжаагүй байгаа. Гэхдээ шинэ шинэ мөрөөдлүүдтэй болсон. Дундаж монгол Долгорууд олон болоосой. Энэ миний хамгийн том мөрөөдөл. Дүлгэнэж ядаад дөрвөн хүн л үүсгэх тухай бодож зүрхэлдэг байсан би одоо бидний дунджууд олон болно гэдэг итгэлтэй байдаг болсон. Нөгөө өмнөх нийтлэл дээр чамд ярьж өгсөн таван гайг нийтээрээ гаталчих юмсан. Долгор өөрөө, Долгортой адилхан монголчууд ч бас өлөн зангаа засаасай, юм үзэж, нүд тайлаасай, зоригтой махруу байгаасай гэж хүсдэг.

Бид америкчуудаас дутуу биш, африкуудаас ч илүү биш. Биологи, физиологиороо яг адилхан өгөгдөлтэй яг адилхан хүмүүс. Гэхдээ бидний хэвийн хэмжүүрүүд өөр. Бидний Долгорууд ядаж олигтой өлсөж ч үзээгүй, махийтлаа нийтээрээ ажиллаж ч үзээгүй. Бид үнэндээ юу ч үзээгүй, маш өлөн дээрээ байгаа санагддаг. 

Чиний мөрөөдөл юу вэ? Чамд байгаа хэвийн хэмжүүрээс хэр хол вэ? Хүсвэл бодлоо хуваалцаарай. 

Зам болгон энд авч ирдэг Истанбулд дүүрсэн талаасаа буцаж нуугдсан дүгэрэг шахуу сар ширтэнгээ чамд зориулж бичив. Дундаж монгол Долгор нь.

Дундаж монгол Долгор.

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
HOTULA аппликейшнээр түлш худалдан авах боломжтой боллоо 1 цаг 2 мин НИТХ-ын дэргэд иргэдэд үйлчлэх номын сан нээлтээ хийлээ 1 цаг 3 мин Улаанбаатар хотод BRT замын бүтээн байгуулалт эхэлнэ 1 цаг 8 мин Д.Цогтбаатар: Ерөнхий сайд Г.Занданшатар ийм жижиг зүйлээр улс төр хийхгүй байх 3 цаг 3 мин Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд “Бүх нийтийн гүйлт” зохион байгуулагдана 4 цаг 45 мин Тэгш, сондгой зохицуулалт хүчингүй болж, хуучин журамд шилжинэ 4 цаг 46 мин Монголбанк бодлогын хүүг 12 хувьд хэвээр үлдээлээ 4 цаг 48 мин Ганга нуурыг хамгаалах төслийн хоёрдугаар шат хэрэгжиж эхэллээ 4 цаг 49 мин Алтны үнэ түүхэндээ анх удаа 3700 ам.доллараас давлаа 4 цаг 50 мин Олон улсын судлаачид тарваган тахлын аюулыг хязгаарлах арга хэлэлцэж байна 7 цаг 24 мин Иргэний үнэмлэхээр нийтийн тээврээр зорчих боломжийг нэвтрүүлнэ 7 цаг 25 мин Иргэд ‘102 Police’ аппээр замын зөрчлийг мэдээлж, хяналт тавина 7 цаг 26 мин Америк оросын эрчим хүчний эх үүсвэрийг дэлхийн зах зээлээс шахаж чадах уу? 7 цаг 26 мин Мал сүргийг тэмдэглэж, улсын бүртгэлд хамруулах ажил үргэлжилж байна 7 цаг 34 мин Нийтийн тээврийн М:1Б ‘Сүхбаатарын талбай–Ботаник’ чиглэлд өөрчлөлт орлоо 7 цаг 38 мин Хоёр эмэгтэйн амь насыг хөнөөсөн хэргийн шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг маргааш болно 7 цаг 40 мин Өнөөдөр дэлхийн озоны давхаргыг хамгаалах өдөр тохиож байна 7 цаг 42 мин Он гарсаар хүүхдийн амь нас хохироосон таван хэрэг бүртгэгджээ 8 цаг 47 мин Гадаад зээлд хэт хамааралтай төсөв, ирээдүйд эрсдэл үүсгэж болзошгүй 8 цаг 50 мин Улс төрийн идэвхтэн, Трампын ойрын холбоотон Чарли Киркийг тойрсон маргаан ба Америкийн гүн хуваагдал 8 цаг 56 мин
iИх уншсан
2028 он хүртэл ард түмнийг хайхрах нам байхгүй ШХАБ-ын XXV саммитад Си Жиньпиний хэлсэн үгийн агуулга Дотоодын үйлдвэрлэлийг дэмжсэнээр валютын ханшид эерэг нөлөө... Түүх бол сургамж-багш Түшээт хан Чахундорж Оросын түрэмгийллийг эсэргүүцсэн нь ЕБС-ийн сургуулиуд коридороо анги болгож, сурагчид стандарт ... Бусдын нүдэн дээр гарсан хэрцгийлэл ба “bystander effect” Балбын гашуун сургамж Үйлтэй таван толгой Улс төрийн идэвхтэн, Трампын ойрын холбоотон Чарли Киркийг т... Ерөнхий сайд Г.Занданшатар Монголын Ахмадын холбооны удирдла... АНУ-ын тэрбумтнуудын жагсаалтыг Маск дахин тэргүүлэв 10 сартай нярайг хөнөөсөн хэрэгт ялласан этгээдээс 250 сая 8... “Япон-Монголын Сасакава” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн анхны 100 оюу... “Авто машингүй өдөр”-өөр цахилгаан скүтер, мопед, мотоцикл н... УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан МАН-ын даргад нэр дэвшинэ Маргааш Улаанбаатарт “Автомашингүй өдөр-2025” болно Сонгинохайрханд хүүхэд, залуусын спорт цогцолбор ашиглалтад ... Алтны ханш цаашид ч өсөх төлөвтэй Монголын өсвөрийн жүдочид ААШТ-ээс хоёр хүрэл медаль хүртэв
Top