x

Амь орсон үлгэр: Анхны диснейлэнд 65 нас хүрлээ

Алиса ба Бүрх малгайтантай цайлах, Реми хүртэл жижгэрч, Гюстогийн рестораны гал зуухаар зочилж, Лондон, Неверлендын шөнийн тэнгэрээр Питер Пэнийн хамт хамт нисч, Жек Болжморын хамт далайд хөвөх зэрэг бусад ид шидийг 65 жилийн өмнө “дэлхийн хамгийн аз жаргалтай газар" Диснейледыг байгуулсан Уолт Диснейгүйгээр хийж болохгүй  байлаа.

 

Бүхнийг жаргаах мөрөөдөл

Уолт Дисней Диснейлендээ байгуулахаар 1930–1940-өөд онуудад өөрийн охид Шэрон, Диана нартай Лос-Анжелесийн цэцэрлэгээр зугаалж явахдаа сэтгэжээ. Хүүхдээс нь гадна тэдний эцэг эх нь аз жаргалтай байх газар бүтээх санаа түүнд орж иржээ. Санаа нь хэдэн арван жилээр түүний мөрөөдөл болон хувирсан юм.

Нэгэн агшинд зурмал киноны мастерт Бербанк дахь кино урлангаас нь холгүй гурван га газарт “Микки Маусын цэцэрлэг” байгуулан шүтэн бишрэгчдэд бэлэг барих төлөвлөгөө боловсорсон байв. Хүмүүс байнга түүнд захидал бичин кино урлангаар нь аялах санаагаа ирүүлж байлаа. Урлангаар аялах нь түүний бүтээлийг шүтэн бишрэгчдэд хүссэн зүйлийг нь гүйцээхгүйг тэр сайн ойлгож байв...

Шинэ санаа олохын тулд тэрээр дэлхийн цэнгээний цэцэрлэгүүдээр явж үзэв. Нидерландын Эфтелинг, АНУ-ын “Хүүхдийн зөгнөлийн орон”, Гринфилд-виллиж ба Данийн Тиволигаар тэр аялав.

Дисней цэцэрлэгээ байгуулах ажилдаа ороход гурван га газар хэтэрхий бага болох нь ойлгомжтой боллоо. Зөвлөгч Гаррисон Прайсын санал болгосноор тэр Лос-Анжелесаас зүүн өмнө зүгт Анахайм дахь 65 га жүржийн төгөлтэй газрыг худалдан авчээ.

Диснейлендыг ганцхан жилийн дотор босгосон ба тэр анхны үзэгчидээ 1955 оны долоодугаар сарын 17-нд хүлээн авахад бэлэн болов. Цэцэрлэгийг тэр 17 сая доллараар босгосон ба төслөө санхүүжүүлэхээр тэр телевизийн тусламжийг өргөн ашиглажээ. Үнэн хэрэгтээ тэр нь харилцан туслалцаа байсан юм. «Диснейленд» нэвтрүүлгийг харьцангуй шинэ ABC сувгаар дамжуулах болж, телевиз цэцэрлэгийг санхүүжүүлж эхэлсэн байдаг. 1960 он хүртэл Диснейленд  нь Walt Disney Productions, Western Publishing ба ABC компаниудын мэдлийнх байв.  Цэцэрлэг нээгдсэнээс таван жилийн дараа Walt Disney Productions бусад компаниудын хувийг бүрэн худалдан авчээ.

 

Black Sunday, буюу Үлгэрийн биш эхлэл

Диснейленд 1955  оны долоодугаар сарын 18-нд анхны үзэгчдээ хүлээн авав. Өмнөх 17-ны өдөр нь зөвхөн урилгаар “Хэвлэл мэдээлийн олон улсын тойм” нэртэй арга хэмжээг зохион байгуулжээ.

Цэцэрлэгийн нээлтийг олимпийн тоглолтын нээлт шигээр улс орон даяар шууд нэвтрүүлэг явуулан түүний хөтлөгчид нь ирээдүйн Калифорний мужийн 33 дахь захирагч бөгөөд АНУ-ын  40 дэх  Ерөнхийлөгч Рональд Рейган, жүжигчин Боб Каммингс ба радио болон телевизийн хөтлөгч телеведущий Артор Линлеттер нар байлаа. Гэхдээ, гэхдээ өргөн олон ганц өдөр тэвчин оддын хамт өдрийг өнгөрөөж чадаагүй. Хаалгаа нээсэн өдөр төлөвлөсөн 11 мянгаас илүү олон буюу 28 мянган хүн цугларсан байв. Ус сувгийнхан тэр өдөр ажил хаясан тул усан оргилуурууд 40 градусын цангаанаас үзэгчдийг аварч чадсангүй. Цэцэрлэгийн нээлтийн ивээн тэтгэгч Pepsi компанийн  хийжүүлсэн ундаагаа худалдах гэсэн заль гэж олон хүн тайлбарлаж байлаа.

Нэг хэсэг нь ундаа хайж, нөгөө хэсэг зочин оддын гутлын өндөр өсгий нь сайтар хатаж амжаагүй асфальтад зоогдон асуудал үүсгэв. ”Зөгнөлийн орон” бүсэд хий алдагдснаас хөрш хоёр цэцэрлэгийн хэсгийг хаахад хүрэв. Уолт Дисней оддыг сэтгэгдэл дундуур үлдээхгүйн тулд тэднийг дараагийн өдөр нь дахин урив. Хожим паркийн ажилтнууд долоодугаар сарын 17-ны өдрийг “хар ням” гараг (Black Sunday) гэж нэрлэх болжээ.

Азын тасалбар

 

Дараагийн өдөр нь хүмүүс ихээр цугларчээ. Тэд шөнийн хоёр цагаас эхлэн дугаарласан байдаг.  Хаалганд хамгийн ойр Лонг-Бич хотын хотын коллежийн 22 настай оюутан Дэвид Макферсон зогсож байв. Тэр өмнө нь нээлтийг телевизээр харсан учир анхны үзэгч болохоор шийджээ. Хэдэн цаг зогссон тэр анхны үзэгчдийн тасалбарын эзэн болж чадав. Тэр цагаас хойш  тэр  гэр бүлийн хамт жил бүр паркт очдог болжээ. 1955 оны долоодугаар сарын 18-нд Диснейленд 50 мянга орчим хүнийг хүлээн авсан байдаг.

Тавиад онуудад Диснейлендад орох тасалбар 3,5 доллар байсан ба харин үзүүлбэр бүрт нэмэлт тасалбар авдаг байв. 1982 онд Уолт Дисней нэгдсэн тасалбар бий болгосноор түүний эзэн өдөртөө бүх тоглоомуудад хязгааргүй орох болсон юм.

Анахайм хотын цэнгээний парк ерээд онуудад  бүрэн хэмжээгээр өргөжин тэлж аажмаар амралтын газар болон хувирчээ. Тоглоомуудаас гадна цэнгээний паркт Диснейн хотхон, буудлууд, Диснейн спа, 10 мянган зогсоолын байртай  “Микки ба найз нар” нэртэй авто зогсоол хамрагдах болов. Мөн олон тооны ресторан, дэлгүүрүүд нэмэн нээгдсэн байна.

Он цагийн явцад “Дэлхийн хамгийн аз жаргалтай газруудын” тоо олширч эхлэв. 1970 онд Флорида мужийн Орландод Disney World нээгдэн дэлхийн хамгийн том, хамгийн их хүн ордог парк болон хувирсан байв. 1983 онд Токиод гарч ирсний дараа паркууд 1992 онд Парист, 2005 онд Гонконгт, 2016 онд Шанхайд  байгуулагджээ.

Диснейленд өнөөдөр

Уолт Диснейн уран сэтгэмжид төрөн биелэлээ олсон паркууд түүхэндээ зургаан удаа хаагдсан байдаг. 1963 онд Ерөнхийлөгч Жон Кеннедийн үхлийн дараа, 1887 онд хүчтэй цасан шуурганаар, 1994 ба 2010 онд Калифорнийн газар хөдлөлийн дараа шалгахын тулд, мөн 2001 оны есдүгээр  сарын 11-ний террорын дараа, 2020 онд COVID-19 коронавирусний пандемиар хаагдсан байна. Бусад өдрүүдэд нь дэлхийн цэнгээний паркууд амралтгүйгээр ажиллан жилдаа 72 сая хүнийг хүлээн авч сонирхуулан  цэнгээж ирлээ.

 

Диснейн ид шидийн оронд байгаагүй хүн Диснейленд  бол тоглоомуудын овоололт,  мөн эцэг, эхчүүдийн “зовлон”, мөнгө хүүлэгч газар гэж боддог биз. Тэр бол төөрөгдөл юм. Уолт Дисней мөрөөдлөө биелүүлсэн үнэхээр “дэлхийн хамгийн аз аз жаргалтай газар” юм.

 

Тэнд том жижиггүй хөхрөлдөн хөөрч байдаг. Тэнд бүгд л цаг шиг ажиллаж ирэв. Анх нээгдэхдээ 23 тоглоомтой байсны ихэнх нь өнөөдөр ч ажиллаж байгаа. Уолт Дисней “том хүмүүс чинь насанд хүрсэн хүүхдүүд” гэж хэлж байсан нь санамсаргүй биш ээ.

М.Цогт

 

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Уржигдар 16 цаг 02 мин Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан нэмэгдэв Уржигдар 16 цаг 01 мин Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлалаа Уржигдар 16 цаг 00 мин Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гуравдугаар гараа Дарханд болно Уржигдар 15 цаг 59 мин Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан мөрдөн шалгаж байна Уржигдар 15 цаг 59 мин Сэлэнгэ мөрний түвшин нэмэгдэж, Ховд гол үерийн түвшинд хэвээр байна Уржигдар 15 цаг 50 мин Сэлбэ хотын орон сууцжуулах төслийн шинэчилсэн таван багц тендерийг зарлалаа Уржигдар 13 цаг 32 мин Толгойтын хөл бөмбөгийн талбай, спорт цогцолборын ажил 75 хувьтай байна Уржигдар 13 цаг 28 мин Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээр үнэлдэг болно Уржигдар 11 цаг 52 мин Эрчим хүчний эрх чөлөө Уржигдар 11 цаг 23 мин Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй Уржигдар 10 цаг 50 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив Уржигдар 09 цаг 44 мин Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв Уржигдар 09 цаг 43 мин Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв Уржигдар 09 цаг 42 мин U-15 волейболын Азийн аваргад Сэлэнгийн сурагчид багтлаа Уржигдар 09 цаг 41 мин И.Цэлмүүн Дэлхийн шатрын цомоос хүрэл медаль хүртэж, түүхэн амжилт гаргав Уржигдар 09 цаг 40 мин Улаанбурханы тохиолдол арван нэгэн мянга давжээ Уржигдар 09 цаг 39 мин Нийгмийн хамгааллын тусгай төв, БНСУ-ын байгууллагатай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав Уржигдар 09 цаг 38 мин Өнөөдөр болох үйл явдлын тойм Уржигдар 08 цаг 30 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив Уржигдар 08 цаг 28 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээ... Эрчим хүчний эрх чөлөө Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Мотоциклийн спортын 70 жилийн ойд зориулсан улсын аваргын гу... Сэлбэ хотын орон сууцны төслийн тендерийг тав хуваан зарлала... Хятадад “iPhone” борлуулалт өсөж, Apple-ийн хувьцаа багахан ... Армени ШХАБ-ын гишүүн болох сонирхлоо илэрхийлэв Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэ... Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Сонгинохайрханд эрэгтэй хүн хутгалуулсан хэрэгт холбогдуулан...
Top