x

Хүн нь байвал хэрэг нь олдоно: М.Энхсайхан

Ерөнхий сайд асан М.Энхсайхан өнгөрөгч долоо хоногт шүүхээс ял сонслоо. Түүнд “албан тушаалаа урвуулан ашигласан” хэргээр нийтийн албан томилогдох эрхийг нь дөрвөн жилээр хасч, дөрвөн жил зургаар сарын хугацаатай хорих ял шийтгэсэн байна. Манай голоор нэг найр наадам...

Баярлаагүй, бачуурч байгаа хэсэг нь “ял нь хөнгөдчихлөө” л гэж хорсож байх шиг. Харин ямар хэрэг үйлдсэн учраас ийм ял шийтгүүлсэн бэ, оноосон ял нь үйлдсэн хэрэгтэй нь тохирч байгаа юу гэдгийг сонирхож байгаа нь хэтэрхий цөөн.

Сануулахад, М.Энхсайханы “Үндэсний аюулгүй байдлыг хорлон сүйтгэсэн” буюу Татантолгойн гэрээг боловсруулахдаа бусдад давуу байдал олгосон хэрэг нь нотлогдоогүй, уг хэрэг дээр АТГ-аас томилогдож ажилласан шинжээч нь өөрөө гаргасан дүгнэлтээсээ буцсан юм байна. Гэрээний заалтыг унших чадваргүй шинжээч Ерөнхийлөгчийн хэлсэн “100 жилээр худалдах заалт нь яг аль нь юм бэ?” гэж М.Энхсайханаас өөрөөс нь асуусан тухай тэр өмнө нь ярьж байсан даа. Хэргийн мөрдлөг нэг тиймэрхүү л хэмжээнд явсан юм шиг байна. Яалт ч үгүй “ял өг” гэдэг даалгаврыг дээрээс өгсөн нь үнэн байна.

Гэхдээ бас яаж ч бодсон шүүх баримт, нотолгоогүй зүйлээр яллаж чадаагүй учраас “хорлон сүйтгэсэн” хэргийг дахин шалгуулахаар прокурорын хяналтад буцаасан юм байна. (өмнө нь хоёр жил гаруй шалгачихсан хэрэг л дээ. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга 2018 оны хоердугаар сард прокурорын байгууллагын удирдлагуудтай уулзах үеэрээ энэ хэргийг шалгах үүрэг даалгавар өгсөн байдаг)

Тэгээд арга мухардахдаа нөгөө нэг хуучин машины хэргийг тохсон юм байна. Ядаж л цаасан дээр нэг тоо, баримт гэхээр зүйл байгаа учраас шүү дээ.

Түүнийг Монгол Улсын сайдаар ажиллаж, Тавантолгойн төслийн ажлын хэсгийг ахалж байхад Эрчим хүчний яам “Төслийн нэгжийн албан хэрэгцээнд зориулж” автомашин худалдаж авахаар тухайн үеийн зах зээлийн ханшаар 160 сая төгрөг төсөвлөж өгсөн юм байна. М.Энхсайхан 130 саяар нь машин худалдаж авсан юм байна. Өнөөдөр тэр машиныг нь үнэлэхээр  75 сая төгрөг болсон юм байна. Тухайн үед худалдаж авсан машин нь таван жилийн ашигласны эцэст хуучирч үнээ алдсан учраас М.Энхсайханд “Эрчим хүчний яаманд хохирол учруулсан” гэж прокурор дүгнээд, шүүх түүнийг нь нотлох баримт болгосон байна.

Хэрвээ уншигч 20 сая төгрөгөөр “приус” машин худалдаж аваад таван жилийн дараа 10 сая төгрөгөөр зарвал “өөрөө өөрийгөө хохироосон” буюу өөрөөсөө хулгайлсан хэрэг болох нээ дээ.

Энэ бол М.Энхсайханы хэр сайн эдийн засагч болох, эсвэл “хорлон сүйтгэгч” мөн эсэхтэй огт холбоогүй зүйл. Зүгээр Монголын шүүх, хуулийн байгууллага хэр зөв, шударга ажиллаж байна вэ? гэдэгт л үнэлэлт дүгнэлт өгч буй хэрэг юм. Х.Баттулгын дараачийн дайсан, дараачийн хохирогч нь хэн болох бол?

М.Энхсайхан цагдан хоригдохынхоо өмнө телевизийн ярилцлагад орохдоо “Танаас байцаагч чинь яг ямар асуудлаар мэдүүлэг авсан, ямар асуулт тавьсан бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад “Энэ гэрээг боловсруулахад Ц.Элбэгдорж оролцсон уу, танд ямар үүрэг даалгавар өгсөн бэ?” л гэж асуусан. Би “Энэ бол Засгийн газраас өгсөн үүрэг даалгаврын дагуу боловсруулсан төсөл” гэж хариулсан... гэсэн байдаг. Тэгэхээр уг хэргийг үүсгэсэн гол зорилго нь Ц.Элбэгдорж гэдэг хүн байсан бололтой. ЗГХЭГ-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ гэдэг хүн чуулганы индэр дээрээс “Ардчилсан намынхан тэр Элбэгдоржийгоо олж ирээрэй” гэж хэдэн сар загнасан. Одоо тэр хүн нь ирчихсэн, эв эрүүл, сав саруул ангалзаад явж байна. АТГ-аас нэг ч удаа дуудсан юм алга. Нөгөө сүрхий “Интерполоор эрэн сурвалжилна”, барина гээд байсан ч яалаа.

Тэгэхээр М.Энхсайханыг ялласан явдал нь үнэн хэрэгтээ түүний хийсэн хэрэгт бус, өөр бусад хүмүүст өгч буй анхааруулга, сануулга бололтой. "Ингээд чи үгэнд орохгүй байгаарай" л гэж байна. Магадгүй “Элбэгдорж үүрэг өгсөн” гэж мэдүүлээд гарын үсгээ зурчихсан бол өнөөдөр эрх чөлөөтэй явж байх ч байсан юм бил үү?

Улстөрчдийн өс хонзон, бие биенээ замаасаа зайлуулах, доош нь хийх нэг хэрэг. Харин түүнд нь хууль, шүүхийн байгууллага ашиглагдана гэдэг өөр хэрэг. “Хүн нь байвал хэрэг нь олдоно” гээд яллаж байгаа хууль, шүүхийн байгууллагын шийдвэрийг иргэд өөрсдөө өөгшүүлэх, "балешиглах" нь бүр ч өөр хэрэг. “Өнөөдөр хөршийг чинь чирээд явсан бол маргааш таны ч ээлж ирнэ” гэдэг байх аа.   

Өнөөдөр яахав, М.Энхсайхан “Би хэлмэгдчихлээ” гэж байна, маргааш өөр хэн ингэж хэлэх вэ? Би юу, та юу?

Х.Баттулгыг Ерөнхийлөгч болох үед олон хүн Ц.Элбэгдоржийн хаанчлалын үед амссан хохирлоо төлүүлэх, түүнээс өш хонзонгоо авахын тулд дэмжсэн байдаг юм. Ийм аргаар шударга ёсыг тогтооно гэж тэд итгэсэн. Харамсалтай нь Х.Баттулга гэдэг хүн огт өөр, зөвхөн өөрт нь үйлчлэх “шударга ёсыг” л тогтоож байна. Хүнд итгэх нь ийм аюултай.

Тиймээс хүнээс хамаарахгүй хуулийн засаглал, процессийн (хэрэг мөрдөлтийн) шударга ёсны тухай сүүлийн 10 гаруй жил ярьж байна. Эрх мэдэлтэй байхдаа энэ ярианд ач холбогдол өгөлгүй, чихний хажуугаар өнгөрөөж ирсэн зарим нь эхнээсээ тэр “хонгилоороо” яваад эхэлчихлээ. Араас нь С.Баяр, Да.Ганболд, С.Баярцогтын шүүх хурлууд болно. Тэрний дараа хэн нь юу ярих нь ч бараг тодорхой.

Хууль зүйн сайд асан Х.Тэмүүжин нэг удаагийн ярилцлагадаа хэлсэн байсан. “Энэ хүмүүс сүүлийн гурван жил л шүүх, хуулийн байгууллагын хаалгыг татаж байна. Гэтэл жирийн иргэд чинь гучин жил энэ “хонгилоор” чинь явчихсан юм шүү дээ" гэж. 

Шүүх, хуулийн байгууллагаар зөвхөн авилгачид, албан тушаалтнууд явдаг юм биш. Жирийн иргэд хамгийн их хаалгыг нь татдаг. Маргааш хүүхэд чинь, ах, дүү чинь, аав, ээж чинь гэмт хэрэгтэн болдоггүй юм гэхэд хэргийн хохирогч болоод шүүхийн хаалга татаж болно. Тэр тохиолдолд шүүх хэнийх нь талд шийдвэр гаргах вэ? Ийм болчихсон хууль, шүүхийн байгууллагаас шударга ёсыг нэхэх эрх бидэнд байна уу?    

Б.СЭМҮҮН

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

Сэтгэгдэл (1)

  • Ajaa taij (202.9.46.132)
    AN ni bahgui bolchihvol helmegduuleh nam surug namiin gishuun ni oldohgui zovoh baihdaa. Ezengui umchuu sorchlon hussan komunistuud nuuree nuusan hulhi ardchlagchid.
    2020 оны 05 сарын 15 | Хариулах
iШинэ мэдээ
Г.Уранцэцэг: Ходоодоо олон дурандуулах нь эрүүл мэндэд муу байдаг гэсэн дам ярианд итгэх хэрэггүй 4 цаг 13 мин БНСУ-аас Монгол Улсад суух шинэ Элчин сайдыг томиллоо 4 цаг 35 мин "Либертари нам" бүртгүүлэх хүсэлтээ дөрөв дэх удаа УДШ-д хүргүүллээ 4 цаг 57 мин Ууланд алхах, хээрийн бүсэд аялал зугаалгаар явахдаа татсан тамхи, асаасан чүдэнзээ унтрааж байхыг зөвлөж байна 5 цаг 23 мин Дөрөвдүгээр сард цахилгаан тоноглолд засвар хийх ХУВААРЬ 5 цаг 53 мин Малын хорогдол 5.9 саяд хүрлээ 6 цаг 13 мин Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг доктор Хью Парсонс-ыг хүлээн авч уулзав 6 цаг 48 мин Ирэх өдрүүдэд нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 7 цаг 14 мин Элрэн баларч буй Л.Оюун-Эрдэнийн цаг хугацаа 12 цаг 19 мин “Хөх толботон” аялал жуучлалын шинэ маршрут нээх санаачилгыг Ерөнхий сайд дэвшүүлэв 13 цаг 53 мин Монгол Улсын Засгийн газар, НҮБ-ын хамтарсан удирдах хорооны хуралдаан боллоо 14 цаг 18 мин Шар усны үерийн аюулаас урьдчилан сэргийлнэ үү! 14 цаг 36 мин П.Сайнзориг: Шинэ Зуунмод дагуул хотыг байгуулснаар Улаанбаатарын төвлөрөл, түгжрэл бүрэн шийдэгдэхгүй 14 цаг 53 мин Өнөөдөр нутгийн зүүн хэсгээр салхитай хүйтэн байна 15 цаг 12 мин ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ Өчигдөр 19 цаг 54 мин НҮБ: Тогтвортой хөгжлийг хангах, эрүүл мэндийг дэмжихэд 11.3 сая ам.доллар зарцуулжээ Өчигдөр 19 цаг 44 мин ЕБС-ийн сургалтын агуулгад амьтны хүрээлэн, музейн хөтөлбөрүүдийг оруулж байна Өчигдөр 18 цаг 41 мин Ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлөөр 66.1 тэрбум төгрөг төвлөрүүлжээ Өчигдөр 18 цаг 24 мин "Титаник” киноны Рөүзийн амийг аварсан тавцанг дуудлагаар худалджээ Өчигдөр 18 цаг 24 мин Хотын төвийн зогсоолуудад 47,400 автомашин бүтэн өдрөөр байршдаг Өчигдөр 18 цаг 16 мин
iИх уншсан
Найруулагч П.Лхагвадулам: Сэтгэлээс гардаггүй тийм л мэдрэмж... Чингэлэг чингэлгээр зөөсөн нүүрсний мөнгийг Сү.Батболдын "бо... ОРОС дахь АЛЛАГА Н.Учрал гишүүний эргэн ирэлт ба Эмийн жорын “цахимжилт” 10 хүн угаартаж нас барсан хэргийн мөрөөр... Авилгатай тэмцэх биш, тэмцдэг тогтолцоогоо нураасан найман ж... “Улаанбаатар-2024 гэрэл зургийн өдрүүд” нэгдсэн үзэсгэлэн зо... Ж.Бат-Эрдэнэ: Төмөр зам яагаад гацсан үнэнийг одоо хэлье С.Наранцогт: Ураны төсөл зогсоогүй, ажлууд хийгдэж байгаа Ардчилал бол эзлэх ёстой өндөрлөг биш, явах ёстой зам юм Буриад Монголын зарим түүх Олон Улсын Найрамдал цогцолборт Хүүхдийн хөгжлийг дэмжих тан... Элрэн баларч буй Л.Оюун-Эрдэнийн цаг хугацаа ЗГХЭГ-ын даргын хэлсэн ДОЛООН ХУДАЛ Дөрөвдүгээр сард ихэнх нутгаар салхи шуургатай, хүйтэн байх ... Батсүмбэр сумын 100 жилийн ойн барилдаанд улсын заан Б.Серик... Маргаашнаас баруун, зүүн аймгуудад цасан шуурга шуурна Москвад болсон зэвсэгт халдлагын хариуцлагыг "Исламын улс" б... Японд болсон газар хөдлөлтөөс хүчтэй хөдлөлт манай оронд дөр... Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Пут...
Top