x

Дундаж монгол Долгорын мөрөөдөл

Дундаж монгол хүн ер нь ямар мөрөөдөлтэй байдаг вэ? Би өөрийгөө дундаж монгол гэж бат итгэдгийн хувьд том толгойлж өөрийнхөө бодож явсан, бодож яваа мөрөөдлөө чамд ярьж өгье. Мөрөөдөлтэй байх, зорилготой байх гэдэг хоёр юм нэг хэсэг мөрөн дээр жин дарж суучихаад зовоож өгдөг байв. Би ганцаараа мөрөөдөлгүй ч юм шиг, алсын зорилгогүй болохоор ойрын зовлондоо түүртээд ч яваа юм шиг санагдаад шаналж явсан өдөр хоногууд олон байна. Одоо ч хааяа өнөөх давтагддаг бодолдоо автаад эморчихсон л сууж байдаг. 

Би арван жилд байхаасаа зүгээр сайхан хүүхдээ сайн хүмүүжүүлчих хэмжээнд ээж болъё л гэж мөрөөддөг охин байв. Тэгээд эргэн тойрныхон, инфлюнсер ах эгч нар гарч ирээд том мөрөөд гэдэг мессежийг талаар нэг тарааснаас болоод миний мөрөөдөл жижиг ч юм шиг санагдаад өөртөө энэ асуултыг ойр ойрхон тавих болсон юмдаг. Мөрөөдөл гэдэг юмыг ойлгохын тулд нөгөө талаас өөрийнхөө хувьд хэвийн гэдэг тодорхойлолт, хэмжүүрээ тодорхой болгох хэрэгтэй юм байна гэдгийг ойлгосон.

Манай өмнөд Америк найз байдаг юм. Эмээ нь франц өвөө нь герман аав нь Швейцарт төрсөн, ээж нь африкийн шар, өөрөө Өмнөд Африкт төрсөн шар арьстан. Үндэстний хувьд жинхэнэ холимог хуурга учраас хэлний чадвар төрөхөд нь өгөгдчихсөн өгөгдөл. Дэлхийн нэг хэсэгт хүний төрөхөөсөө өгөгдчихсөн өгөгдлийг бидний ихэнх нь мөрөөддөг. Хоёр гурван хэлтэй л болчих юмсан… Заа алсын тэр африкийн охиныг амгалан орхиё энэ хүрээд. 

“Энэ л амьдрал шдээ” гэж бодох буюу “Хөх цэгний нөлөө” 

Миний сонсож байсан подкастуудаас хамгийн гүнзгий сэртгийлэм мэдрэмж төрүүлсэн нь Хүлээлгийн өрөө подкастны эцэгтээ хүчиндүүлдэг байсан охины орсон дугаар байсан юм. Тэр охины хэлсэн нэг үг олон хоног чихэнд сонсогдож явсан. “Энэ л амьдрал юм байна гэж бодсон” гэдэг үг. Хүчиндүүлэх нь, хүүхдээрээ хэрнээ дүүгээ хамгаалаад сэтгэл, биеэрээ хохирох нь… энэ л амьдрал юм байна гэж тэр бодсон байсан тухайн үед. Тэр подкастыг сонсноос хоёр сарын дараа “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” нэрт номоороо монголчуудад танил болсон Марк Мэйнсоны дараагийн номноос “энэ л амьдрал юм байна” гэдэг үгнийхээ учрыг олсон. Сэтгэл судлаачид “хөх цэгний нөлөө” нэртэй нэгэн туршилт явуулжээ. Цагаанаас хүнд хөх хүртэлх бүх уусалтаар ягаан, нил ягаан, хөх, цэнхэр, цагаан гээд бөмбөлгүүдийг оролцогчдод дэлгэцэнд харуулна. Аажмаар өнгө нь солигдох дэлгэцийг хараад оролцогчид ямар өнгө давамгайлж байгааг хэлэх ёстой. Судлаачид анхандаа хөх өнгийн бөмбөлгийг түлхүү харуулж нүдэнд нь дасгаж байгаад аажмаар бөмбөлгийн өнгийг нил ягаан, ягаан зэргээр сольжээ. Гэвч оролцогчид анхнаасаа харж дадсан өнөөх өнгөөрөө буюу дэлгэцэн дээр ихэнх бөмбөлөг хөх өнгөтэй байна л гээд байсан аж. Эндээс хүн юмыг хэвийн гэж хүлээж авахдаа өөрийн анх авсан мэдрэмж, дассан зандаа тохируулна уу гэхээс нийгмийн хүлээлт, олон нийтийн шахалт энэ тэр тийм ч хамаатай байдаггүй байх нь.

Энэ хүртэл нуршсан нь нөгөөх дундаж монгол хүний хэвийн гэж боддог зүйлийг ойлгох, тэр хэвийнээс давбал зорилго тэрнээс цааш халихаар мөрөөдөл болох зүй тогтол харагдсных. Миний ажиглалтаар манай нийгмийн хэвийн гэдэг ойлголт “сүртэй шдээ” гэдэг үгтэй эн тэнцүү. Тийм ядмаг учраас миний арван жилийн мөрөөдөл хүүхэд хүмүүжүүлэх буюу за нэг үсрээд дөрвөн хүний амьдралд нөлөөлөх, өөрчлөх тухай явцуудуу байжээ гэж боддог. 

Дундаж монгол Долгорын одоогийн мөрөөдөл

Хүссэн юм хүзүүгээр татна гэгчээр нөхөн үржихүйн эд насанд хүрсэн ч Долгор ээж болж амжаагүй байгаа. Гэхдээ шинэ шинэ мөрөөдлүүдтэй болсон. Дундаж монгол Долгорууд олон болоосой. Энэ миний хамгийн том мөрөөдөл. Дүлгэнэж ядаад дөрвөн хүн л үүсгэх тухай бодож зүрхэлдэг байсан би одоо бидний дунджууд олон болно гэдэг итгэлтэй байдаг болсон. Нөгөө өмнөх нийтлэл дээр чамд ярьж өгсөн таван гайг нийтээрээ гаталчих юмсан. Долгор өөрөө, Долгортой адилхан монголчууд ч бас өлөн зангаа засаасай, юм үзэж, нүд тайлаасай, зоригтой махруу байгаасай гэж хүсдэг.

Бид америкчуудаас дутуу биш, африкуудаас ч илүү биш. Биологи, физиологиороо яг адилхан өгөгдөлтэй яг адилхан хүмүүс. Гэхдээ бидний хэвийн хэмжүүрүүд өөр. Бидний Долгорууд ядаж олигтой өлсөж ч үзээгүй, махийтлаа нийтээрээ ажиллаж ч үзээгүй. Бид үнэндээ юу ч үзээгүй, маш өлөн дээрээ байгаа санагддаг. 

Чиний мөрөөдөл юу вэ? Чамд байгаа хэвийн хэмжүүрээс хэр хол вэ? Хүсвэл бодлоо хуваалцаарай. 

Зам болгон энд авч ирдэг Истанбулд дүүрсэн талаасаа буцаж нуугдсан дүгэрэг шахуу сар ширтэнгээ чамд зориулж бичив. Дундаж монгол Долгор нь.

Дундаж монгол Долгор.

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iШинэ мэдээ
Трампын “том бөгөөд сайхан” төсөв батлагдлаа 13 мин Эдийн засгийн форумд барьсан Хөгжлийн сайдын “бэлэг” 46 мин Урт цагааны цэцэрлэгт хүрээлэнг өнөөдөр нээнэ 4 цаг 8 мин Улс орныхоо нэрийг олон улсад гаргасан уран бүтээлч, тамирчдыг баяр наадмын нээлтэд оролцуулна 4 цаг 21 мин Мисс З.Номинзул ГССҮТ-ийн хүүхдийн мэс заслын тасгийн чийрэгжүүлэх өрөөг тохижуулжээ 4 цаг 30 мин "Эдийн засгийн форум" Төрийн ордонд эхэллээ 4 цаг 46 мин Өнөөдөр чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд 5 цаг 18 мин Улаанбаатарт өдөртөө 27 хэм дулаан 5 цаг 36 мин ДЦС-5 төслийн хувийн хэвшлийн түншлэгчийг сонгох урьдчилсан шалгаруулалтад 3 оролцогч шаардлага хангажээ 21 цаг 24 мин Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито Ус сувгийн удирдах газарт зочиллоо 21 цаг 34 мин “Засгийн газрын өрийн баталгаа гаргах зөвшөөрөл олгох тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг өргөн мэдүүллээ 21 цаг 40 мин Ардчилсан хувьсгалын ойн баярыг улсын баяр наадамтай хамтатган тэмдэглэнэ Өчигдөр 14 цаг 36 мин Буриадын их сургууль “Монгол хэл, соёлын төв”-тэй боллоо Өчигдөр 14 цаг 29 мин Ц.Төмөрбаатар: Аавынхаа араас Ардын жүжигчин болсондоо баяртай байна Өчигдөр 14 цаг 24 мин Ерөнхий сайд Г.Занданшатарын Ажлын албанаас няцаалт гаргажээ Өчигдөр 14 цаг 14 мин Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарухито “Чингис хаан” үндэсний музейд зочиллоо Өчигдөр 14 цаг 07 мин Ардын уран зохиолч Пунцагийн Бадарчид Хөдөлмөрийн баатар цол хүртээлээ Өчигдөр 13 цаг 29 мин Дайны дараах Монгол-Японы харилцааг хэвийн болгох хоёр талын чармайлт Өчигдөр 12 цаг 08 мин Тэтгэврийн зээлийн зохицуулалтыг цуцлав Өчигдөр 11 цаг 39 мин АУЗ П.Бадарчийг Хөдөлмөрийн баатар цолоор шагналаа Өчигдөр 11 цаг 33 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Британид коронавирусний содон шинж тэмдэгтэй шинэ хувилбар т... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... Christie's дуудлага худалдаанд сүүлийн зуун жилийн ховор дар...
Top