“Германы мартагдсан геноцид” хэмээн түүхэнд нэрлэгддэг эмгэнэлт үйл явдлын хохирогчдын дурсгалыг хүндэтгэх үндэсний өдрийг Намиби улсад анх удаа албан ёсоор тэмдэглэлээ. Лхагва гарагт зохион байгуулагдсан энэхүү ёслолын арга хэмжээ нь 1904-1908 оны хооронд Германы колоничлогчдын гарт амиа алдсан хереро болон нама үндэстнүүдийн дурсгалыг хүндэтгэх зорилготой байв.

Ёслолын үеэр Ерөнхийлөгч Нетумбо Нанди-Ндайтва үг хэлж, хэлмэгдэгсдэд зориулан нэг минут дуугүй зогсоод зул өргөж эмгэнэл илэрхийлэв. Тэрбээр “Олон хүн хорих лагерьт албадан хоригдож, өлсгөлөнгөөр амиа алдаж, заримынх нь гавлын ясыг шинжлэх ухааны нэрийн дор Герман руу зөөсөн. Энэ бүхэн бол бидний эсэргүүцэл, тэсвэр хатуужлыг илэрхийлэх хамтын түүхийн нэг хэсэг” хэмээн онцолж, Герман улс илүү их нөхөн төлбөр олгох ёстойг шаардав.

Парламентын цэцэрлэгт хүрээлэнд болсон энэхүү түүхэн ач холбогдолтой ёслолд Ерөнхийлөгч Н.Ндайтва мөн Германы засгийн газар геноцид үйлдсэнийг хүлээн зөвшөөрсөн нь тэдний зүрх сэтгэлийг тодорхой хэмжээнд тайтгаруулж байгаа ч нөхөн төлбөрийн асуудалд ахиц гараагүй байгааг дурдсан байна. Герман 2013 оноос эхлэн хэлэлцээ хийж байгаа ч өдийг хүртэл тохиролцоонд хүрээгүй байгаа аж.

Харин ХБНГУ-ын Гадаад хэргийн яамны Африкийн асуудал хариуцсан захирал Кристоф Ретцлафф “Берлин ёс суртахууны болон улс төрийн хариуцлагыг хүлээн зөвшөөрч байгаа” хэмээгээд, Намибитай эвлэрэлд хүрэхийн төлөө хамтран ажиллаж буйгаа илэрхийлжээ.

1907 оны тавдугаар сарын 28-нд Германы колоничлогчид хорих лагерийг хаах тушаал гаргасан нь хереро, нама үндэстнүүдийн туулсан асар их зовлон шаналал, аллага, албадан шилжүүлэлт, өлсгөлөнг эцэслэх эхлэл болсон гэж Намибийн Засгийн газар мэдэгдсэн байна.

Ийнхүү Намиби улс хэлмэгдэгсдийн дурсгалыг албан ёсоор анх удаа тэмдэглэн өнгөрүүлснээр тус улсын түүхэн үнэнтэй нүүр тулах, олон улсын хамтын нийгэмлэгт уриалга дэвшүүлэх чухал алхам боллоо.

Эх сурвалж: DW