x

“Галзуу” Со-гийн драма буюу Д.Сосорбарамын оршихуй

Амралтын өдрөөр Төрийн соёрхолт, МУГЖ Д.Сосорбарамын “Эрх нялх аялгуу” уран бүтээлийн цэнгүүнд саатав. “Ард” кино театрын ар талын хаалгаар дөнгөж алхтал хоёр алхмын цаана хаалга нь онгорхой заалыг дүүргэн суусан үзэгч, эзэн нь хараахан ирээгүй тайз...

18.00 цагт эхлэх тоглолтоос 15 минутын өмнө очсон ч суудал дүүрч, арын суудлууд руу цөлөгдөв. Сумын клубын заал шиг жижигхэн талбайд суудал засч эсрэг талд тайз, тайзны голд нэг сандал... Хамгийн ихдээ 300 хүний багтаамжтай. Адрыг тойруулан улаан хилэн хөшиг унжуулж, гэрэлтүүрэг тавьснаар өөрөөр шинэ юм бол алга.

“Эрх нялх аялгуу” уран бүтээлийн цэнгүүн Д.Сосорбарамын дотнын найз, СГЗ Б.Цэнддоогийн “Эрх нялх аялгуу”-гаар эхлэв. 

Хөх талын булаг дээр

Хөөрхөн хоолой эгшиглэнэ

Хөх зүүний үзүүр хөндлөн бариагүй л болов уу

Хөнгөн боловч гунигийн шүүдэр унаагүй л болов уу

Хөх булгийн тэнд тийм л хоолой эгшиглэнэ

Урин хаврын ногоо ургаж дуулаад байхад

Усны шувууд ирээд найралж дуулаад буухад

Унах навчсын түрүүч асгарч дуулаад харихад

Унтаад л унтаад л унтаад л байсан эрх нялх яалгуу...

Дууны ая дан буюу хөгжмийг Д.Сосорбарам өөрөө бичсэн. Түүнийгээ цэнгүүний төгсгөл хүртэл хадгалсны эцэст ирсэн зочдын сонорыг сая мялаасан байдаг юм. Өмнө дуулсан “Зүүдний гүйлга”, “Эрийн сайхан хийморь”, “Дорнын цагаан саран”-гаас дутахааргүй том дуу болсон юм байна. “59 насаа үдэх, 60 насныхаа босгон дээр дууны ая хийж үзлээ” хэмээсэн нь энэ аж.

Огторгуй тэнгэрт би шүтдэггүй
Одон гаригт би шүтдэггүй
Омголон догшин байгалийн сүрт үзэгдэлд би шүтдэггуй
Олны хэл ам, хараал ерөөлд би шүтдэггүй
Нүд аньж хувь тавиланг би шүтдэггүй
Нүгэл буян, бурхан чөтгөрийг ч шүтдэггүй
Би эмэгтэй хүнийг шүтдэг
Би эх хүнийг шүтдэг
Би ээжийгээ шүтдэг
...

Ганган фракны халааснаас торгон эрээн алчуур гарган ирж нүдээ арчингаа тайзны гол руу алхахаар нь “одоо л нэг амьсгаа авах нь дээ” гэтэл үргэлжлүүлээд “Үлэмжийн чанар” шуранхайлах нь. Арван хэдэн жилийн өмнө СТӨ-нд хийсэн тоглолтынхоос огт өөр дуулалт. Хэдэн бадаг дуулсныг тоолсонгүй, өмнө сонсоогүй шинэ шинэ бадгууд шуранхайлсаар...

Хүн гэдэг чинь юу юм бэ?
Хаана байнаа?
Хүүхний гоо сайханд уу?
Эрчүүдийн бяр тэнхээнд үү?
Шинжлэх ухааны оньсыг эзэмшсэн чадвартан уу?
Шинэ загвараар хувцасласан биенд нь үү?
Үгүй ээ, үгүй дээ
Хүн гэдэг зөвхөн үстэй толгой доторх ганц аяга үл тайлагдах шингэн алт болсон
Үлэмжийн хүчит уураг тархинд нь байнам
..." /Р.Чойном/

“Үүлэнд хэлбэр байхгүй
Үйсэнд ширхэг байхгүй
Үнсэнд тоо байхгүй
Усанд өнгө байхгүй
Утаанд үнэ байдаггүй
Ургамалд дуу байдаггүй
Учир нь гэвэл
Хэтэрхий баян байгаль
Хэлбэрт захирагдах дургүй гэнэ
Хэнд юу сайхан бэ гэдгийг
Хэлж тогтоож болдоггүй гэнэ
...” /Р.Чойном/

Дуулангаа шүлэглэнэ, шүлэглэнгээ дуулна. Хаана төгсөж, хаанаас эхлэхийг таах боломжгүй.

...“Тэнгэрийн хаяанд эхэлж ассан цог

Түрүүчийн гялаан одод минь ээ

Чамаас би зүүд гуйя

Чамаас би зүүд гуйя...”

“Хээр хоносон манан газраас салж ядан дэгдэнэ

Хээнцэрхэн дэлхий шүүдэрт нь гялталзаж нялхарна

Хэлж ярихгүйгээр нэг нэгэн рүүгээ зүтгэлнэ

Хэзээ ч ирэхгүй жаргалыг амсан тамшаална аа...”

“...Самрын гурван толгойгоо

Сайвар саарлаараа туулна аа
Санааны амраг чамтайгаа
Санан сууж найрлая

Үзмийн гурван толгойгоо
Үрээ саарлаараа туулна аа
Үеийн бяцхан чамтайгаа
Үерхэн сууж найрлая аа...”

“...Нартад хоёр үнэн л байдаг болохоор

Ирж мэндлэх буцаж төгсөх тавилантай шүү

Хоёрхон үнэн байдаг жамаас зөрөх гээд яах вэ

Үнэнд сөгдөөд сайхан өөдрөг явья даа...”

Р.Чойномын “Гунигийн дуу”, “Зуслангийн уянга”, Б.Балжиннямын үг, ая “Дуулан хүлээж сууна уу”, “Шөнийн бороо”, “Би чамд хайртай”, “Жаргаах зүрхэн”, Д.Сосорбарамын үг, “том” Жагаагийн ая, “Uvertura” хамтлагийн дуулснаар олны хүртээл болсон “Жамаас”, Т.Ганболдын ая, Д.Сосорбарамын үг “Би өөрөө”, “Аргагүй амраг”, “Самын гурван толгой”... Лав арав гаруй, хорь шахам дуу дуулагдав. Гэсэн ч тоглолтын дараа хаалган дээр шахцалдан гарах үзэгчид "Харин ч цөөхөн дуу дуулчихлаа", "Эрийн сайхан хийморь"-ио, "Байн байн санаа алдахад"-ыг дуулсангүй... гэх. Оронд нь нэлээд олон шинэ дуу түрж орж ирсэн юм байна.   

Р.Чойномын шүлэг, найраглалууд, Д.Сосорбарамын өөрийнх нь шүлгээр бүтсэн гурван ч дуу, өмнө дуулагдаж олны хүртээл болсон хуучны болон ардын сайхан дуунуудыг ар араас нь угсарч найруулсан хоёр цаг хагасын тоглолт... Дундуур нь Б.Цэнддоогийн “Хүргэн орох хууль”, “Хөдөөгийн сонгогч”, “Алтан унжлаганы тухай” хошин өгүүллэг...

Концерт, тоглолт гэхээсээ илүү драм талдаа ч гэмээр. Яалт ч үгүй Д.Сосорбарамынх л байх ёстой дуу, дурсамж, утга уянга, улс төрийн хөнгөн, хошин егөөдөл. Цэл залуухан Р.Чойномын тэсч тэвчсэн гаслангуй эндээс сонсогдож, Догшин хутагтын сахиус, шүншиг энд орших мэт нуруу руу хүйт даана. "Галзуу" хэмээх Со буюу Д.Сосорбарамын оршихуй ч ийм л буй заа.

Б.ЗАЯА

 

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (3)

  • Намжилын Ханой (172.69.252.133)
    Би болбаас Намжилын Ханой байна. Энэ нэг цагийн аясаар хувирдаггүй, хүнийг дээр доор хэмээн ялгаварладаггүй, миний зовлонг өөрийн мэт хуваалцдаг, яах вэ жаахан онгироо нөхрийн найз билээ. Ээж минь өнгөрөхөд надаас илүү уйлсан нөхөр шүү дээ. Энэ бол СОООО... Хүн асаж амьдрах хэрэгтэй... Фаина Раневская "Хүн Лаа хоёр адилхан... Зарим нь гэрэлтүүлдэг байхад, зарим нь бөгс рүү орчих юм" гэжээ. Наад нөхөр чинь эхнийх нь...
    2023 оны 01 сарын 03 | Хариулах
  • ҮЗЭГЧ (192.82.71.146)
    ҮНЭХЭЭР ТАСАРХАЙ БОЛСОН БОДЛОГШИРООД УХААРААД Л УЙЛААД Л ЁОО ХЭД Ч ХУВИРСАН БЭ ҮНЭХЭЭР ТАСАРХАЙ БОЛСОН БИ ДУУССАНЫ ДАРАА ГАРМААРГҮЙ ЮМ БОДООД Л СУУГААД БАЙМААР БАЙСАН
    2020 оны 11 сарын 02 | Хариулах
  • Бадаг овогт Чойдогийн Уранчимэг (59.153.115.188)
    галзуугийн вирус ч байхгүй гэж хэн нэгнийг өргөмжилж, нөгөөг гутааж байхыг чинь сонссоон, харин уучлаарай гэхийг чинь сонсоогүй байгаа Со гуай
    2020 оны 10 сарын 27 | Хариулах
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Эрчим хүчний эрх чөлөө 5 мин Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй 37 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 1 цаг 43 мин Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв 1 цаг 44 мин Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв 1 цаг 46 мин U-15 волейболын Азийн аваргад Сэлэнгийн сурагчид багтлаа 1 цаг 46 мин И.Цэлмүүн Дэлхийн шатрын цомоос хүрэл медаль хүртэж, түүхэн амжилт гаргав 1 цаг 47 мин Улаанбурханы тохиолдол арван нэгэн мянга давжээ 1 цаг 48 мин Нийгмийн хамгааллын тусгай төв, БНСУ-ын байгууллагатай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав 1 цаг 49 мин Өнөөдөр болох үйл явдлын тойм 2 цаг 58 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 2 цаг 59 мин Үндэсний их баяр наадмын тухай хуулийн өөрчлөлтийг эцэслэн батлав 3 цаг 0 мин Зээлийн хүүг бууруулах тогтоолын төслийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцаав 3 цаг 1 мин УИХ-ын өнөөдрийн нэгдсэн хуралдааны тов, хэлэлцэх асуудал 3 цаг 2 мин Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар бороо орж, сэрүүхэн байна 3 цаг 3 мин Амазоны агуулахуудад 1 сая гаруй робот ажиллаж байна 15 цаг 19 мин "Ливерпүүл"-ийн довтлогч Диогу Жота ослоор амиа алдлаа 15 цаг 33 мин Игавахара Масарү: Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан, Эрхэм дээд Хатны айлчлал нь хоёр орны харилцаанд шинэ хуудсыг нээх алхам болно 15 цаг 41 мин Усик, Фьюри нар гурав дахь удаагаа тулалдана 15 цаг 58 мин Улаанбаатарт шөнөдөө 13 хэм дулаан 15 цаг 59 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Я.Баяраа: Уран зохиол бол ял, эх хэл бол дөнгө гэж ойлгосон ... Н.Ганибал: МАН-ын дарга нарын завхралыг АН-ын сайд, Хяналтын... Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Жүдо бөхийн Улаанбаатар их дуулга долдугаар сард болно Баяр наадмын үеэр хүнсний аюулгүй байдлыг 171 байцаагч хянан... Үер, түймэр, газар хөдлөлтийн эрсдэл өндөр байгааг анхааруул... Гол мөрний усны түвшин нэмэгдэж, үерийн аюул өндөр байна Цахилгаан скүүтер, дугуйн хөдөлгөөнийг зохицуулах хуулийн тө... Хуульчийн мэргэжлийн шалгалтыг аравдугаар сард зохион байгуу...
Top