x

Хараагүй иргэдийн нийгмийн харилцаанд тэгш оролцох эрх баталгаажлаа

Эрүүл мэнд, эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний стандартчиллын техникийн хорооны 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 3-ны өдрийн хурлаар “Монгол брайль бичгийн стандарт”-ыг баталлаа.

Дэлхий нийтээр жил бүрийн арванхоёрдугаар сарын 3-ны өдрийг “Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрхийг хамгаалах өдөр” болгон тэмдэглэдэг бөгөөд энэ өдрөөр “Монгол брайль бичгийн стандарт” батлагдаж байгаа нь хараагүй иргэд нийгмийн харилцаанд бусад хүмүүсийн нэгэн адил тэгш оролцох эрхийг нь хамгаалахад чиглэсэн чухал үйл явдал болов.

“Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн тухай хууль”-д “Брайль бичиг нь хараагүй хүний хэрэглэдэг үндсэн бичиг бөгөөд брайль бичгийг ашиглан мэдээлэл авах, боловсрол эзэмшин нийгмийн харилцаанд оролцох нөхцөл боломжоор хангана” гэж заасан. Мөн Засгийн газрын 2016-2020 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт брайль үсгийн стандартыг боловсруулж, батлуулах гэж заасан байдаг.

Манай улсад өнөөг хүртэл монгол брайль бичгийн стандарт буюу тогтоосон хэм хэмжээс байхгүй. Орос брайль бичгийн цагаан толгойн 33 үсэг дээр “ө”, “ү” хоёр үсгийг нэмж зохиосон 35 үсэгтэй кодыг 1960 оны үед шууд авч хэрэглэснээс хойш сайжруулан шинэчлэх ажил хийгээгүй байсан юм.

Иймээс Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яамнаас “Монгол брайль үсгийн стандарт”-ын төслийг 2018 онд боловсруулан хэлэлцүүлж, сайжруулан ерөнхий боловсролын 116 дугаар сургуульд 2018-2019 оны хичээлийн жилд туршсаны эцэст өнөөдөр ийнхүү батлуулсан байна.

“Монгол брайль бичгийн стандарт” цагаан толгойн үсгийн хэрэглээг журамлан сайжруулж, баталгаажуулсанаар дараах үр дүн гарах болно. Үүнд:

  • Үсгийн хэвлэмэл тэмдэгт нэг бүрийг хоёрдмол утгагүй брайль тэмдэгтээр харгалзуулснаар хэвлэмэл эх, брайль эх хооронд хөрвүүлэхэд хялбар болно.

  • Брайль номын эх бэлтгэлийг хямд, хялбар аргаар хийх.

  • Шинжлэх ухааны хичээлийн нэгдсэн тэмдэг тэмдэглэгээтэй болох.

  • Брайль электрон төхөөрөмжийн хэрэглээг дэмжинэ.

  • Брайль бичгээс хэвлэмэл эх рүү алдаагүй хөрвүүлэх бололцоо нэмэгдэнэ.

  • Хараагүй болон харааны бэрхшээлтэй иргэд дэлхийн аль ч улсад сурч боловсроход дөхөм болох

  • Их, дээд сургуульд суралцагч хараагүй буюу харааны бэрхшээлтэй оюутнууд Монгол брайль бичгээр курсын ажлаа хийж, кирилээр хялбархан хэвлэдэг болно.

  • Улсын хэмжнээнд нэгдсэн брайль бичгийн тэмдэг, тэмдэглэгээтэй болох юм.

Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам

iСанал болгох
АНХААРУУЛГА: Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээ зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
iРедакцийн сонголт
iШинэ мэдээ
Э.Батшугар: Хар жагсаалтыг халж, зээлдэгчийг онооны системээр үнэлдэг болно 1 цаг 20 мин Эрчим хүчний эрх чөлөө 1 цаг 49 мин Ч.Өнөржаргал: Өөрийгөө хамгаалах зорилгоор зэвсэг өмчлөх, эзэмших эрх иргэнд байхгүй 2 цаг 21 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 3 цаг 27 мин Сэлэнгэд ой, хээрийн түймэртэй тэмцэхэд 96 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж хүлээлгэн өгөв 3 цаг 28 мин Трамп, Путин нар утсаар ярьж, Украины асуудлыг хэлэлцэв 3 цаг 29 мин U-15 волейболын Азийн аваргад Сэлэнгийн сурагчид багтлаа 3 цаг 30 мин И.Цэлмүүн Дэлхийн шатрын цомоос хүрэл медаль хүртэж, түүхэн амжилт гаргав 3 цаг 31 мин Улаанбурханы тохиолдол арван нэгэн мянга давжээ 3 цаг 32 мин Нийгмийн хамгааллын тусгай төв, БНСУ-ын байгууллагатай хамтран ажиллах санамж бичиг байгуулав 3 цаг 33 мин Өнөөдөр болох үйл явдлын тойм 4 цаг 42 мин Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төсөл өргөн барив 4 цаг 43 мин Үндэсний их баяр наадмын тухай хуулийн өөрчлөлтийг эцэслэн батлав 4 цаг 44 мин Зээлийн хүүг бууруулах тогтоолын төслийг дахин хэлэлцүүлэхээр буцаав 4 цаг 45 мин УИХ-ын өнөөдрийн нэгдсэн хуралдааны тов, хэлэлцэх асуудал 4 цаг 45 мин Хангай, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар бороо орж, сэрүүхэн байна 4 цаг 46 мин Амазоны агуулахуудад 1 сая гаруй робот ажиллаж байна 17 цаг 3 мин "Ливерпүүл"-ийн довтлогч Диогу Жота ослоор амиа алдлаа 17 цаг 17 мин Игавахара Масарү: Японы Цог Жавхлант Эзэн Хаан, Эрхэм дээд Хатны айлчлал нь хоёр орны харилцаанд шинэ хуудсыг нээх алхам болно 17 цаг 25 мин Усик, Фьюри нар гурав дахь удаагаа тулалдана 17 цаг 42 мин
iИх уншсан
Төсвийн тэлэлтийг хэмнэлтэд шилжүүлсэн нь Япон улсын эзэн хаан Ц.Бат-Эрдэнэ: Дулаалга урт хугацааны шийдэл гэж ойлгоод байг... Цагаан зун Маргаашнаас хонины махыг нэг килограммыг нь 10 мянга, үхрийн... Н.Алгаа: “Алт-3” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлтгэгдсэн нөөц ... Тэтгэврийн зээлд хязгаарлалт тавихгүй байхаар тохиролцлоо Арменийн ерөнхийлөгч асан Серж Саргсяныг хээл хахууль, хууль... Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн албан хаагчдад мэндчилгээ дэвш... Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн нэмэлт төслийг өргө... ДОХ, гепатитийн В вирусын геном судалгаанд шинэ технологи нэ... Төрийн албан хаагчдын үндэсний чуулганд бүтээмжийг онцоллоо Жүдо бөхийн Улаанбаатар их дуулга долдугаар сард болно Баяр наадмын үеэр хүнсний аюулгүй байдлыг 171 байцаагч хянан... Үер, түймэр, газар хөдлөлтийн эрсдэл өндөр байгааг анхааруул... Гол мөрний усны түвшин нэмэгдэж, үерийн аюул өндөр байна Цахилгаан скүүтер, дугуйн хөдөлгөөнийг зохицуулах хуулийн тө... Хуульчийн мэргэжлийн шалгалтыг аравдугаар сард зохион байгуу... Төрийн байгууллагын бүтэц, орон тоог цомхон болгохоор шийдвэ... Үндэсний их баяр наадмын хөтөлбөр 2025 он
Top